GVHD وابستــه به تزریق خــون
(Transfusion - associated GVHD)
خانم 58ساله را از یک مملکت دیگر با Pancytopenia شدید به این مرکز منتقل کردند، 6هفته قبل دچار AML شده بود و درمان حمله ای را گرفته بود.
او یک گروه خونی نادر AB+ توام با antikell آلو آنتی‌بادی دارد.
بعد از زمان کمی که سلول‌های خونی شروع به بهبود می‌یابد و 20 روز قبل از بستری شدن 2بار سلول خونی Transfusion از خواهر و برادر با گروه خونی + Aو B+ و هر دو Kell منفی اخذ کرده بود. دو هفته بعد دچار تب و ضایعات وسیع ErythematousSkinrash ، درد دستگاه گوارش، اسهال و بدتر شدن تست های فونکسیون کبد شده چند روز بعد گلبول های خونی رو به کاهش گذاشت. او2هفته بعد از وضعیت بحرانی فوت کرد.
سوال
1ـ این عارضه را می‌توان پیشگیری کرد؟
2ـ روش درمانی موثری در این عارضه وجود دارد؟
عارضه‌ی GVHDوابسته به ترانسفوزیون نادر است و اکثراً از نظر پنهان می‌ماند ولی عارضه‌ی سحرآمیزی(Fascinating) می‌باشد که در افرادی که از نظر ایمنی کمبود دارند رخ می‌دهد. گرچه کمتر شنــاختـه می‌شـود ولی در افرادی که ایمنی شایسـته (Immunocompetent) دارند نیز ممکن است و در اشخاصی که ترانسفوزیون آلوژنئیک با لنفوسیت‌های دهندهی متجانس از نظر HLAبه خصوص آنهایی که هایلوتیپ مشترک دارند می‌گیرند اتفاق افتد. در چنین وضعیتی لنفوسیت‌های Tرها شده دهندهی خون سلول‌های میزبان(گیرنده‌ی خون) را بیگانه شناخته عکس العمل حاد ایجاد می‌نمایند. فامیل‌های نزدیک دهندهی خون در شیوع این عارضه اهمیت دارند.
علائم بالینیGVHD وابسته به ترانســـفــــوزیون خــــون (Transfusionassociated GVHD) که عبارت است از تب هپاتیت، ضایعات پوستی (rash)و اسهال شبیه GVHD پیوند مغزاستخوان آلوژن است با این تفاوت که درTA.GVHD آپلازی مطلق ایجاد می‌شود. علت این عارضه این است که سلول‌های مغزاستخوان گیرنده‌ی خون برای لنفوسیت‌های دهنده غریبه است در نتیجه آپلازی به وقوع می‌پیوندد در حالی که در پیوند آلوژن سلول های مغز استخوان منشاء سلولی دهنده می‌باشد.
شیوع این عارضه در این بیمار نادر است ولی شیوع کلی آن فعلاً نامعلوم می‌باشد و وجود آن ممکن است از نظر پنهان بوده بدون تشخیص بماند. این موضوع به خصوص در افرادی که نقص ایمنی چون لوسمی دارند بیشتر صادق است چون علائم بالینی را ممکن است به اشتباه به مرگ سریع و به حساب سپتی سمی مهلک بگذارند.
TA.GVHD معمولاً بعد از یک تا 4هفته بعد از ترانسفوزیون هرگونه فرآورده‌ی سلولی ایجاد می‌شود.به طور کلی شیوع مرگ در ٪95این افراد اتفاق می‌افتد. فقط یک مورد (anectodally) در بیماری که این عارضه را فوری تشخیص داده بودند توسط پیوند اتولوگ از خون محیطی او، زندگی او را نجات دادند.
به طور کلی درمان تقریباً همیشه با شکست مواجه می‌شود. تجویز فرآورده‌ی خونی رادیوتراپی شده لااقل با GY ۲۵ وسیله پیشگیری‌کننده از این عارضه است. این احتیاط ساده برای کلیه‌ی بیماران با ایمنی کم و ناقص به خصوص از خون دهندهی فامیل نزدیک می‌گیرند درمان استاندارد شده است. مضافاً باید ذکر کرد که ترانسفوزیون خون از خویشان نزدیک بهتر است صورت نگیرد خون عاری از گلبول‌های سفید نیز مفید می‌باشد.
نتیجه این که درمان فوری در لوسمی حـــاد نیاز به دیسیپلـین (Disciplines) متعدد دارد.
کلینیسین لازم است اطلاعات و تجربه ی کافی و آمادگی در درمان این عوارض داشته باشد تا از کنسولتاسیون‌های فراوان پرهیز شده باشد.
:Ref
Tsila Zucker man,etal
Hematologic emergencies in adult with acute Leukemia
Blood,6 Sep 2012. Vol 120, No.10
ثبت نظر