اختلال و ناتوانی‌جنسی در مردان بالای ۵۰سال و اختلالات نعوظ، شایعترین بیماری در بین جوامع می‌باشد. حفظ آلت تناسلی و نعوظ آلت و برآورده‌کردن نیازهای جنسی، یکی‌از بهترین موارد در حفظ قواعد زندگی زناشویی می‌باشد. این فرایند فعالیت جنسی، با تحریک مغز و اعصاب نخاعی فعال گشته و پس‌از تحریک این اعصاب (اعصاب‌نخاعی) مستقیماً جریان‌خون در عروق آلت‌تناسلی مرد رو‌به افزایش گذاشته و منجربه نعوظ می‌شود. این بیماری (اختلالات نعوظ) را هر یک از مردان، حداقل یک‌بار در طول عمر خود حتی در جوانی نیز تجربه می‌نماید. اختلالات این عملکرد (ناتــوانی‌جنـسی) در مردان به‌عدم‌توانایی در رسیدن به ارگاسم جنسی اطلاق می‌گردد و ممکن‌است ناشی‌از ناکافی‌بودن نعوظ و اشکال درریخته‌شدن اسپرم به مجرای پروستاتیک و یا اشکال در انزال باشد. ناتوانی‌جنسی در مردان وضعیتی را به‌وجود می‌آورد که طی‌آن فرد قادر نیست تا نعوظ خود را به‌مدت کافی جهت انجام نزدیکی حفظ نماید. اگرچه این مسأله در تمام جوامع شایع بوده و باعث بروز مشکل در ارتباط بین زوجین می‌شود، ولی این مشکل قابل‌درمان است. این ناتوانی به‌صورت نعوظ ناقص و یا به صور و اشکال متفاوت دیده‌می‌شود ولی اگر درمان نگردد، ممکن‌است به‌صورت دائمی و مزمن باقی‌بماند. البته باید گفت که این اختلال بعضی اوقات به‌علت بیماری‌ها یا خوردن بعضی داروها و یا با افسردگی و اضطراب ایجاد می‌گردد که پس‌از اتمام اینها یا درمان بیماری‌ها، از‌بین‌‌رفته و توانایی از‌دست‌رفته‌ی فرد بازمی‌گردد و همینطور به‌وسیله‌ی مشاوره با پزشک متخصص مجاری‌ادرار، (اورولوژیست) فرد می‌تواند آموزش‌های خوبی را دریافت نماید تا به بهبود سریع او کمک‌کند.
این بیماری چگونه ایجاد می‌گردد؟
برای اینکه نعوظ در آلت‌تناسلی ایجاد گردد باید قسمت‌های مختلف بدن با یکدیگر هماهنگ شوند. هماهنگی بین روان آدمی و مغز و دستگاه اعصاب مرکزی و محیطی، هورمون‌های بدن، عروق اعم از شریانی و وریدی جهت ورود جریان‌خون به آلت و عدم خروج آن از آلت ضروری خواهد بود و وقتی تمام این موارد با‌هم کار کنند در آلت، جسمی غاری که شبیه اسفنج می‌باشد با خون پُر‌شده و بزرگی و سفتی آلت را ایجاد می‌کند. البته اختلالات جنسی زمانی ایجاد می‌گردند که فرد (یعنی مرد) اضطراب یا افسردگی داشته و یا نگران آن باشد که نتواند این عمل را انجام‌دهد؛ که به‌این‌عمل ناتوانی‌جنسی از بُعد روانی اطلاق می‌شود و از عوامل دیگر این بیماری، جراحی‌ها و گاهی اوقات صدمات عروقی عصبی می‌باشند. (همچنین داروها و یا علل هورمونی نیز این موضوع را به‌وجود می‌آورند). بعضی از بیماری‌ها مانند دیابت نیزکه ایجاد ضایعات‌عروقی عصبی‌کرده و هجوم جریان‌خون به‌داخل آلت را درهنگام نیاز جنسی مختل می‌نماید، از علل دیگر این بیماری است که این ناتوانی‌جنسی ناشی‌از مرض‌قند است و به‌وسیله‌ی پزشک و ورزش و کنترل رژیم‌غذایی می‌توان این مشکل را حل نمود اما درصورت طولانی‌شدن، ناتوانی جنسی مزمن را ایجاد خواهد کرد که درمان آن بسیار مشکل است.
دیگر عوامل: بیماری قلبوعروق است که در‌جریان این بیماری‌ها، جریان‌خون به داخل آلت کاهش‌یافته و شخص قادر به‌داشتن نعوظ کافی نمی‌باشد (نعوظ‌ناکافی) و یا نعوظ را به‌مدت کافی و پایدار نگهداری نمی‌نماید (نعوظ ناپایدار) که به‌این‌حالت ناتوانی جنسی از نوع وریدی می‌گویند.
