شماره ۱۱۲۵

اضطراب و محو اثر چربی‌های خوب

منیرالسادات مهدوی - تغذیه

اضطراب و محو اثر چربی‌های خوب

چهارشنبه 1 دی 1395
پزشکی امروز

بسیاری‌از‭ ‬ما‭ ‬تاکنون‭ ‬درمورد‭ ‬چربی‌های‭ ‬‮«‬خوب‮»‬‭ ‬و‭ ‬چربی‌های‭ ‬‮«‬بد‮»‬‭ ‬شنیده‌ایم‭. ‬انجمن‭ ‬قلب‭ ‬آمریکا‭ ‬(AHA)‭ ‬دستورالعمل‌هایی‭ ‬را‭ ‬درخصوص‭ ‬مصرف‭ ‬چربی‌ها‭ ‬ارائه‌داده‭ ‬و‭ ‬یادآور‭ ‬‌می‌شود‭ ‬که‭ ‬چربی‌های‭ ‬موجود‭ ‬در‭ ‬رژیم‌غذایی‭ ‬برای‭ ‬تأمین‭ ‬انرژی‭ ‬بدن‭ ‬و‭ ‬همچنین‭ ‬رشد‭ ‬سلول‌ها‭ ‬نقشی‭ ‬حیاتی‭ ‬دارند‭. ‬به‌علاوه،‭ ‬این‭ ‬چربی‌ها‭ ‬از‭ ‬اندام‌ها‭ ‬محافظت‌کرده‭ ‬و‭ ‬بدن‭ ‬را‭ ‬گرم‭ ‬نگه‌می‌دارند‭.‬

با‭ ‬این‌حال،‭ ‬بعضی‌از‭ ‬چربی‌ها‭ ‬بهتراز‭ ‬بعضی‭ ‬از‭ ‬انواع‭ ‬دیگر‭ ‬هستند‭. ‬چربی‌های‭ ‬اشباع‌شده‭ ‬و‭ ‬ترانس‭ ‬نوعی‭ ‬چربی‭ ‬هستند‭ ‬که‭ ‬می‌تواند‭ ‬سطح‭ ‬کلسترول‭ ‬بد‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬بدن‭ ‬افزایش‌دهد،‭ ‬در‌حالی‌که‭ ‬چربی‌های‭ ‬تک‭ ‬غیراشباع‭ ‬یعنی‭ ‬چربی‌های‭ ‬اشباع‌نشده‌ای‭ ‬که‭ ‬فقط‭ ‬یک‭ ‬پیوند‭ ‬مضاعف‭ ‬دارند‭ ‬(Monounsaturated fats)‭ ‬و‭ ‬چند‭ ‬غیراشباع‭ ‬یعنی‭ ‬چربی‌های‭ ‬اشباع‭ ‬نشده‌ای‭ ‬که‭ ‬چند‭ ‬پیوند‭ ‬مضاعف‭ ‬دارند‭ ‬(Polyunsaturated fats)،‭ ‬قادر‭ ‬هستند‭ ‬تا‭ ‬میزان‭ ‬کسترول‭ ‬بد‭ ‬را‭ ‬پایین‭ ‬بیاورند‭ ‬و‭ ‬بنابراین‭ ‬به‌عنوان‭ ‬چربی‌های‭ ‬‮«‬خوب‮»‬‭ ‬در‌نظر‌‌گرفته‭ ‬می‌شوند‭. ‬

چربی‌هایی‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬منابعی‭ ‬مانند‭ ‬ماهی،‭ ‬دانه‌های‭ ‬مغزدار‭ (‬مغزهای‭ ‬خوراکی‭) ‬و‭ ‬روغن‌های‭ ‬نباتی‭ ‬به‌دست‭ ‬می‌آیند،‭ ‬از‭ ‬نوع‭ ‬‮«‬خوب‮»‬‭ ‬هستند‭. ‬AHA به‌عنوان‭ ‬یک‭ ‬قاعده‌‭ ‬کلی‭ ‬اشاره‌می‌کند؛

