تعریف:
اسپرماتوسل کیسه‌ای غیرطبیعی (کیست) است که در اپیدیدیم (لوله‌ی‌کوچک پیچ‌در‌پیچ واقع در قسمت بالای بیضه‌ها که مسئول جمع‌آوری و حمل و نقل اسپرم‌ها می‌باشد) ایجاد‌می‌شود. اسپرماتوسل غیر‌سرطانی بوده و عموماً بدون درد است و معمولاً با مایعی شیر مانند و یا صاف پر‌شده که ممکن‌است حاوی اسپرم باشد.
علت دقیق اسپرماتوسل‌ها ناشناخته است اما ممکن‌است به‌دلیل انسداد یکی‌از لوله‌های تخلیه‌ی اسپرم باشد.اسپرماتوسل‌ها که گاهی اوقات کیست اسپرماتیک نیز نامیده می‌شوند، شایع بوده و معمولاً موجب کاهش باروری نمی‌شوند و نیاز به درمان ندارند. اگر اسپرماتوسل به اندازه‌ای رشد‌کند که موجب درد گردد، منجر به عمل‌جراحی می‌شود.
شناسه‌ها (Symptoms):
اسپرماتوسل معمولاً هیچ شناسه یا نشانه‌ای ندارد و ممکن‌است از لحاظ اندازه نیز ثابت باقی‌بماند. با‌این‌حال اگر به‌اندازه‌ی کافی بزرگ شود، ممکن‌است باعث احساس:
• درد یا ناراحتی در بیضه‌ی آسیب‌دیده
• احساس سنگینی در بیضه‌ی دچار اسپرماتوسل
• توده یا بادکردگی در پشت و بالای بیضه گردد.
علل:
علت ایجاد اسپرماتوسل ناشناخته است. ممکن‌است اسپرماتوسل‌ها از انسداد یکی‌از لوله‌های متعدد که مسئول انتقال اسپرم از بیضه‌ها به اپیدیدیم هستند، ایجاد شوند. همچنین ممکن‌است تروما و التهاب نیز در ایجاد اسپرماتوسل نقش داشته باشند.
عوامل‌خطرساز:
برای ایجاد اسپرماتوسل عامل خطر شناخته‌شده‌ای به‌جز افزایش سن وجود ندارد. اسپرماتوسل اغلب در مردان بین سنین۴۰تا۶۰سال دیده می‌شود.
عوارض:
احتمال بروز عوارض ناشی‌از اسپرماتوسل ناچیز است. با‌این‌حال اگر اسپرماتوسل دردناک و یا آنقدر بزرگ‌شده است که باعث ایجاد سنگینی و ناراحتی(Discamfort) می‌شود، ممکن‌است نیاز به عمل‌جراحی برای حذف اسپرماتوسل باشد. عمل جراحی برای برداشتن اسپرماتوسل ممکن‌است موجب آسیب به اپیدیدیــم یا مجـــرای دِفِران
(Vas deferens) که لوله‌ی انتقال اسپرم از اپیدیدیم به آلت است، گردد. آسیب به این دو عضو ممکن‌است موجب کاهش باروری شود. عارضه‌ی احتمالی دیگر بعد‌از عمل‌جراحی، عود مجدد اسپرماتوسل است؛ هرچند که عود دوباره غیر‌معمول است.
آزمون‌ها و تشخیص:
تشخیص اسپرماتوسل توسط معاینه‌ی فیزیکی صورت‌می‌پذیرد. اگر‌چه به‌طور‌کلی اسپرماتوسل دردناک نیست اما ممکن‌است هنگام معاینه‌ی توده و لمس آن درد احساس گردد.
• تاباندن نور به بدن یا ترانس ایلومیناسیون (Transillumination): با عبور‌دادن نور از میان کیسه‌ی‌بیضه در‌صورت وجود اسپرماتوسل، نور عبور‌کرده توده‌ی پُر‌از مایع را به‌جای جامد نشان خواهد‌داد.
• سونوگرافی: اگر ترانس لومیناسیون به‌وضوح کیست را نشان‌ندهد، سونوگرافی می‌تواند در تعیین ماهیت احتمالی توده کمک‌کننده باشد. از سونوگرافی ممکن‌است برای رد‌کردن تومور بیضه و یا علل دیگر تورم اسکروتوم استفاده شود.
روش‌های درمان و داروها:
اگر‌چه احتمالاً بیماری اسپرماتوسل خود‌به‌خود بهبود نمی‌یابد، بیشتر اسپرماتوسل‌ها نیازی به درمان ندارند. اسپرماتوسل‌ها به‌طور‌کلی درد و یا عارضه‌ای ایجاد‌نمی‌کنند. اگر اسپرماتوسل دردناک است، داروهـای ضــد‌درد بدون‌نسخه مانند استامینوفن (Tylenol) یا ایبوپروفن (motrin, Advil، موترینIB،...) توصیه‌می‌گردد.
ثبت نظر