شماره ۱۱۰۳

کمبود خواب وکاهش کلسترول «خوب»

دکتر محمد شایسته‌میرزا - داخلی

کمبود خواب وکاهش کلسترول «خوب»

کمبود خواب و عدم داشتن خواب کافی، به‌صورت مستقیم بر سلامتی بدن تأثیر منفی دارد و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را افزایش می‌دهد که دلیل این اتفاق را می‌توان در نتایج تحقیقات دانشمندان یافت که نشان‌می‌دهد محرومیت از خواب تأثیر منفی روی میزان کلسترول خون دارد و افرادی که خواب کمتری دارند،میزان لیپوپروتئین با چگالی بالای (HDL) (که به‌عنوان کلسترول خوب شناخته‌می‌شود) کمتری نسبت به افراد دارای خواب کافی را دارا می‌باشند.

کلسترول‌خوب‌(HDL) عامل کاهش یا از‌بین‌بردن لیپوپروتئین‌های با چگالی پایین (LDL) یا کلسترول بد از سرخرگ‌ها می‌باشد.

کلسترول‌(LDL) منجر به گرفتگی عروق، ایجاد پلاک در رگ‌ها و در‌نتیجه افزایش احتمال حمله و سکته‌ی مغزی می‌شود؛ ازاین‌رو بالا‌بودن سطح کلسترول خوب (HDL) برای محافظت از سلامت قلب اهمیت بسیار زیادی دارد.

شرح آزمایش‌:

• محققان در یک آزمایش، میزان خواب افراد را به‌مدت ۵‌ روز در آزمایشگاه‌ خواب بررسی نمودند، به‌این‌گونه که خواب ۱۴‌تَن از این گروه به ۴‌ساعت در شب محدود‌شد و باقی افراد به‌میزان کافی، خواب شبانه داشتند. از تمامی افراد شرکت‌کننده در‌این آزمایش نمونه‌ی خون‌گرفته  شده و میزان بیان ژن (Gene Expression)  و سطح لیپوپروتئین‌های آنها بررسی گشت.

• در ارزیابی اپیدمیولوژیک دیگری، محققان یک جمعیت جوان فنلاندی را از‌نظر رژیم‌غذایی، سبک زندگی، عوامل تعیین‌کننده‌ی ژنتیکی چاقی، سندرم متابولیک (DILGOM)‌ و خطر بیماری‌های قلبی‌و‌عروقی ‌(Young Finns Study:YFS)  بررسی‌کردند.

افراد شرکت‌کننده در‌این آزمایش‌ها‌(DILGOM)،  پرسشنامه‌ای با موضوع اینکه آیا هرشب به میزان کافی می‌خوابند را تکمیل‌کردند و گزینه‌های «به‌ندرت» و «هرگز» به‌عنوان معیارهای کمبود خواب در‌نظر گرفته شد.

در بررسی YFS، محققان از افراد درباره‌ی طول مدتی که در هر‌شب می‌خوابند و مدت زمانی کافی که فکر می‌کنند اگر برای خواب داشته باشند، احساس سلامت بیشتری خواهند‌کرد را مورد پرسش قرار‌دادند. سپس ساعت خواب آنها را با زمانی که فکر می‌کردند مقدار کافی خواب مورد نیازشان است را کم کردند تا بفهمند کدامیک از این افراد دچار کمبود خواب هستند و دریافتند درافرادی‌که کمبود خواب داشتند در‌مقایسه با گروهی که خواب کافی داشتند، بیان ژن‌های کد‌کننده‌ی لیپوپروتئین‌ها به‌شدت کاهش یافته و در‌نتیجه فعالیت ژن‌های تنطیم‌کننده‌ی میزان کلسترول نیز کاهش‌یافته است.

کاهش کلسترول خوب (HDL)  در‌جریـان خون افـرادی‌که کمبود خواب دارند بررسی و تأیید‌شده‌است:

محققان با بررسی نمونه‌های خون شرکت‌کنندگان دریافتند که بیان ژن‌های کدکننده‌ی  لیپوپروتئین در‌گروه محروم از خواب درمقایسه با افرادی‌که مدت زمان خواب آنها کافی بوده‌است‌، کاهش یافته و همچنین گروهی که کمبود خواب داشتند،  سطح HDL کمتری در گردش‌خون خود را دارا بودند. نتایج حاصل از هر‌دو ارزیابی نشان‌می‌دهد که حتی یک دوره‌ی کوتاه کم‌خوابی نیز می‌تواند اثرات بسیار زیان‌آوری برای سلامت انسان داشته باشد و این مهر تأییدی است برای خطر بالای بیماری‌های قلبی‌عروقی در افرادی‌که دچار محرومیت از خواب و یا کم‌خوابی می‌باشند.

تعداد بازدید : 2125

ثبت نظر

ارسال