که‭ ‬در‭ ‬دمای‭ ‬اتاق‭ ‬چربی‌های‭ ‬بد‭ ‬معمولاً‭ ‬به‌صورت‭ ‬جامد‭ ‬هستند‭ (‬به‌عنوان‌مثال،‭ ‬یک‭ ‬تکه‭ ‬کره‭)‬،‭ ‬در‌حالی‌که‭ ‬چربی‌های‭ ‬خوب‭ ‬عموماً‭ ‬در‌این‭ ‬دما‭ ‬به‌شکل‭ ‬مایع‭ ‬می‌باشند‭. ‬بررسی‌های‭ ‬جدید‭ ‬حاکی‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬اضطراب،‭ ‬اثرهای‭ ‬مثبت‭ ‬چربی‌های‭ ‬خوب‭ ‬را‭ ‬به‌کلی‭ ‬از‌بین‭ ‬می‌برد‭.‬

محققان‭ ‬با‭ ‬علم‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬موضوع‭ ‬که‭ ‬رژیم‌غذایی‭ ‬و‭ ‬استرس،‭ ‬می‌توانند‭ ‬وضعیت‭ ‬التهاب‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬بدن‭ ‬تغییر‌دهند‭ ‬و‭ ‬این‭ ‬موضوع‭ ‬به‌نوبه‌خود‭ ‬با‭ ‬بیماری‌های‭ ‬قلبی،‭ ‬دیابت‭ ‬و‭ ‬آرتریت‌روماتوئید‭ ‬ارتباط‭ ‬دارد‌،‭ ‬مایل‭ ‬بودند‭ ‬تا‭ ‬برهمکنش‭ ‬بین‭ ‬استرس،‭ ‬رژیم‌غذایی‭ ‬و‭ ‬نشانگرهای‭ ‬التهابی‭ ‬(Inflammatory markers)‭ ‬را‭ ‬بررسی‭ ‬کنند‭ ‬که‭ ‬می‌توان‭ ‬مقدار‭ ‬آنها‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬جریان‌خون‭ ‬اندازه‌گیری‭ ‬نمود‭. ‬

برای‭ ‬انجام‭ ‬این‭ ‬بررسی،‭ ‬محققان‭ ‬ارزیابی‭ ‬را‭ ‬روی‭ ‬۶۰ ‬زن‭ ‬انجام‌دادند‭ ‬که‭ ‬۳۸تن‭ ‬از‭ ‬آنها‭ ‬از‭ ‬سرطان‌سینه‭ ‬جان‭ ‬به‭ ‬در‭ ‬برده‭ ‬و‭ ‬میانگین‭ ‬سنی‭ ‬آنها‭ ‬۵۳سال‭ ‬بود‭. ‬

شرکت‌کنندگان‭ ‬در۲روز‭ ‬متفاوت‭ ‬به‭ ‬دانشگاه‭ ‬مراجعه‌کرده‭ ‬و‭ ‬به‌صورت‭ ‬تصادفی‭ ‬برای‭ ‬خوردن‭ ‬یکی‌از‭ ‬۲نوع‭ ‬صبحانه‭ ‬تعیین‌‭ ‬شدند‭:‬

‭ ‬یکی‭ ‬بیسکویت‭ ‬و‭ ‬گریوی (‭ ‬،Gravy‌‬نوعی‭ ‬سس‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬عصاره‌‭ ‬خارج‭ ‬شده‭ ‬از‭ ‬گوشت‭ ‬در‌حال‭ ‬پخت‭ ‬تهیه‌شده‭ ‬و‭ ‬برای‭ ‬مزه‌دارتر‌کردن‭ ‬خوراک‌های‭ ‬گوشتی‭ ‬به‭ ‬آنان‭ ‬اضافه‌می‌شود) ‬همراه‭ ‬با‭ ‬تخم‌مرغ‭ ‬و‭ ‬سوسیس‭ ‬بوقلمون‭ ‬که‭ ‬به‌طور‭ ‬عمده‭ ‬با‭ ‬استفاده‭ ‬از‭ ‬چربی‭ ‬اشباع‌شده‭ ‬روغن‭ ‬پالم‭ ‬درست‭ ‬شده‭ ‬بود‭ ‬و‭ ‬دیگری‭ ‬صبحانه‌ای‭ ‬با‭ ‬همین‭ ‬اقلام،‭ ‬اما‭ ‬تهیه‌شده‭ ‬با‭ ‬روغن‭ ‬آفتابگردان‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬نوع‭ ‬تک‭ ‬غیراشباع‭ ‬است‭.‬‭ ‬به‌علاوه،‭ ‬محققان‭ ‬با‭ ‬استفاده‭ ‬از‭ ‬یک‭ ‬پرسشنامه‭ ‬رویدادهای‭ ‬استرس‌زای‭ ‬روزانه Daily Inventory of Stressful) Events questionnaire)‌،‭ ‬ از‭ ‬شرکت‌کنندگان‭ ‬در‌مورد‭ ‬تجربیات‭ ‬روز‭ ‬گذشته‭ ‬پرسش‌کردند‭ ‬تا‭ ‬بر‌اساس‭ ‬آن‭ ‬مشخص‌کنند‭ ‬که‭ ‬آیا‭ ‬آنها‭ ‬تحت‌استرس‭ ‬بوده‌اند‭ ‬یا‭ ‬خیر؟‭ ‬

