تغییر خلق، نشانه اولیه دمانس

همگی‌ ما شنیده‌ایم که می‌گویند:‌ «خنده بر هر‌درد بی‌درمان دواست». اما با‌توجه به بررسی‌های اخیر‌، ایجاد تغییر قابل‌توجه در آنچه که سبب خنده می‌گردد، ممکن‌است نشانه‌ خوبی برای سلامت ذهن نبوده و می‌تواند نشانه ‌اولیه دمانس پیشانی گیجگاهی (Frontotemporal Dementia:FTD) یا بیماری آلزایمر باشد.

طبق‌ نظر محققان دانشگاه لندن (UCL)  افرادی‌که خلق آنها با افزایش سن تنگ‌می‌شود (Humor became darker with age) بیشتر در‌معرض دمانس پیشانی گیجگاهی رفتاری مختلف (bvFTD)‌، نوعی از دمانس پیشانی گیجگاهی (FTD) قرار‌می‌گیرند که مشخصه‌ آن تغییر در رفتار است و این تغییر در خلق، سال‌ها پیش‌از حمله بیماری آغاز می‌گردد.

FTD رایج‌ترین شکل دمانس بین افراد در دهه ۵۰‌‌سالگی محسوب‌می‌شود. مشکلات حافظه برخلاف بیماری آلزایمر، نشانه‌ غالب این دمانس به‌شمار نمی‌آید.

محققان همچنین دریافتند که تغییر در حالات خلقی، نشانه‌ اولیه آلزایمر نیز‌‌ می‌‌باشد که به‌طورکلی رایجترین شکل دمانس می‌باشد و حدود ۵/۳ میلیون آمریکایی را تحت‌تأثیر قرارداده‌است.

شرح آزمایش‌:

محققان در راستای دستیابی به نتایج خود‌، جهت تکمیل پرسشنامه‌ها از بستگان و دوستان ۴۸‌فرد مبتلا به اشکال مختلف FTD یا آلزایمر و 21‌فرد سالم کمک‌گرفتند.

شرح پرسشنامه‌:

• پرسش از اطرافیان در مورد تمایل فرد موردنظر به سبک‌های مختلف کمدی از‌جمله کمدی بزن‌بکوب (Slapstick)، کمدی هجو(Satirical) و کمدی پوچ (Absurdist) بود.

• درمورد هرگونه تغییری در حالت خلقی شخص طی ۱۵‌سال گذشته (مدت‌ها پیش‌از تشخیص دمانس) پرسیده می‌شد و القای نادرست‌بودن حالت خلقی یاد‌شده به او به‌طورمکرر توسط اطرافیان.

 تغییرات خلقی، ۹‌سال قبل‌از نشـانه‌ عـادی دمانس ظاهر می‌شدند.

محققان با مقایسه افراد سالم و مبتلا به آلزایمر، دریافتند که گروه مبتلا به bvFTD به احتمال بیشتری بروز حالت‌های نامناسب خلقی از‌جمله خندیدن به اتفاقاتی که دیگران آن را خنده‌دار نمی‌بینند، مانند پارس‌کردن سگ و خندیدن به رویدادهای غمبار (Tragic events) در زندگی شخصی خود و اخبار را از خود نشان‌داده‌اند و اطرافیان افراد مبتلا به bvFTD یا آلزایمر، متوجه تغییراتی در زمینه خلقی شخص مورد نظر خود، حداقل ۹‌سال پیش‌از ظهور نشانه‌های رایجتر دمانس مانند اختلال حافظه شده بودند و این موضوع بیانگر این‌است که تغییراتی در خلق ممکن‌است نشانه اولیه FTD و آلزایمر باشد.

تغییرات شخصیتی و رفتاری باید زنگ هشدار محسوب شوند و پزشکان نیز باید بیشتر از این نشانه‌ها به‌عنوان نشانه اولیه دمانس آگاهی داشته باشند و از اطرافیان پرسش نمایند.

ارائه گزینه‌هایی برای تغییرات مغزی مربوطه‌، (تفاوت‌های جزئی در‌آن‌چه که ما آنها را جالب می‌دانیم) می‌تواند به تمایز بین بیماری‌های مختلف که باعث دمانس می‌شوند کمک نماید. تغییر خلق (Humor) می‌تواند روش بسیار حساس شناسایی دمانس باشد، چرا‌که نیازمند ابعاد مختلفی از عملکرد مغز مانند حل‌معما‌، عواطف و آگاهی اجتماعی است.