شماره ۱۱۳۸
پیشگیری از پیرشدن پوست
دکتر محمدرضا شفیعی - پوست و زیبایی
پیری‌پوست سلولی یا بیولوژیک یا پیری Endogenus، با کاهش تعداد سلول‌ها و نیز کاهش عناصر داخل سلول و در‌نهایت با کاهش سوخت‌و‌ساز سلولی یا متابولیسم سلولی، تعریف‌می‌گردد.
به‌هنگام تولد، تعداد سلول‌های موجود در بدن ما، حدود ۱۱ تا ۱۲ هزار میلیارد سلول می‌باشد که با رسیدن انسان به مرحله بلوغ، بدن ما روزانه دویست‌میلیون سلول را از دست می‌دهد.
برای مقابله با این از دست دادن تعداد دویست میلیون سلول در هر روز، مکانیسم قابل تعمقی در بدن فعال می‌گردد که بتواند این کاهش محسوس سلول‌ها در بدن را جبران نماید:
در‌پی مرگ سلولی و بلعیدن و محوشدن آن توسط ماکروفاژها، تمام اطلاعات و قابلیت‌های آن سلول منهدم‌شده توسط ماکروفاژها، ضبط و کپی‌برداری شده و به سلول‌هایی انتقال‌داده می‌شوند تا در غیاب این انبوه سلول‌هایی که روزانه از‌بین‌می‌روند، وظایف تعیین شده برای آنان، همچنان در بدن استمرار یابند.
این سلول‌ها با دریافت کلیه ویژگی‌های سلول منهدم‌شده، اطلاعات و قابلیت‌های آن را کپی‌برداری نموده و همان فعالیت‌های سلول منهدم‌گشته را در بدن حجم فیزیکی آن سلول، با همان کیفیت و عملکرد از سر می‌گیرند.
به این شبیه‌سازی و فعال‌سازی، فعالیت‌های سلول از بین‌رفته در بدن، باز حیات، بازسازی بیولوژیک سلول یا Regeneration سلولی می‌گویند.
همزمان با این فعل و انفعالات یادشده در فوق، با افزایش سن، کاهش توده عضلانی در‌صورت و بدن نیز اتفاق می‌افتد؛ سلول‌های چربی یا همان آدیبوسیت‌ها، در اندام‌ها و به‌ویژه در ناحیه صورت، باگذشت زمان و بالارفتن سن، کم‌حجم گشته و این کاهش در عضلات ناحیه صورت، بیشتر نمایان می‌گردد. به‌طوری‌که خانمی با سن بین ۴۰تا۵۰سال، حدود ۵۰درصداز حجم عضلانی صورت خود را از‌دست داده‌است.
این از‌دست‌دادن حجم عضلانی صورت، در لاغری صورت، افتادگی گونه‌ها، ظاهرشدن استخوان‌های فک و آرواره و عمیقشدن خط خنده، خود را نشان‌می‌دهد.
روند پیری و فرتوت‌گشتن توده عضلانی بدن در تمامی بافت بدن، همگام با افزایش سن ادامه می‌یابد:
ـ کاهش تولید سلول‌های بافت مخاطی بدن
ـ کاهش تولید فیبرهای عضلانی
ـ کاهش بافت خارج سلولی که تضمین‌کننده انتقال سریع تبادلات خونی، آنزیمی و هورمونی است که این ترکیبات را از منشاء صدور به مقصد، ارسال‌می‌نماید و این کاهش در‌پی خود، کلیه تبادلات هورمونی، آنزیمی و انرژی در تمامی بافت‌های بدن را کاهش خواهد داد.
اهمیت بافت خارج سلولی، زمانی بیشتر عیان می‌گردد که بدانیم این بافت که وظیفه انتقال و هدایت تمامی پیام‌های صادره از مراکز بدن به کلیه بافت‌ها و سلول‌های بدن را عهده‌دار می‌باشد، ۶۵درصداز وزن بدن را شامل گشته و به آن توده مرطوب (Wet moss) و یا آبکی (Gquesmoss) نیز اطلاق‌می‌گردد.
نشانه‌های پدیدار شدن پیری:
ـ کاهش حجم عضلانی صورت و اندام‌ها
ـ افزایش بافت چربی، به‌ویژه در نواحی دورشکم و پهلوها
ـ ضخیم‌شدن پوست و نمایان‌شدن منافذ باز، به‌ویژه در صورت
ـ عمیقشدن چین‌و‌چروک‌های صورت، به‌ویژه در نواحی گونه‌ها
ـ شل‌‌شدن پوست، به‌ویژه در نواحی صورت، گردن، غبغب و اندام‌ها
ـ گود شدن و کوچک‌شدن کره چشم
ـ کوتاه شدن قد و خمیده شدن قامت فرد.
حال با این توصیفات پیری بیولوژیک، به واقع برای جوانسازی و پیشگیری و یا کند نمودن روند پیری، چه باید کرد؟
مقابله با پیرشدن:
با توضیحات فوق به سیر پیرشدن بیولوژیک انسان، هرچند گذرا، اشاره‌ای صورت گرفت.
