شماره ۱۱۹۰

شیمی‌درمانی بدون ریزش‌مو

دکتر خسرو نیستانی متخصص علوم‌آزمایشگاه

شیمی‌درمانی بدون ریزش‌مو

چهارشنبه 26 اردیبهشت 1397
پزشکی امروز

بزرگترین عارضه جانبی شیمی‌درمانی، ریزش‌مو می‌باشد که همواره موجب وحشت و حتی پس‌زدن  این نوع درمان در مبتلایان به سرطان بوده است. در یک بررسی ۸‌درصد از زنان مبتلا و نیازمند به شیمی‌درمانی، از این درمان سرباز زده و از آن صرف‌نظر نمودند. خوشبختانه برای پیشگیری از ریزش‌مو در شیمی‌درمانی، راه‌های متعددی وجود دارد که مختصراً به آنها می‌پردازیم: یک راه استفاده‌از کلاه‌های مخصوص خنک‌نمودن و انجماد‌ سر است که این انجماد مانع‌از ورود خون حاوی داروی شیمی‌درمانی و رسیدن آن از‌طریق مویرگ‌های‌سر به فولیکول موها می‌شود. اما این روش گرانقیمت بوده و روی ۵۰ درصد‌از بیماران جواب‌می‌دهد همچنین زمان درمان طولانی بوده و به دو‌ساعت‌ می‌رسد و موجب ناراحتی و سردرد می‌شود و روی‌هم‌رفته روش مناسبی نیست. Sung-Jan lin (سانگ‌جان‌لین) از دانشگاه ملی تایوان می‌گوید: «مشکل اساسی این می‌باشد که اطلاعات مردم از چگونگی صدمه شیمی‌درمانی به فولیکول‌ موها محدود است». گروه تحقیقاتی او به پروتئینی به‌نام  P53 در این مقوله توجه نموده‌اند. این پروتئین در خلال شیمی‌‌درمانی فعال شده و موجب سرکوب تومور سرطانی می‌گردد ولی متاسفانه روی سلول‌های موها نیز به‌همین ترتیب عمل نموده و موجب ریزش آنها می‌گردد. ظاهراً به این نتیجه می‌رسیم که حذف P53 از ریزش موها پیشگیری‌می‌نماید ولی متاسفانه این‌طور نیست. در یک بررسی که روی موش‌ها انجام‌شد، دریافتند که حذف P53 از ریزش موهاپیشگیری نمی‌نماید. لین و همکارانش دریافتند که P53 فعالیت یک پروتئین افزایش‌دهنده رویش‌مو را که WNT3a  نام دارد سد می‌نماید. این ایده به آنها این راه را نشان داد که حذف P53 به تنهایی کافی نبوده و لازم نیست به آن اقدام نمود بلکه کافی است پروتئین WNT3a را در خلال شیمی‌درمانی به‌طورمستقیم به زیر پوست سر تزریق کنیم. تا اینجا این موضوع فقط یک فرضیه بوده و باید آن را اثبات‌نمود. برای اثبات این فرضیه، گروه تحقیقاتی موش‌ها را تحت درمان یک داروی معمولی شیمی‌درمانی قراردادند و بلافاصله پس‌از آن WNT3a رابه زیرپوست موش‌ها تزریق‌ و مشاهده‌نمودند که منطقه تزریق‌شده پس از پنج روز پر از مو بود ولی قسمت‌های تزریق‌نشده موی خود را از دست دادند. محققان با بررسی پوست در زیر میکروسکوپ دریافتند که درمان با پروتئین فوق‌الذکر تعداد سلول‌های اولیه در فولیکول موها را دوبرابر نموده که این امر موجب‌می‌گردد تا در یک‌روز فوراً موی بیشتری رشد نماید. لین می‌گوید گروه ما روی این روش برای بیماران تحت شیمی‌درمانی کار‌نموده و ضمن شیمی‌درمانی پروتئین WNT3a را زیر پوست سر تزریق می‌کند. گروه همچنین روی ترکیبی کارمی‌نماید کهWNT3aرا به‌جای تزریق به‌صورت پماد و ژل تهیه‌نموده و مورداستفاده قراردهند و آن را به پوست سر بمالند. Richasd de Boer در ملبـورن استرالیا می‌گوید: «این روش شیمی‌درمانی تحت بررسی است و ورودشان به عرصه درمان سرطان‌ها بسیار ارزنده بوده و موجب رفع نگرانی بیماران سرطانی می‌شود و آنان بدون ترس از ریزش‌مو به شیمی‌درمانی تن‌داده و از نتایج درمان‌‌بخش آن بهره‌مند‌می‌گردند».

تعداد بازدید : 954

برچسب ها

ثبت نظر

ارسال