لیزر‌درمانی لیزرهای کم‌توان توسط پزشکان متخصص برای درمان ادم و درمان طیف گسترده‌ای از درد و دردهای عضلانی حاد و مزمن، در دندان پزشکی برای درمان بافت‌های ملتهب دهان و برای التیام زخم‌های گوناگون، توسط متخصصان پوست برای ترمیم زخم، سوختگی، برای از‌بین‌بردن درد و درمان التهابات مزمن و بیماریهای خود‌ایمنی، و توسط متخصصان دیگر و همچنین پزشکان‌عمومی مورد استفاده قرارمی‌گیرد.
همچنین لیزر‌درمانی در کلینیک‌های ورزشی پزشکی و توانبخشی (برای کاهش تورم و هماتوم، تسکین درد، بهبود تحرک و درمان صدمات بافت نرم حاد) کاربرد دارد. لیزر و LEDها به‌طور مستقیم در نواحی مربوطه (به‌عنوان‌مثال، زخم‌ها، سایت‌های آسیب) و یا به نقاط مختلف در بدن (نقاط طب‌سوزنی، نقاط عضلانی) استفاده و تابانده می‌شوند.
اثرات لیزر در بدن:
محققان بر‌این باورند که لیزرهای کم‌توان قادر به ایجاد تغییرات مثبت در سطح سلولی می‌باشند، که این اثر بدون ایجاد حرارت قابل‌ملاحظه‌ای در‌سطح سلول ایجاد می‌شود. این پاسخ‌های فتوشیمیایی منجر به تغییرات فیزیولوژیک در عملکرد سلول می‌شوند. در‌این راستا پروتکل‌های بالینی لیزر‌درمانی کم‌توان، مختلف می‌باشد که با به‌کارگیری انواع روش‌ها و استفاده از منابع مختلف نور (لیزر،LEDها) با پارامترهای مختلف (با طول‌موج ، توان خروجی، موج پیوسته یا پالسی، پارامترهای پالس) مشخص می‌شود. در سال‌های اخیر، طول‌موج‌های بلندتر (~800تا900 نانومتر) و قدرت خروجــی بالاتر(<100میلی‌وات) در دستگاه‌های درمانی ترجیح داده شده‌است، به‌خصوص اجازه می‌دهد تا نفوذ به بــافت‌های عمیق‌تر آسانتر شود.
تأثیرات لیزر کم‌توان به‌طور‌کلی عبارت است‌از:
1ـ افزایش متابولیسم: تابش لیزر کم‌توان به‌طور متوسط100% تولیدATP را افزایش می‌دهد. یعنی متابولیسم سلولی فعال می‌شود.
2ـ گشادشدن عروق: شریانها و وریدها توسط متاارتریولها که به‌عنوان شنت عمل می‌کنند با‌هم در تماسند. اسفنکترهای پیش‌مویرگی نیز مسوول تنظیم میزان جریان‌خون موضعی در بافتها هستند. لیزر با آزادسازی مواد‌شیمیایی باعث بازشدن اسفنکترهای پیش‌مویرگی شده و با افزایش موادغذایی، خون و اکسیژن محیط مناسب جهت بهبود سلول‌ها ایجاد می‌کند و این افزایش گردش‌خون حتی با سردکردن موضع نیز کاهش نمی‌یابد.
3ـ اثرات ضد درد: افزایش میزان بتا‌اندورفین در مایع نخاعی، افزایش دفع ادراری سروتونین که خود یکی‌از عوامل ایجاد و تشدید درد است، کاهش ترشح موادی نظیر هیستامین و استیل کولین، کاهش تولید برادی کینین (یکی‌از عوامل ایجاد و تشدید درد)، کاهش میزان ادرنالین و نورادرنالین، افزایش ساختATP، افزایش جریان‌خون موضعی به‌همراه افزایش اکسیژن‌رسانی بافتی و جلوگیری از هیپوکسی بافتی و قرارگرفتن سلول در وضعیت اسیدوتیک، افزایش دفع لنفاوی و کاهش ادم بافتی و نهایتاً شکستن سیکل معیوب انقباض، ادم، درد توسط لیزر.
