آزمایش کشت‌خون

فرهاد یوسفی ـ عباس محمدی - کارشناسان آزمایشگاه

آزمایش کشت‌خون

یکشنبه 10 اردیبهشت 1396
پزشکی امروز

نمونه‌های خون برای کشت را در ویال‌هایی که حاوی مواد مغذی است می‌گذارند که به رشد و تشخیص میکروارگانیسم‌های هوازی و بیهوازی کمک می‌کند. نمونه‌های چندگانه معمولاً در فواصل زمانی‌ یا از رگ‌های مختلف جمع‌آوری می‌شوند.

این کار برای کمک به  شناسایی میکروارگانیسم‌هایی که ممکن است به تعداد کم باشند یا ممکن است به طور متناوب به داخل جریان خون آزاد شده باشند انجام‌می‌شود.
این کار همچنین به شناسایی دقیق میکروارگانیسم عامل عفونت کمک می‌کند.

کشت‌های خون برای چند روز انکوبه می‌شوند. در بسیاری از آزمایشگاه‌ها، این روند با تجهیزاتی که به طور مداوم بر رشد نمونه نظارت دارد انجام می‌شوند که اجازه می‌دهد نمونه‌های باکتری‌ها  و یا مخمر در  آنها با سرعت بیشتری شناسایی شوند. هنگامی که کشت خون مثبت باشد، تست حساسیت آنتی‌بیوتیکی گذاشته می‌شود برای اینکه به پزشک معالج، آنتی‌بیوتیک‌های مؤثر جهت درمان گزارش شود.

خون را با وارد کردن یک سوزن به سیاهرگ جمع‌آوری می‌کنیم. محل نمونه‌گیری را معمولاً با محلول ایزوپروپیل گیرنده یا محلول ید تمیز کرده و خشک می‌کنیم. سپس خون گیرنده حدود ۲۰میلی‌لیتر (کمتر از ۱اونس) خون را گرفته و آن را روی دو بطری کشت حاوی محیط مایع برای رشد میکروارگانیسم‌های موازی و بی‌موازی قرار می‌دهد. این دو بطری تشکیل یک محیط کشت خون را می‌دهد. مجموعه‌ی دوم از کشت خون باید از محل رگ وریدی دیگری جمع‌آوری شود؛ معمولاً بلافاصله پس از اولین رگ‌گیری، بسته به روشی که انجام می‌دهیم. نمونه‌های خون دیگری ممکن است در فواصل زمانی مختلف گرفته شود. نمونه‌های متعدد همچنین از کودکان جمع‌آوری می‌شود اما مقدار هر نمونه‌ی خون کمتر و به تناسب اندازه‌ی بدن آنها خواهد بود.

نوع نمونه: دو یا چند نمونه خون گرفته شده در فواصل زمانی یا نمونه‌های گرفته شده از رگ‌های وریدی متفاوت بازو (این کار جهت افتراق پاتوژن‌های واقعی از باکتری‌های پوستی و همچنین افزایش احتمال رو به رشد باکتری کمک می‌کند).

علت درخواست تست: جهت چک کردن وجود عفونت سیستمیک، تشخیص و شناسایی میکروارگانیسم‌ها در خون

هنگامی که شما نشانه‌های سپسیس مانند تب با منشأ ناشناخته، لرز، خستگی و افزایش تعداد گلبول‌های سفیدخون را  می‌بینید.

توضیح راجع به تست:

کشت خون برای تشخیص و شناسایی باکتری‌ها و مخمرها در خون انجام می‌شود. عفونت‌های جریان خون اغلب از باکتری (باکتریمی) ناشی می‌شود، اما همچنین می‌تواند توسط مخمرها  و یا سایر  قارچ‌ها و یا توسط یک ویروس نیز ایجاد شود. منبع عفونت به طور معمول یک نقطه‌ی خاص در داخل بدن است.

اگر سیستم ایمنی بدن فرد قادر به دفاع در محل عفونت نباشد (مانند مثانه یا کلیه‌ها در عفونت مجاری ادراری)، عفونت ممکن است به داخل جریان خون گسترش یافته و به سراسر بدن انتقال ‌یابد.آلوده کردن سایر ارگان‌ها مشکلات جدی و گاهی اوقات عفونت سیستمیک، زندگی فرد را به خطر می‌اندازد.