یکی دیگر از عوامل:
جراحی‌های لگن جهت درمان سرطان‌پروستات، مثانه و یا روده‌ی بزرگ است که صدمات بسیار وسیعی به عروق و اعصاب لگنی وارد و ناتوانی جنسی از این نوع را ایجاد می‌نماید. همچنین صدمات نخاعی به‌این‌علت که این عضو مرکزیت انتقال دستورات مغزی به‌بدن را دارا است، باعث ناتوانی ازاین‌نوع می‌گردد. از موارد دیگر به تأثیر مواد‌شیمیایی در ایجاد ناتوانی جنسی می‌توان نام‌برد. مانند: داروهای ضد‌فشار خون، داروهای ضد‌اضطراب و افسردگی و نظایر آن و یا مشکلات کبدی در اثر مصرف الکل و یا داروهای این دسته و بیماری‌های اختلالات هورمونی که باعث صدمه به رشته‌های عصبی‌شده و در بعضی از مواقع منجر به ناتوانی جنسی دائمی می‌گردد. البته در همه‌ی این موارد پزشک است که به کمک بیمار آمده و با توصیه‌های لازم بیمار را درمان‌می‌نماید.
ناتوانی‌جنسی شامل موارد ذیل است:
اشکال در نعوظ، انزال زودرس، انزال‌دیررس و انزال برگشتی که درجوامع مختلف بین سنین ۴۰ تا۷۰ سالگی در مردان ایجاد می‌شود.۵۰درصد به اختلالات نعوظ مبتلا هستند که20درصد خفیف، ۲۰درصد متوسط و ۱۰درصد از آن شدید می‌باشد که از‌جمله علل آن بیماری‌های دیابت‌قندی، بیماری‌های قلبوعروق، فشار‌خون بالا و کمبود HDL و عوامل روانی نظیر اضطراب و افسردگی‌که با اختلال عملکرد جنسی همراه شده و انواع دیگر ناتوانی‌جنسی که بسیار نیز شایع هستند شامل انزال زودرس (۳۰درصد) فقدان تمایل‌جنسی (۱۰درصد) و اضطراب درهنگام نزدیکی (۱۰درصد)می‌باشند.
پاتوژنز:
مجموعه‌ای از عوامل روانی، عصبی، هورمونی، عروقی (شریانی، وریدی و سینوزوئیدی) و کاهش لیبیدو می‌باشند که در بروز ناتوانی‌جنسی دخالت دارند و دربعضی‌موارد که علل آن به‌طور مشخص و دقیق معلوم نیست (هنوز ناشناخته)، اختلالات مادرزادی، یعنی فقدان جسم غاری، فیبروز‌جسم غاری، ضایعات طناب نخاعی، آنومالی‌های مورفولوژیک مادرزادی آلت باعث ایجاد این اختلال می‌باشند.
اختلالات پانکراس: دیابت ملیتوس
اختلالات عروقی:
Priapism (نعوظ دردناک): گرفتگی‌عروق شریان‌های محیطی و واریکوسل.
اختلالات نورولوژیک:
بیماریMS، نوروپاتی اوتونوم و نوروپاتی محیطی.
اختلالات آدرنال:
بیماری کم‌کاری غده‌ی مذکور به‌نام بیماری آدیسون و همچنین سرطان‌های این غده.
اختلالات تیروئیدی:
کم‌کاری غده‌ی‌تیروئید و یا پُرکاری آن.
داروها نیز نقش بسیار مهمی در این چرخه دارند مانند:
استروژن‌ها، بلوک‌کننده‌های دوپامین، بلوک‌کننده‌های اتونومیک و آنتی‌آندروژن‌ها.
همچنین صدمات پانکراس (ســرطان‌های پــانکراس)، صدمات‌پروستــات (سرطان‌ها و یا التهاب حاد و مزمن پروستات)، سندرم کم‌کاری غده‌ی‌جنسی مردانه، عوارض اوریون در بیضه‌ها، چرخش دو‌طرفه‌ی بیضه که گاهی‌اوقات به اخته‌شدن منجر می‌گردد، صدمه به آلت، شکستگی لگن و یا صدمه به ستون مهره‌ها و جراحی آنها، اختلالات غده‌ی هیپوفیز (وجود تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم، کم‌کاری غده‌ی هیپوفیز)، بیماری نادری به‌نام (هموکروماتوز) نارسایی کلیه و یا بی‌حالی و ضعف عمومی نیز در ایجاد این بیماری نقش دارند.