4ـ اثرات ضدالتهاب: لیزر با کاهش ورم موضعی،گشادکردن عروق وتسریع درناژ لنفاوی و تقویت قدرت دیاپدزگرانولوسیت‌ها و نیز توقف چرخه‌ی تولید موادالتهابی ازجمله پروستاگلاندین‌ها و افزایش مواد ضدالتهابی ازجمله پروستاسیکلین‌ها به بهبود التهاب کمک می‌کند (مهمترین مکانیسم ضدالتهابی لیزر). نور لیزر ذاتاً ممکن‌است باعث تحریک سیستم ایمنی و تابش فوتون‌ها از اکسیژن منفرد در فاگوسیتهای فعال شود که به پیشرفت جریان درمان کمک شایانی می‌کند.
5ـ ترمیم زخم: لیزر علاوه‌بر تأثیراتی که در فوق ذکر شد، باعث افزایش فعالیت فیبرو بلاست‌ها، افزایش سنتز کلاژن شده و باعث تسریع در بازسازی وریدها و عروق‌لنفاوی می‌شود. لیزر با تأثیر بر سرعت میتوز‌سلولی باعث تقویت و تسریع ترمیم می‌شود. افزایش در سنتز DNA و mRNA و نیز تحریـک سنتز پـروتئین با لیزر ایجاد می‌شود.
به‌عبارت کلی‌تر تمام مکانیسم‌های حرارتی، بیوالکتریک، شیمیایی، بیو‌انرژتیک و القای بیولوژیک در تسریع بهبود زخم مؤثر است.
موارد استفاده از لیزرتراپی:
ـ در بهبود انواع زخم‌ها (زخم‌های دیابتی تزاز، زخم‌های بستر و...).
ـ دردهای عضلانی همچون سندرم مایوفاشیال. (نقاط دردناک ماشه‌ای یا گره‌های عضلانی متعدد)
ـ دردهای ناشی‌از ضربه‌ها و بعداز اعمال‌جراحی.
ـ دردهای مفصلی همچون آرتـروز.
ـ دردهای ناشی‌از پیچ خوردگی‌ها و کشیدگی‌های تاندونی.
ـ دردهای روماتیسمی همچون آرتریت روماتوئید.
ـ دردهای‌عصبی همچون سندروم تونل مچ‌دستی.
ـ دردهای ناشی‌از استفاده بیش‌از‌حد از اندام‌ها.
ـ در درمان آسیب‌های ورزشی.
ـ در بازسازی عصب آسیب‌دیده همچون فلج عصب صورتی.
ـ استفاده از لیزرتراپی در کمک به کنترل عفونت برخی مناطق ازجمله زخم‌بستر و عفونت مثانه.
ـ در درمان سردردهای میگرنی
ـ در درمان نوروپاتی محیطی مانند نوروپاتی دیابت.
استفاده از لیزرکم‌توان درصورتی‌که به‌شکل اصولی و با دوز مناسب صورت‌گیرد فاقد عارضه‌‌ی‌جانبی می‌باشد و هیچگونه خطری ندارد.
موارد منع استفاده از لیزر:
در واقع هیچگونه منع قطعی برای استفاده از لیزر کم‌توان وجود ندارد، اما بهتر است از آن در بیماران زیر دوری کنیم:
ـ در بیماران دارای (Pacemaker) قلبی لیزر نباید در روی قفسه‌ی‌سینه استفاده شود.
ـ در خانم‌های حامله لیزر نباید در ناحیه‌ی شکم و ناحیه‌ی کمر و لگن استفاده شود.
ـ بیماران دارای سرطان و انواع بدخیم تومورها.
ـ بیماران دارای تشنج یا صرع.
ـ کودکان در حال رشد (در صفحات استخوانی).
ثبت نظر