اطلاعات تکمیلی:

*کشت خون برای تشخیص حضور باکتری یا مخمر در خون و راهنمایی جهت درمان استفاده  می‌شود. دو یا چند کشت خون معمولاً دستور داده شده و تحت عنوان نمونه‌های متوالی جمع‌آوری می‌شود. اغلب، شمارش کامل سلول‌های خونی(CBC) به همراه یا قبل از کشت خون دستور داده می‌شود تا تعیین شود که آیا تعداد سلول‌های سفید خون فرد افزایش یافته است یا خیر، که نشان‌دهنده‌ی یک عفونت بالقوه است.

*گاهی اوقات آزمایش دیگری نیز انجام می‌شود، مانند پنل شیمی برای ارزیابی وضعیت سلامت اندام‌های یک فرد، ادرار، خلط و یا کشت مایع مغزی نخاعی (CSF) برای کمک به شناسایی منبع اولیه‌ی عفونت این امر به ویژه وقتی انجام می‌شود که یک فرد نشانه‌هایی در ارتباط با عفونت‌های دستگاه ادراری  پنومونی‌ یا مننژیت داشته باشد.

*واژه‌های سپتیسمی و سپسیس گاهی اوقات به جای هم استفاده می‌شوند. سپتیسمی اشاره به عفونت در خون دارد در حالی که سپسیس واکنش جدی بدن و گاه تهدیدکننده‌ی حیات در واکنش به عفونت است.

*ندوکاردیت، التهاب  و عفونت دیواره‌ی قلب یا دریچه‌های قلب، می‌تواند ناشی از عفونت جریان خون باشد.

* افرادی که دارای پروتز دریچه‌های قلب یا مفاصل مصنوعی هستند در معرض خطر بالاتری  از عفونت سیستمیک بعد از عمل جراحی  قرار دارند، اگرچه این بیماری‌ها شایع نیست.

* در افرادی که نقص سیستم ایمنی دارند به علت یک بیماری زمینه‌ای مانند سرطان خون یا ایدز، یا به دلیل عوامل سرکوب‌کننده‌ی سیستم ایمنی مانند عواملی که در شیمی‌درمانی هستند، در معرض خطر بالاتر قرار دارند و سیستم ایمنی بدن آنها کمتر قادر به کشتن میکروارگانیسم‌هایی که گاهی وارد خون می‌شوند، می‌باشد.

* باکتری‌ها و مخمرها نیز ممکن است به  طور مستقیم از طریق استفاده از مواد مخدر داخل وریدی و یا از طریق کاتتر داخل وریدی و جراحی وارد جریان خون شوند.

* فرد مبتلا به سپسیس ممکن است نشانه‌های زیر را داشته باشد: لرز، تب، تهوع، تنفس سریع، ضربان قلب سریع، گیجی، کاهش برون‌ده ادرار.

* نشانه‌های شدیدتر ممکن است باعث التهاب در سراسر بدن و شکل‌گیری بسیاری از لخته‌های کوچک خون در کوچک‌ترین رگ‌های خونی شود. یک یا  چند ارگان ممکن است کارشان متوقف شود و ممکن است یک افت خطرناک در فشار خون به وجودآید.

* وقتی فردی عفونت‌های اخیر را داشته باشد و یا تحت جراحی، تعویض دریچه‌ی مصنوعی قلب و درمان نقص ایمنی اکتسابی قرار گرفته باشد، او در معرض خطر بالاتری از عفونت سیستمیک است و کشت خون در هنگام بروز نشانه‌ها مناسب خواهد بود.

* کشت خون اغلب در نوزادان  و کودکان که ممکن است عفونت داشته باشند ولی نشانه‌های سپسیس ندارند گرفته می‌شود. نتیجه‌ی مثبت این تست می‌تواند مثبت کاذب ناشی از آلودگی پوست باشد.

* اگر دو یا چند مجموعه‌ی کشت خون مثبت باشد با همان نوع باکتری یا قارچی، به احتمال زیاد میکروارگانیسمی که در محیط کشت یافت می‌شود باعث عفونت شده است.

* اگر یک مجموعه‌ی کشت مثبت و یک مجموعه‌ی کشت منفی باشد، می‌تواند عفونت یا آلودگی باشد. پزشک باید برای ارزیابی وضعیت بالینی فرد، نوع میکروارگانیسم استخراج شده را بداند.

* اگر کشت خون هر دو مجموعه منفی باشد، احتمال ابتلا به سپسیس ضعیف است.


تعداد بازدید : 2418

ثبت نظر

ارسال