شماره ۱۱۱۷

کاهش وزن با چای سبز

دکتر مهدی نوری .F.R.C.P

کاهش وزن با چای سبز

چهارشنبه 5 آبان 1395

کارخانه‌های داروسازی جهان‌، فرآورده‌های دارویی متنوعی از عصاره‌ی چای سبز را به بازار دارویی عرضه کرده‌اند. برای مثال یکی‌از کارخانه‌های داروسازی آمریکا، با استفاده از ترکیبات چای‌سبز دارویی تولید‌کرده است که هرقرص آن ۱۳۵‌میلی‌گرم اپی‌گالو کاتچین گالات (Gallate Epigallocatechin)، ۱۲۵میلی‌گرم کرومیوم (Chromium)، ۳۳۷/۵میلی‌گرم برگ چای‌سبز و ۷۵ میلی‌گرم کافئین دارد. کارخانه‌ی دیگری نیز مواد فعال و مؤثر هر‌قرص از داروی تولیدی  خود را دارای ۲۵۰میـلی‌گرم Green tea powdered leaves و البته مواد دیگری از ترکیبات چای‌سبز دانسته است.

کارخانه‌های داروسازی داخلی نیز قرص‌هایی از برگ چای‌سبز تهیه‌کرده و برای تجویز به پزشکان معرفی نموده‌اند.

در معرفی یکی‌از این قرص‌ها آمده‌است که در‌ هرقرص مشتقات کـاتچیـن و اپـی‌کـاتچیـن شـامـل: گالوکاتچین‌، اپی‌کاتچین ۳‌ـ گالات (ECG)، اپی‌گالوکاتچین‌(EGC)، اپی‌گالو‌کاتچین ۳ـ گالات (EGCG) و آلکالوئیدهایی مانند: تئوبرومین‌، تئوفیلین و کافئین  و نیز اسیدهای فنلی مانند اسید‌گالیک و املاح معدنی مانند پتاسیم‌، منیزیم‌، آلومینیم‌، منگنز و مقادیر قابل‌توجهی فلوراید وجود دارند‌.

امّا آنچه دراین‌نوشته مورد بحث است، تشریح داروهای تهیه‌شده از برگ چای‌سبز نیست. در‌این پژوهش، چای‌سبز به‌صورت دم‌کرده‌ی رایج مانند چای‌سیاه مورد‌بررسی قرار‌گرفته است‌.

چای سبز مانند چای‌سیاه که دمنوش محبوب همه‌ی مردم است، از برگ‌های گیاه چای تهیه می‌شود.

