آزمایش ادرار و پیشگیری‌از شکست پیوندکلیه

عمل پیوند کلیه به‌عنوان یک روش‌درمانی می‌تواند جان بیماران کلیوی را که در مرحله پایانی (ESKD)هستند نجات‌دهد، اما حدود ۲۵درصد از این پیوندها در عرض پنج‌سال با شکست مواجه‌می‌شوند. به‌این‌دلیل که بدن شروع به پس‌زدن عضو جدید (Reject) می‌کند و یا اینکه عفونت ویروسی کلیه را در بر می‌گیرد. برای رفع این دو مشکل، به درمان‌های کاملاً متضادی نیاز است، اما اغلب مشخص‌کردن علت شکست پیوند کلیه خیلی زمانبر بوده و نمی‌توان از این اتفاق پیشگیری نمود.

تحقیق جدید نشان‌می‌دهد که می‌توان این دو مشکل را ازطریقCocktail of Proteins تشخیص‌داد که از کلیه وارد ادرار بیمار می‌شوند. این تحقیق می‌تواند مبنایی برای آزمایش ادرار باشد که نشانه‌های اولیه شکست پیوندکلیه را نشان‌داده و درمان درست را تضمین می‌کند.

محققان اشاره می‌کنند که: «برای جلوگیری از دفع پیوند عضوجدید، داروهای سرکوب‌کننده ایمنی گیرنده به بیماران پیوند کلیه داده می‌شود، اما این امری تعادلی است چراکه اگر درمان ناکافی باشد، ممکن‌است سیستم ایمنی عضو جدید را نابود کند. از طرف دیگر نیز سرکوب شدید سیستم ایمنی ممکن‌است باعث بروز آلودگی عفونی‌شود. اغلب اوقات و بعد ازگذشت زمانی‌که بسیار برای نجات ارگان پیوندی دیرشده‌است، دلیل شکست پیوند کلیه مشخص می‌گردد».

این پژوهش روی ویروسی به‌نامBK تمرکز دارد. ویروسBK منجر به عفونت رایجی می‌شود که بیشتر افراد درطول دوران کودکی خود و بدون هیچ‌گونه نشانه‌ای آن‌را تجربه می‌کنند. بعد از این عفونت، ویروس دربدن و به‌صورت غیرفعال در کلیه‌ها و دستگاه ادرار باقی می‌ماند. با این‌حال، هنگامی‌که بیماران پیوند‌شده داروهای سرکوب‌کننده‌ایمنی دریافت می‌کنند، ویروس ممکن‌است دوباره فعال‌شده و موجب آلوده‌شدن و تخریب کلیه پیوندشده جدید گردد. این‌امر به‌طور معمول درعرض دوسال بعد از زمان پیوند کلیه اتفاق می‌افتد.

این پژوهش که بررسی آزمایشی(Pilot study) بود، در ۴بیمارستان اسپانیایی روی۳۰ بیمار پیوند کلیه انجام‌شد. در ‌۱۰تَن ازبیماران، دفع حاد با مداخله سلول-T

(T-Cell Mediated acute Rejection:TCMR)تشخیص داده‌شد، به‌این‌معنی‌که پیوند کلیه در آنها ردشد. در ‌۱۰مورد دیگر نفروپاتی ویروسی BK تشخیص داده‌شد، به‌این‌معنی که ویروس کلیه پیوندی را از بین می‌برد. ‌۱۰بیمار دیگر مشکلی در کلیه پیوند‌شده خود نداشتند (پیوند پایدار)(Stable graft).

محققان نمونه‌های ادرار هر یک از بیماران را بررسی کردند تا مشخص‌شود که کدام پروتئین در آن وجود دارد. اغلب پروتئین‌هایی که وجود داشتند از بدن انسان وارد ادرار شده بودند. با این‌حال درافرادی که عفونت ویروسی داشتند، آنها قادر به‌شناسایی پروتئین‌هایی شدند که ناشی از ویروسBK بودند. این پروتئین‌ها در نمونه‌های ادرار گرفته‌شده از بیمارانTCMR و بیماران با پیوند پایدار یافت‌نشدند.

همچنین هنگامی‌که محققان پروتئین‌های انسانی را با‌دقت بیشتری بررسی‌کردند، مشخص‌شد که آنها می‌توانند ازسطوح آن پروتئین‌ها برای تفکیک بیماران با TCMR، نفروپاتی ویروسیBK و یا پیوند پایدار استفاده‌نمایند.

«اگر بتوانیم این نتایج را درگروهی از بیماران مورد تأیید آتی اثبات کنیم، ممکن‌است بتوانیم از آزمایش ادرار برای مشخص‌کردن زمان شکست پیوند کلیه درمراحل بسیار زودتر استفاده‌ نماییم. از همه مهمتر، می‌توان تشخیص‌داد که آیا شکست پیوند کلیه به‌دلیل ویروسBK می‌باشد و یا به علت رد عضو(TCMR). درصورتی که این امر میسر شود، قادر خواهیم‌بود تا درمان مناسب را برای حل این مشکل انتخاب کنیم و عمل پیوند کلیه موفق‌تری داشته باشیم.

به‌علت شکست احتمالی پیوند کلیه، روی بیماران شرکت‌کننده در این بررسی بیوپسی کلیوی انجام‌شد. درحال‌حاضر محققان می‌خواهند بررسی جامع‌تری انجام‌دهند که در آن بیماران را بلافاصله بعداز پیوند کلیه مورد بررسی قرار می‌دهند تا مشخص‌شود که آیا می‌توان نشانه‌های اولیه شکست پیوندکلیه را به‌دست آورد یا خیر. در عین‌حال، آنها درتلاش برای ایجاد یک کیت تست‌ساده و ارزان هستند تا بتوان از آن برای اندازه‌گیری پروتئین‌های اساسی (کلیدی) در نمونه‌های ادرار استفاده‌نمود که این کیت ممکن‌است درعرض چندسال آینده دردسترس همگان قرار‌گیرد.

Ref: European Society Of Clinical Microbiology And Infectious Disease , Aug 2017