شماره ۹۵۶

تستوسترون تام یا آزاد

دکترجوادسنادی‌زاده - اورولوژیست

درارزیابی  مردانی  که  مشکوک  به  هیپوگنادیسم  hypogonadism هستند،  بعضی  کلینیسین‌ها  با  دستور  آزمایش  میزان  تستوسترون  تام  total testosterone (‬باکوته  نوشت  T) ‬کار  را  آغاز  می‌کنند .

عده‌یی  دیگر  کار  ارزیابی  را  با  میزانT آزاد  یا  در  دسترس  زیستی  شروع  می‌کنند  که  بنا  به  فرض  هیپوگنادیسم  بیوشیمیایی  را  با  صحت  بیشتر  مشخص  می‌کند .

عوامل  بسیاری  از  جمله  چاقی،  داروها،  بیماری‌های  همبود،  تغییر‌پذیری  سنجش  و  زمان  روز  بر  میزانT تام  تأثیر  می‌گذارد .

طی  یک  بررسی،  پژوهشگران  سازمان  کهنه  سربازان،  داده‌های  حاصل  از3700  مردی  را  آنالیز  کرده‌اند (‬سن  متوسط60  سال،  قریب  نیمی  چاق) که  ارزیابی  هیپوگنادیسم  در  آنها  شامل  اندازه‌گیری  تام  و  محاسبه‌ی  تراز  T آزاد  بوده  است .

حدود15٪ دارای  تراز  T آزاد  پائین  (‬کمتر  از  34  پیکوگرم  درمیلی  لیتر) بودند  و  به  این  ترتیب  دچار  هیپوگنادیسم  بیوشیمیایی  تلقی  شدند .

یافته‌های  مربوط  به  حساسیت  واختصاصی  بودن  T تام  به  عنوان  شاخص  هیپوگنادیسم  بیوشیمیایی  به  قرار  زیر  بود :

 با  درنظرگرفتن  280  نانوگرم  دردسی  لیتر (‬حد  پائینی  طبیعی  آزمایشگاه) برای  T تام  در91٪ حساس  و  در74٪ اختصاصی  بود  و  به  بیان  دیگر،  91٪ مردانی  که  دچار  هیپوگنادیسم  بیوشیمیایی  بودند  دارای  تراز  T تام  کمتر  از  280  نانوگرم  دردسی  لیتر  بودند  ولی  26٪ مردان  (‬100٪ منهای  اختصاصی  بودن 74٪که  بدون  هیپوگنادیسم  بیوشیمیایی  بودند  نیز  دارای  تراز  T تام  کمتر  از280  نانوگرم  دردسی  لیتر  بوده  و  به  این  جهت  نتایج  مثبت  کاذب  داشتند .

 با  درنظر  گرفتن  150  نانوگرم  در  دسی‌لیتر  برای  T تام  سبب  کاهش  حساسیت  تا  59٪ می‌شد (‬و  بسیاری  از  موارد  هیپوگنادیسم  ازدست  می‌رفت) ولی  میزان  اختصاصی  بودن  تا99٪ افزایش  می‌یافت (‬وحالت  مثبت  کاذب  شایع‌نبود).

 درمجموع،  با  درنظرگرفتن  T تام350  نانوگرم  دردسی‌لیتر،  میزان  حساسیت  تا  97٪ بهبود  می‌یافت  ولی  میزان  اختصاصی  بودن  به  53٪ کاسته  می‌شد .

J Urol 2012 Apr;187:1369

این  بررسی  نشانه‌یی  تقریبی  از  محدودیت‌های  اندازه‌‌گیریT تام  را  در  تشخیص  هیپوگنادیسم  نشان  می‌دهد .

با  میزان  کمتر  از150  نانوگرم  در  دسی‌لیتر  یا  بیشتر  از350  نانوگرم  در  دسی‌لیتر  می‌توان  به  صورتی  کاملاً  صحیح  هیپوگنادیسم   بیوشیمیایی  را  شناسایی  نمود  یا  رد  کرد .

هنگامی  که  تراز  تستوسترون  میان  این  دو  آستانه  قرار  می‌گیرد،  کلینیسین  باید  مسأله‌ی  اندازه‌گیری  T آزاد  را  درنظر  آورد  به  خصوص  وقتی  که  به  شدت  به  هیپوگنادیسم  بالینی  مشکوک  باشیم .

تعداد بازدید : 3301

ثبت نظر

ارسال