در برگ‌های چای موادی وجود دارند که می‌توان آنها را آنتی‌اکسیدانی نیرومند دانست‌. دم‌کرده‌ی چای‌سبز نوشیدنی مطبوعی است که خواص آنتی‌اکسیدانی‌، ضدسرطانی‌، ضد‌ویروسی‌، ضد کرم‌خوردگی دندان‌ها و کاهنده‌ی چربی‌خون را دارد‌. بیشتر قرص‌های چای نیز به‌عنوان آنتی‌اکسیدان‌، ضد‌سرطان، کاهش‌دهنده‌ی وزن (‌کمک در درمان چاقی‌)، پیشگیری‌کننده‌ی تصلب شرائین و بیماری‌های قلبی، بالا برنده‌ی سطح‌HDL و کاهش‌دهنده‌ی سطح LDL خون معرفی‌ شده‌است. ترکیبات چای‌سبز اثرهای آنتی‌باکتریال دارد‌، از پوسیدگی دندان‌ها می‌کاهد و با کاهش باکتری‌های زیان‌بار و افزایش باکتری‌های مفید روده، به سلامتی کمک‌می‌کند. در چای‌سبز چندین پلی‌فنـول وجـود دارد. در‌واقـع ترکیبات فنولیک چای‌سبز همان فنول‌‌ها و پلی‌فنول‌ها (Polyphenol)هستند که خواص درمانی و مهار رادیکال‌های آزاد را دارند.رادیکال‌های آزاد به غشای سیتوپلاسمی هجوم می‌برند و به تخریب و نابودی آنها می‌پردازند و در‌نتیجه با پی‌بردن به رمز DNA کار حیاتی یاخته‌ها را مختل می‌کنند. ترکیبات پلی‌فنولیک طبیعی، خاصیت مهارکنندگی رادیکال‌های آزاد را دارند.پلی‌فنول‌های چای‌سبز را کاتچین‌ها  (‌Catechins‌) تشکیل‌می‌دهند. در چای‌سبز مقدار زیادی کاتچین وجود دارد. کاتچین با خاصیت آنتی‌اکسیدانی زیاد اثر ضد‌سرطانی نشان‌می‌دهد و می‌تواند از بروز بیماری‌های قلبی نیز بکاهد.کاتچین مشتقاتی دارد که از‌آن جمله می‌توان به اپی‌کاتچین (ٍEpicatchin‌)‌، اپی‌کاتچین‌گالات (Epicatechin Gallate‌)، اپی‌گالوکاتچین (Epigallocatechin‌) و اپی‌گالوکاتچین‌گالات (EGCG‌:Epigallocatechin Gallate) اشاره‌کرد. وجود این پلی‌فنول‌ها به‌مقدار زیاد در چای‌سبز سبب شده‌است که خاصیت آتنی‌اکسیدانی چای‌سبز‌، حتی از بسیاری از میوه‌ها و سبزی‌های با ارزش مانند توت‌فرنگی و کلم‌بروکلی  بیشتر باشد. در برخی‌از پژوهش‌ها یادآور شده‌اند که اثرگذاری ضداکسیدانی عصاره‌ی چای‌سبز ۲برابر بیش‌از اثر ضد‌اکسایندگی ویتامین‌C می‌باشد. به‌طور‌معمول می‌توان گفت که ۱‌فنجان دم‌کرده‌ی چای‌سبز 80میلی‌گرم پلی‌فنول دارد که نوشیدن آن بسیار با ارزش خواهد بود.این دم‌کرده احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها را کاهش می‌دهد و از بروز برخی‌از بیماری‌های قلبی پیشگیری می‌کند.

وجود پلی‌فنول‌ها در۱فنجان دم‌کرده‌ی چای‌سبز‌ که حدود یک‌سوم از آن را اپی‌گلو‌کاتچین گالات تشکیل‌می‌دهد، به تحکیم استخوان‌ها کمک‌می‌کند و از پوسیدگی دندان‌ها می‌کاهد‌.

به این ترتیب‌ با‌توجه به‌وجود اپی‌گالوکاتچین گالات  در چای‌سبز، می‌توان خواص آنتی‌اکسیدانی چای‌سبز را دارای بالاترین میزان پلی‌فنل‌ها دانست که اثر ضداکسایندگی نیرومندی دارد. البته علاوه‌بر مواد یاد‌شده‌، در چای‌سبزمقداری‌فلاونوئید(Flavonoids‌)مانندkaempferol‌،Quercetin و میریستین‌(Myricetin‌) و نیز اندکی کافئین وجود دارد‌.
در برگه‌ی علمی مربوط به قرص چای‌سبز ساخت داخل‌، این نکته مشاهده‌می‌شود که «در ۲۹‌بررسی کلینیکی انجام‌شده روی ۶۸۲۴۲ فرد، نشان‌داده شده‌است که مصرف برگ چای دارای اثرهای مثبت در بخش‌های سلامت قلب‌و‌عروق‌، سرطان، کنترل چاقی و سلامتی روده‌ها می‌باشد». با‌توجه به آزمایش‌های‌کلینیکی ارائه‌شده روی چای‌سبز، این قرص دارای اثرهای آنتی اکسیدان و ضد سرطان معده، روده‌ی‌کوچک‌،کولون‌،پانکراس و سرطان سینه می‌باشد‌. چای‌سبز ۶برابر چای سیاه و بیشتراز ویتامین‌های‌C و E و کاروتنوئیدها اثر آنتی‌اکسیدانی دارد‌.

