شماره ۱۱۱۸

بن‌یاخته های ترشح کننده انسولین

دکتر سیدعلی فاطمی - داخلی

بن‌یاخته های ترشح کننده انسولین

چهارشنبه 12 آبان 1395

از اساسی‌ترین مشکلات بیماران مبتلا به دیابت نوع۱ عدم توانایی تولید انسولین مورد نیاز خود می‌باشد که جهت کنترل قندخون خود نیاز به تزریق منظم آن دارند و رویکردی نوین در‌جهت رفع این مشکل، حاکی از آن است که بن‌یاخته‌های فرد مبتلا به دیابت‌ می‌توانند سلول‌های جدیدی را تولید نمایند که توانایی ساختن انسولین دارند.

پژوهشگران اخیراً‌ به کمک بن‌یاخته‌های بیماران دیابتی نوع۱، سلول‌های ترشح‌کننده‌ی انسولین تولید‌کرده‌اند که یک رویکرد نوین در درمان دیابت را نوید می‌دهد.

با بررسی‌های صورت‌ گرفته مشخص‌شد که سلول‌های جدید در مواجهه با قند، انسولین ترشح می‌کنند. محققان این سلول‌ها را در کشت میکروبی و روی موش‌ها آزمایش‌کردند و در‌ هر ‌۲‌ مورد متوجه شدند که سلول‌ها در پاسخ به گلوکز، انسولین ترشح می‌کنند.

از دید تئوری، اگر بتوان سلول‌های آسیب‌دیده‌ی این افراد را با سلول‌های جدید بتای پانکراس جایگزین‌کرد‌ (که کارکرد اصلی‌ آنها ذخیره و رهاسازی انسولین جهت کنترل قند‌خون است)، آن‌گاه بیماران دیابتی نوع ۱ دیگر نیازی به تزریق انسولین نخواهند داشت. سلول‌هایی که تولید‌شده، حضور گلوکز را حس‌کرده و در پاسخ‌، انسولین ترشح می‌نمایند. این سلول‌های بتا  خیلی بهتر از بیماران دیابتی می‌توانند قند‌خون را کنترل‌کنند.

سلول‌های بتای به‌دست‌آمده از بن‌یاخته‌ها، ظرف ۳‌تا‌۵‌سال آینده آماده‌ی آزمایش روی انسان هستند.

مطابق انتظار، آن زمان سلول‌ها طی یک جراحی کم‌تهاجمی (Minimally invasive)، زیر پوست بیماران دیابتی کاشته‌می‌شوند تا سلول‌های بتا به جریان‌خون بیمار دسترسی داشته باشند. این ایده بیش‌ از ۲ ‌دهه پیش، توسط پژوهشگران دانشگاه واشنگتن‌، در مورد بیماران دیابتی نوع‌۱ آغاز گشت. در‌حال‌حاضر طی چندین آزمایش بالینی، کاشت سلول‌های‌بتا با موفقیت خوبی همراه بوده ‌است. این‌ سلول‌ها از بافت .پانکراس اهداکنندگان عضو به‌دست می‌آیند و با درنظرگرفتن تمامی انواع اهدای عضو، همچنان نیاز به سلول‌های بتای مجزا(Islet beta cells) برای دیابتی‌های نوع1، بسیار بیشتر از مقادیر در دسترس می‌باشد.

تعداد بازدید : 801

ثبت نظر

ارسال