 تیم‭ ‬تحقیق‭ ‬از‭ ‬عوامل‭ ‬محرک‭ ‬جزئی‭ ‬چشم‌پوشی‭ ‬کردند،‭ ‬اما‭ ‬موقعیت‌های‭ ‬استرس‌زا‭ (‬مثلاً‭ ‬تمیزکردن‭ ‬رنگی‭ ‬که‭ ‬کودک‭ ‬روی‭ ‬کف‭ ‬اتاق‭ ‬ریخته،‭ ‬یا‭ ‬کمک‌‭ ‬کردن‭ ‬به‭ ‬پدر‭ ‬یا‭ ‬مادری‭ ‬که‭ ‬دچار‭ ‬زوال‌عقل‭ ‬شده‭ ‬اما‭ ‬در‌برابر‭ ‬کمک‭ ‬اطرافیان‭ ‬مقاومت‭ ‬می‌کند‭) ‬را‭ ‬مورد‭ ‬توجه‭ ‬قراردادند‭. ‬این‭ ‬رویدادها‭ ‬‮«‬باعث‭ ‬ازهم‭ ‬پاشیده‌شدن‭ ‬زندگی‭ ‬نمی‌شوند‮»‬،‭ ‬اما‭ ‬به‭ ‬نسبت‭ ‬استرس‌زا‭ ‬هستند‭.‬‭ 

از‭ ‬میان‭ ‬زنان‭ ‬شرکت‌کننده،‭ ‬۳۱تن‭ ‬حداقل‭ ‬یک‭ ‬مورد‭ ‬استرس‭ ‬در‭ ‬یکی‌از‭ ‬دو‭ ‬ملاقات‭ ‬اخیر‭ ‬تجربه‌کرده‭ ‬بودند.‭۲۱ ‬تن‭ ‬نیز‭ ‬تجربیات‭ ‬استرس‌زایی‭ ‬قبل‌از‭ ‬هر‌دو‌مراجعه‭ ‬داشتند‭ ‬و‭ ‬۶‭ ‬تن‭ ‬دیگر‭ ‬با‭ ‬هیچ‭ ‬استرسی‭ ‬مواجه‭ ‬نشده‭ ‬بودند‭. ‬

گروه‭ ‬تحقیق‭ ‬بعد‌از‭ ‬چند‭ ‬نوبت‭ ‬گرفتن‭ ‬نمونه‌‌‭ ‬خون‭ ‬از‭ ‬زنان‭ ‬تحت‌بررسی،‭ ‬پروتئین‭ ‬واکنشگر‭ ‬سی‭ ‬(C-reactive protein)‭ ‬و‭ ‬آمیلوئید‌‭ ‬سرمی‭ ‬ای‭ ‬(Serum amyloid A)‭ ‬که‭ ‬۲نشانگر‭ ‬التهاب‭ ‬هستند‭ ‬را‭ ‬بررسی‌‭ ‬کردند‭. ‬آنها‭ ‬علاوه‌بر‌این،۲نشانگر‭ ‬دیگر‭ ‬که‭ ‬احتمال‭ ‬بالاتری‭ ‬برای‭ ‬شکل‌گیری‭ ‬پلاک‭ ‬درون‭ ‬سرخرگ‌ها‭ ‬پیش‌بینی‭ ‬می‌کنند‭ ‬را‭ ‬نیز‭ ‬مورد‭ ‬ارزیابی‭ ‬قراردادند‭. ‬

