شماره ۹۸۳

جوشگاه و تُرُنجش

دکتر David Gault - جراح پلاستیک- مشاور بیمارستان‭ ‬Mountrernon‮ ‬ و ‮ ‬Hillingtonمیدل سکس انگلستان‮ ‬

‮‬توضیح‮: ‬ پیش‌از شروع بحث لازم دیدیم درباب لغـــت کنتـــراکتور ‮‬contracture‮‬ یا کانتراکچر و استفاده از معادل فارسی برای این کلمه نکته‌ای را جهت اطلاع خوانندگان گرامی بنگاریم‮. ‬در فارسی لغت تَرنَجّ‮ ‬یا تُرُنج به‌معنای چین و شکن، سخت درهم فشرده،‮ ‬درهم کشیده،‮ ‬خشک‌شده،‮ ‬درشت‌گردیده به‌کار رفته است. از این کلمه مصدر ترنجیدن و اسم مفعول ترنجیده نیز وجود دارد. ما دراین متن از کلمهٌ‮ ‬تُرُنجش یا تَرَنجش به‌عنوان معادل کنتراکتور استفاده کرده‌ایم‮.‬

ترمیم بافتی که به‌علت برش‮ ‬incision‮‬‌های جراحی یا تروما آسیب دیده‌است هنگامی شروع می‌شود که سلول‌های آماسی در فاصله ‬میان لبه‌های پوست آسیب دیده تجمع یابند و شبکه ‬فیبرینی ایجاد کنند که بعداً‮ ‬تغییر یافته و به بافت جوشگاه‮ ‬Scar‮ ‬بدل می‌شود‮. ‬قدرت جوشگاه به‌سرعت و ظرف‮ ‬7‮‬ تا‮‬10‮‬روز افزایش می‌یابد و‮ ‬غالباً‮ ‬سوتورها را می‌توان در این مرحله برداشت‮. ‬ولی چند ماه طول خواهد کشید تا جوشگاه دارای قدرت پوست اولیه پوشاننده ‬بدن در آن محل شود‮. ‬
آثار رقابتی مانند انبارشدن بافت فیبرو و هضم این بافت درجهت تغییر شکل جوشگاه،‮ ‬درطول جریان ترمیم به‌طور طبیعی درحالت تعادل است‮. ‬درصورتی‌که مقدار بافت فیبروی انبار شده کم باشد و یا مقدار هضم بافت بیش‌ازحد باشد،‮ ‬احتمال ترکیدن محل می‌رود‮. ‬این حالت در بیمارانی که تحت رادیوتراپی قرارگرفته‌اند در محل زخم دیده می‌شود و نیز در بیمارانی که کورتیکوستروئید مصرف می‌کنند و بیماران مبتلا به‌سندرم‮ ‬Ehlers‭‌-‌‬Danlos‮ ‬یا دیابت دیده می‌شود‮. ‬
در سایر موارد،‮ ‬رسوب بافت فیبرو بسیار زیاد است و به بروز و پیدایش جوشگاه برجسته،‮ ‬هیپرتروفیک یا کلوئید منتهی می‌شود‮. ‬این گرایش را می‌توان در خانواده‌ها دید و به‌ویژه در محل‌هایی مانند مناطق جلوی استرنوم و دلتوئید شایع است‮. ‬
• آگاهی‌هایی در باب به حداقل رساندن جوشگاه‮ ‬
قــرار دادن اسـکـار در محل مناسب:‮
هنگامی که باید یک برش‮ ‬incision‮‬  الکتیو انجام شود،‮ ‬همیشه‮ ‬عاقلانه آن است که اسکار یا جوشگاه در‌محل چروک مستقر پوست یا در‌طول خطی قرار‌داده شود که فشار کمتری بر آن وارد می‌آید‮. ‬آن محیط مرئی که ایجاد بافت جوشگاه مناسبتر در آن ایجاد می‌شود،‮ ‬خطوط‮ ‬Langer‮ ‬نامیده می‌شوند‮. ‬جوشگاه مایلی که در گونه قرار گرفته و در طول چین نازولابیال سیر می‌کند یا موازی این چین است،‮ ‬غالباً‮ ‬به نحو بسیار مطلوبی ترمیم می‌یابد،‮ ‬در صورتی که جوشگاه عرضی ممکن است تحت کشش قرار گرفته و قرمز و هیپرتروفیک شود‮. ‬درصورتی که حالت چروک برداشتن دیده نشود،‮ ‬به احتمال زیاد می‌توان طرح آن را هنگام خندیدن یا اخم کردن و در دو انتها با خم کردن و باز نمودن اندام مشاهده کرد‮. ‬
در پوست کاملاً‮ ‬صاف کودک،‮ ‬با دشواری می‌توان بهترین خط یا وضعیت جوشگاه را به ویژه در محل‌های دور از چشم و دهان انتخاب کرد‮. ‬در گوش،‮ ‬خطوط قابل رویت لاله گوش در راهنمائی محل جا دادن جوشگاه سودمند است‮. ‬همچنین محل اتصال طبیعی مانند محل اتصال میان بینی و صورت در اطراف قاعده بال بینی نیـز بــرای مخفــی داشتن جوشـگـــاه از دیــد ناظــران سودمند است‮. ‬