مطابق با بررسی‌های انجام‌شده، خاصیت ضدسرطانی این دارو وابسته به خواص آنتی اکسیدانی و ضد تکثیر سلولی‌ پلی‌فنل‌ها،خصوصاً اپی‌گالوکاتچین دانسته شده‌است‌. «پلی‌فنل‌ها با بلوکه‌کردن تشکیل درون‌زایی نیتروزامین و آمین‌های هتروسیکلیک و هیدروکربن‌های آروماتیک چند‌حلقه‌ای و نیز کاهش تخریب‌DNA‌، خطر ابتلا به سرطان را کاهش‌می‌دهند‌...»

بنابر‌این نوشیدن چای‌سبز می‌تواند سوخت‌و‌ساز بدن را افزایش دهد، از افزایش وزن جلوگیری‌کند و کلسترول‌خون را نیز کاهش‌دهد و ازخطر ابتلا به بیماری‌های قلبی بکاهد. به‌عبارت‌دیگر نوشیدن ۴ ‌تا ۵ فنجان دم‌کرده‌ی چای‌سبز‌، با حمایت پوشش درون سرخرگ‌ها  دربرابر رادیکال‌های آزاد، از بروز بیماری‌های قلب‌و‌عروق پیشگیری می‌کند. به‌علاوه نوشیدن این تعداد فنجان چای‌سبز میزان کلسترول بد را کاهش‌می‌دهد و بر مقدار کلسترول خوب می‌افزاید و از سخت‌شدن سرخرگ‌ها جلوگیری می‌کند. علاوه‌بر‌این‌ها، به سبب وجود آنتی‌اکسیدان‌های مؤثر در حفظ سلامت و شادابی یاخته‌های بدن در چای‌سبز‌، نوشیدن منظم آن از پیری زود‌رس می‌کاهد و آغاز روند پیری یاخته‌‌ها را به تعویق می‌اندازد‌.

همان‌طور که اشاره‌شد وجود مواد آنتی‌اکسیدانی فعال در چای‌سبز آن را یک نوشیدنی عالی  می‌سازد که سبب‌می‌شود تا بتوان آن‌را به‌عنوان ضد‌اکسیدانی کم‌نظیر‌، برای محافظت از یاخته‌های بدن  در‌برابر سلول‌های سرطانی  پیشنهاد‌کرد‌. همانطور که اشاره‌شد گزارش‌های علمی فراوانی نشان می‌دهند که نوشیدن این دم‌کرده‌ی محبوب از بروز برخی بیماری‌های قلب‌و‌عروق پیشگیری می‌کند و برای جلوگیری از تصلب‌شرائین‌، کاستن از  وزن اضافی و پایین‌آوردن  تری‌گلسیرید مفید است‌.

در‌واقع با نوشیدن چای‌سبز، سرعت سوخت‌و‌ساز چربی‌های بدن افزایش می‌یابد و در‌نتیجه از میزان وزن بدن کاسته‌می‌شود. نتیجه‌ی آزمایش‌های کلینیکی نشان‌داده است که پس‌از ۱ ماه با مصرف روزانه ۴‌نوبت ۵۰۰ میلی‌گرمی چای‌سبز‌، در‌حدود 3کیلوگرم از وزن بیمار کاسته شده‌است. از‌این‌رو نوشیدن روزانه ۴‌تا‌۶ فنجان چای‌سبز به افراد چاق و دیابتی کمک‌می‌کند تا وزن خود را مدیریت‌کنند و از مقدار قند‌خون خود بکاهند‌.

تعداد بازدید : 1481

ثبت نظر

ارسال