پس‌از‭ ‬اعمال‭ ‬کنترل‭ ‬روی‭ ‬عواملی‭ ‬که‭ ‬ممکن‭ ‬بود‭ ‬باعث‭ ‬انحراف‭ ‬نتایج‭ ‬بشوند؛‭ ‬مانند‭ ‬سطح‭ (‬ترکیبات‭) ‬خون‭ ‬پیش‌از‭ ‬غذا‭ ‬(Pre-meal blood levels)،‭ ‬اختلاف‭ ‬سنی،‭ ‬چربی‭ ‬شکمی‭ ‬و‭ ‬فعالیت‭ ‬بدنی،‭ ‬نتایج‭ ‬حاکی‭ ‬از‌آن‭ ‬بود‭ ‬که‭ ‬زنانی‭ ‬‌که‭ ‬غذای‭ ‬حاوی‭ ‬چربی‭ ‬اشباع‌شده‭ ‬را‭ ‬خورده‭ ‬بودند،‭ ‬درمقایسه‭ ‬با‭ ‬کسانی‌که‭ ‬صبحانه‌‭ ‬تهیه‌شده‭ ‬با‭ ‬روغن‌آفتابگردان‭ ‬را‭ ‬مصرف‭ ‬نموده‭ ‬بودند،‭ ‬ارقام‭ ‬بالاتری‭ ‬از‭ ‬هر4‌نشانگر‭ ‬منفی‭ ‬را‭ ‬نشان‌می‌دادند‭. ‬‌‭ ‬بااین‌حال،‭ ‬در‌میان‭ ‬زنانی‭ ‬که‭ ‬روزهای‭ ‬پر‌تنشی‭ ‬را‭ ‬گذرانده‭ ‬بودند،‭ ‬این‭ ‬تفاوت‭ ‬مشاهده‌نمی‌شد‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬‌این‭ ‬‌ترتیب‭ ‬خوردن‭ ‬صبحانه‌ای‭ ‬با‭ ‬‮«‬چربی‭ ‬بد‮»‬‭ ‬همانند‭ ‬و‭ ‬هم‌تراز‭ ‬با‭ ‬خوردن‭ ‬یک‭ ‬صبحانه‌‭ ‬دارای‭ ‬‮«‬چربی‭ ‬خوب‮»‬‭ ‬بود‭. ‬نکته‌جالب‭ ‬توجه‭ ‬این‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬هر‭ ‬چند‭ ‬استرس‭ ‬سبب‌‌شده‭ ‬بود‭ ‬تا‭ ‬سطح‭ ‬نشانگرهای‭ ‬مضّر‭ ‬خون‭ ‬در‭ ‬گروه‭ ‬روغن‌آفتابگردان‭ ‬بالاتر‭ ‬برود،‭ ‬اما‭ ‬در‭ ‬گروهی‭ ‬که‭ ‬چربی‭ ‬اشباع‌شده‭ ‬مصرف‌‭ ‬کرده‭ ‬بودند‭ ‬تأثیری‭ ‬بر‭ ‬ارقام‭ ‬نداشت‭. ‬

محققان‭ ‬با‭ ‬انتخاب‭ ‬نوع‭ ‬موادخوراکی‭ ‬این‭ ‬ارزیابی‭ ‬با‭ ‬هدف‭ ‬این‭ ‬که‭ ‬صبحانه‌‭ ‬مزبور‭ ‬مشابه‭ ‬یک‭ ‬نمونه‭ ‬از‭ ‬یک‭ ‬وعده‭ ‬فست‌فود‭ ‬پرکالری‭ ‬و‭ ‬پرچربی‭ ‬باشد،‭ ‬کار‭ ‬را‭ ‬آغاز‌کردند‭ ‬و‭ ‬هر ۲ صبحانه‭ ‬دارای‭ ‬۹۳۰‌کالری‭ ‬و ۶۰ ‌گرم‭ ‬چربی‭ ‬بود‭ ‬که‭ ‬این‭ ‬مقادیر،‭ ‬شباهت‭ ‬زیادی‭ ‬با‭ ‬همبرگرهای‭  ‬Big Mac‭ ‬و‭ ‬سیب‌زمینی‭ ‬درحد‭ ‬متوسط‭ ‬سرخ‌شده‌‭ ‬مک‌دونالد‭ ‬دارد‭. ‬

یک‭ ‬وعده‌‌غذایی‭ ‬نه‌چندان‭ ‬سالم،‭ ‬بر‭ ‬نشانگرهای‭ ‬التهاب‭ ‬اثر‭ ‬منفی‭ ‬خواهد‭ ‬گذاشت‭ ‬و‭ ‬هدف‭ ‬محققان‭ ‬این‭ ‬بود‭ ‬که‭ ‬این‭ ‬نوع‭ ‬غذا‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬انواع‭ ‬مختلف‭ ‬چربی‭ ‬بررسی‌کنند‌‭.‬

تعداد بازدید : 808

ثبت نظر

ارسال