برای پرهیز از تخریب شدید فولیکول‌ها در خطوط مو،‮ ‬بهتر آن است که پوست را در جهتی برش داد که این برش‌ها بر پوست عمود نباشند بلکه با محل ظهور و رویش موها از فولیکول موازی باشند‮. ‬با پیشرفت جراحی آندوسکوپی،‮ ‬غالباً‮ ‬می‌توان ضایعات را از طریق منفذی دور از محل برداشت‮. ‬مثلاً‮ ‬می‌توان برای دسترسی به لیپوم زیرجلدی پیشانی از راه اسکار خط مو استفاده کرد و برای لیپوم موجود در منطقه گونه از راه برش کوچکی که در جلوی تراگوس مخفی می‌شود استفاده نمود‮. ‬
هنگامی که زخمی به علت ترومای‮ ‬غیرجراحی ایجاد شده باشد،‮ ‬نکته مهم یافتن راهی است تا بتوان به بهترین وجه پوست را بست‮. ‬در صورت لزوم باید تمامی چرک و ریم و مواد خارجی آغشته در پوست را تمیز کرد و این کار را می‌توان با اکسیزیون لبه‌های پوست یا برس زدن محل همراه بی‌هوشی انجام داد‮. ‬لبه‌های پوستی اریب را بهتر می‌توان برید و درآورد‮ (‬اکسیزیون‮) ‬زیرا زخم‌های عمود بر سطح پوست آسان‌تر در یک خط قرار می‌گیرند‮. ‬قرار دادن صحیح بافت و منطبق کردن دقیق ساختارهای تقسیم شده از اهمیت برخوردار است‮. ‬در این مورد باید از ظریف‌ترین سوتور موجود استفاده کرد تا لبه‌های زخم به هم نزدیک شود و سوتورهای زیر کوتیکولی که نشانه‌ای برجای نمی‌گذارند باید مورد استفاده قرار گیرد‮.‬
برداشتن سوتورها‮:‬
سوتورها را به محض آنکه به قدر کافی به هم نزدیک شده و چسبیدند باید از روی پوست برداشت‮. ‬سوتورهای شل که برای بستن زخم‌های پلک فوقانی یا تحتانی بلفاروپلاستی مورد استفاده است‮ ‬غالباً‮ ‬پس از‮ ‬48‮ ‬ساعت برداشته می‌شود‮. ‬در مناطق دیگر در صورت،‮ ‬سوتورها را میان‮‬4‮‬تا‮ ‬5‮‬روز برمی‌دارند‮. ‬در زخم‌های دست و اندام شایع آن است که سوتورها به مدت‮‬10‮‬روز در جای می‌مانند زیرا در این قسمتها،‮ ‬حرکت موجب افزایش احتمال ترکیدن می‌گردد‮. ‬استفاده از سوتورهای زیرجلدی اضافی موجب می‌شود تا زخم قدرت بیشتر بیابد و در صورتی که سوتورها در جای بمانند،‮ ‬سوتورهای پوست را می‌توان کمی زودتر برداشت که مؤثرتر و سودمندتر است‮. ‬سوتورهایی که مدتی بیشتر از حد لزوم به جای مانده‌اند‮  ‬ممکن است موجب تحریک عفونت شوند و در پوست علامت‌های‮ ‬غیرضروری برجاگذارند‮. ‬استفاده از سوتورهای حل شونده از نیاز به برداشتن سوتور جلوگیری کرده و در کودکان سودمند است ولی کیفیت جوشگاه به وجود آمده به علت وجود جریان‌های جسمی که موجب تجزیه سوتور می‌شوند دچار اختلال می‌شود‮. ‬
جوشگاه مستقر:‬
در زمان برداشتن سوتور،‮ ‬زخم باید تمیز بوده و لبه‌های زخم با دقت به هم نزدیک شوند‮. ‬ظرف‮‬2‮ ‬تا‮ ‬3‮ ‬ماه بعد،‮ ‬مقداری از بافت جوشگاه برجسته می‌شود و قرمز متورم و خارش‌دار می‌گردد‮. ‬حالت تحلیل و از بین رفتن و تبدیل به جوشگاه رسیده و بالغ‮ ‬بعد از یک دوره‮ ‬12‮‬تا‮ ‬18‮ ‬ماهه بروز می‌کند‮. ‬با ماساژ منظم می‌توان این جریان را تسریع نمود‮. ‬در طول دوره رسیدن و بلوغ‮ ‬جوشگاه،‮ ‬سنتز کلاژن‮ ‬غالباً‮ ‬بیش‌از مقدار تجزیه کلاژن است و انجام عمل مجدد برای بهبود ظاهر جوشگاه،‮ ‬در این مرحله عاقلانه نیست‮. ‬دست‌کم باید به‌مدت‮‌‬18‮ ‬ماه برای احتمال ایجاد بافت اسکار باید جوشگاه را زیر نظر داشت‮. ‬
مراقبت‌های بعد‌از عمل زخم:‮ ‬
با استفاده از ماساژ می‌توان گرایش چسبیدن پوست به ساختمان‌های زیرین را کاهش داد و به تسریع حالت از بین رفتن قرمزی و ورم کمک کرد‮. ‬این کار باید تا هفته سوم یا چهارم بعد از عمل یعنی تا زمانی به تعویق افتد که جوشگاه‮  ‬به حد کافی قدرتمند شده و بر جای استوار بماند‮. ‬ماساژ باید با ملایمت و طی دوره‌های چند دقیقه ای و چند بار در روز انجام شود،‮ ‬بعدها،‮ ‬می‌توان بر شدت ماساژ افزود‮. ‬برای به حداقل رساندن مقدار قرمزی و پیگمانتاسیون،‮ ‬بهتر است جوشگاه‌های تازه در برابر نور آفتاب قرار نگیرند‮. ‬

 

 

تعداد بازدید : 1713

ثبت نظر

ارسال