حال بی‌مناسبت نیست تا به راه‌‌هایی‌که در کلینیک‌ها و مطب‌های زیبایی، به متقاضیان خواهان پیرنشدن و جوان ماندن پیشنهاد می‌گردد، نگاهی بیاندازیم:
۱ـ تجویز کرم‌های ضدچروک، ضدافتادگی، سفت‌کننده، مرطوب‌کننده، آبرسان و...
۲ـ انجام پیلینگ با غلظت‌های متفاوت و ترکیبات به‌شدت متنوع.
۳ـ تزریق انواع فیلرها، به‌منظور پرنمودن چروک‌های ثابت یا استاتیک در پوست.
۴ـ تزریق بوتاکس، به‌منظور محو موقتی چروک‌های فعال یا دینامیک پوست.
۵ـ جاگذاری و تعبیه نخ‌های حجم‌دهنده، به‌منظور ترمیم موقتی کاهش توده عضلانی و فرورفتگی‌ها.
۶ـ انجام رادیوفرکوئنسی، به‌منظور جوانسازی و سفت نمودن پوست صورت.
۷ـ انجام HIFU، به‌منظور No Surgical Lifting.
۸ـ انجام انبوه لیزرهای متنوع باهدف جوانسازی پوست صورت و اندام.
۹ـ انجام Plasma jet، به‌منظور درمان افتادگی پلک‌فوقانی، ضخامت و ناهمواری‌ها و... پوست صورت و بدن.
۱۰ـ انجام جراحی‌های زیبایی، مانند لیفت صورت و اندام.
۱۱ـ و...
همان‌گونه که فهرست فوق خود گویاست، تمامی اقدامات جوانسازی و پیشگیری از پیرشدن، به‌طورعمده لایه‌های سطحی پوست را درگیر نموده و نمی‌توان به بافت خارج سلولی و نیز بافت عضلانی که نقش تعیین‌کننده‌ای در ایجاد پیری بیولوژیک دارند، دسترسی پیداکرد.
عطف به تحقیقات پژوهشگران، تا این زمان هیچ کرم ضد‌چروکی، نتوانسته چین و چروک‌های پوست را به‌طور کامل محو و زائل نماید. فقط استفاده از این کرم‌های ضدچروک، مرطوب‌کننده، آبرسان و... از آن‌رو ضروری است که روند پدیدارگشتن چین و چروک‌ها و بروز خشکی و شکنندگی پوست را به تأخیر می‌اندازند.
درمورد اثربخشی لیزرها؛ نتیجه مثبت و معنی‌‌دارتر می‌باشد. به‌عنوان مثال؛ لیزرهای موظف به محو موهای بدن، باتوجه به تنظیم و کالیبره‌شدن برای صدور طولی موجی معین، تأثیر مشخصی در محو و زائل‌نمودن موهای بدن به‌عهده‌دارند.
لیزرهای فراکشنال، با ساطع‌کردن طول موجی که توسط پروتئین‌های بدن جذب می‌گردد، می‌توانند در از بین‌بردن لایه شاخی پوست، منافذ باز پوست صورت، ترک‌های بدن و... تأثیر معنی‌داری داشته باشند.
درمورد هریک از اقدامات جوانسازی و جلوگیری از پیرشدن که در فوق، فهرست آن آورده‌شد، به تفصیل و در طی مقالات متعدد، سخن رفته است. ولی هیچ‌کدام از این روش‌های یادشده در فوق، نمی‌توانند روند پیرشدن سلول را متوقف سازند و هر یک از روش‌ها بنابر اثربخشی آنها، می‌توانند حداکثر این روند را کند نموده و به تأخیر بیاندازند.
پس با این توصیفات، به‌واقع چه باید کرد؟
همان‌گونه که بارها اشاره شد، نمی‌توان روند تغییرات بیولوژیک یا Endogenous را با اقدامات زیبایی یادشده در فوق، متوقف نمود. ولی می‌توان با اقدامات پیشگیرانه ذیل، این روند بیولوژیک را هم به‌طورEndogenous و هم به‌طور Exogenous تا حد امکان کند نمود و به تاخیر انداخت.
به بیانی دیگر، در‌صورتی می‌توان روند پیرشدن Endogenous را تا حد امکان، به‌تأخیر انداخت و سیر آن را کند نمود و همچنین اثربخشی اقدامات زیباسازی و جوانسازی پوست و اندام (فهرست‌شده در فوق) را افزون و بادوام نمود که فرد بتواند بادقت زیاد، اقدامات پیشگیرانه ذیل را رعایت نماید:
۱ـ داشتن تغذیه‌ای سالم و Bio
۲ـ نداشتن استرس و زیستن با رویا
۳ـ داشتن برنامه منظم برای ورزش‌کردن
۴ـ داشتن برنامه‌ای معین برای خواب راحت
۵ـ سیگار نکشیدن
۶ـ نداشتن اعتیاد
۷ـ پرهیز از قرارگرفتن در معرض تابش آفتاب شدید
۸ـ تحقیق و تدقیق بایسته و جامع قبل‌از اقدام‌نمودن به یک عمل‌زیبایی و جوانسازی
۹ـ نداشتن وسواس در جوان ماندن و پیرنشدن به هر قیمت و عوارضی
۱۰ـ و... زیستن شاد و با امید!
ثبت نظر