اختلالات عصبی:
ناتوانی جنسی ممکن‌است ناشی‌از بیماری مغزی، طناب نخاعی، اعصاب (کاورنوس و پودندال)، پایانه‌های انتهایی اعصاب و گیرنده‌های آنها باشد که حدود 90درصد از بیماران با ضایعه‌ی کامل نورون محرکه‌ی فوقانی، توانایی نعوظ دارند ولی فقط 30درصد از بیماران با ضایعه‌ی نورون محرکه‌ی تحتانی دارای نعوظ می‌باشند. بیماری‌های مختل‌کننده‌ی عملکرد مغز مانند صرع، سرطان‌های مغز، بیماری عروق مغزی و پارکینسون یا آلزایمر هم باعث کاهش میل‌جنسی شده و همچنین اختلال در نعوظ را نیز پدید می‌آورند. اختلال اعصاب کاورنوویودندال (آسیب به اعصاب در تروما، جراحی رادیکال پروستاتکتومی و یا جراحی رکتوم) می‌تواند راه‌های ارتباطی را قطع نماید. نوروپاتی محیطی مانند دیابت، الکلیسم مزمن و یا حتی کمبود ویتامین نیز ممکن‌است به پایانه‌های عصبی آسیب وارد‌نماید.
اختلالات هورمونی مانند: دیابت‌قندی، شایعترین بیماری هورمونی است که اختلالات نعوظ را پدید می‌آورد که به طور عمده به‌علت صدمات عروقی، عصبی می‌باشد. کم‌کاری غدد جنسی دراثر سرطان (غده‌های) مغزی و درمان با استروژن یا ترکیبات ضد‌آندروژن و یابرداشتن بیضه‌ها (ارکیدکتومی) برای سرطان پروستات هم می‌تواند میل‌جنسی و نعوظ را متوقف نماید. بیماری پرولاکتین بالا، پُرکاری و کم‌کاری تیروئید و همچنین سندرم‌کوشینگ و بیماری آدیسون نیز این اختلالات را ایجاد می‌کنند.
اختلالات شریانی:
هنگامی‌که آلت‌تناسلی در حالت عادی (شل) می‌باشد، کمترین مقدار خون در جسم غاری وجود دارد که فقط جهت رفع نیاز متابولیک این قسمت است. ولی پس‌از تحریک‌جنسی، به‌طور‌ناگهانی مقدار زیادی خون وارد شریان و آرتریول‌های متسع می‌شود و قسمت‌های سینوزوئیدی را بازمی‌کند تا تعادل جـدیدی در فشـــار ایــن قسمت پـدیـد (حدود ۱۰۰میلی‌متر، جیوه) و نعوظ کامل به‌وجود آید. در همین زمان برای حفظ نعوظ، فقط مقادیر آستانه‌ای جریان‌خون وارد جسم غاری شده و آن را ترک می‌کنند و تنگ‌شدن مجرای شریانی به‌علت سخت‌شدن جدار شریان، منجر به سفتی در شریان‌های کاورنوس و کاهش جریان‌خون شریانی می‌شود که قادر خواهد بود بخشی‌از سیستم سینوزوئیدال را پُر نماید و همچنین این فشار در جدار سینوزوئیدها جهت مسدود‌کردن وریدها کافی نبوده و این نارسایی شریانی منجربه نعوظ ناقص و یا عدم توانایی درحفظ اولیه می‌گردد.
داروها و اختلالات جنسی:
اینگونه داروها در مراحل اولیه باعث ناباروری موقتی می‌شود ولی بعد‌از مدتی مجدداً شرایط مناسب می‌گردد. مانند (کتوکونازول، اسپیرونولاکتون، سایمتیدین، ماری‌جوانا، هروئین، متادون و دیگر داروهای مخدر) و داروهای شیمی‌درمانی سرطان، همگی می‌توانند به‌صورت موقت و یا دائمی این مشکل را به‌وجود آورند ولی یکدسته از داروها در بروز ناتوانی جنسی اثر موقت دارند و ایجاد اختلال می‌نمایند. مانند (داروهای ضد‌فشار‌خون، متیل دویا، کلویندین و رزرپین) که موقتاً میل‌جنسی را مختل می‌نمایند و داروهای بلوک‌کننده‌ی گیرنده‌های بتا(پروپرانولول)، اسپیرونولاکتون، داروهای ضد‌افسردگی و مهار‌کننده‌های منوامینواکسیداز هم این عمل را انجام می‌دهند. ترکیبات هورمون‌های زنانه مانند استروژن‌ها و ترکیبات ضد‌هورمون‌های مردانه مانند:(سایمتیدین، کتوکونازول، سپیروترون استات) نیز باعث ناتوانی موقت خواهند شد.
در بیماری‌های عروقی که باعث سکته‌ی قلبی و یا مغزی شده و همچنین بیماری که به‌علت اضطراب دچار نارسائی شریانی گردیده نیز به‌طور‌موقت و یا دائم دچار این مشکل می‌گردد. همچنین اضطراب در این بیماران به‌علت استفاده از داروهای قلبی، بالاتر از دیگر بیماری‌ها می‌باشد و همینطور اضطراب، عامل اصلی ناتوانی‌جنسی در بیماران مبتلا به آمفیزم شدید است و در بین بیمارانی که فشار‌خون بالا دارند ناتوانی‌جنسی نیز شایع‌می‌باشد.
ثبت نظر