روش‌های درمان و داروها
غالباً، وجود بیماری طبی زمینه‌یی به درمان با دارو یا عمل جراحی دارد. وقتی بیماری زمینه‌یی به صورتی مؤثر تحت درمان قرار گرفت، ممکن است هیپرتانسیون ثانوی کاهش یافته و یا حتی به وضع طبیعی برگردد. اما غالباً تغییر در شیوه‌ی زندگی مانند استفاده از غذاهای سالم، افزایش فعالیت جسمی وحفظ وزن سالم به پایین رفتن فشارخون کمک می‌کند.
ممکن‌است لازم باشد مصرف داروی فشارخون نیزادامه یابد و نیز ممکن است هرنوع بیماری طبی زمینه‌یی برانتخاب دارو توسط پزشک تأثیر گذارد. گزینه‌های دارویی احتمالی عبارتند از:
دیورتیک‌های تیازیدی. دیورتیک‌ها یا داروهای مدر از داروهایی به شمارمی‌روند که برکلیه‌ها تأثیر کرده وبه دفع سدیم و آب ازبدن کمک می‌کنند. دیورتیک‌های تیازیدی Thiazid diuretics غالباً از گزینه‌های نخست داروهای فشارخون بالا به شمارمی‌آیند ولی تنها گزینه نیستند. این داروها غالباً ژنریک بوده و نسبت به سایر داروهایی که در فشارخون بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند قیمت کمتری دارند. اگر از داروهای دیورتیک استفاده نشود و فشارخون همچنان بالا باقی بماند، باید درمورد افزودن یک داروی دیگر یا جانشین کردن دیورتیک به جای داروی مصرفی با پزشک صحبت کرد.افزایش نیاز به ادرار کردن و بالاتر رفتن خطر سوء کارجنسی از عوارض جانبی این داروها است.
بتابلوکرها. این داروها از بارکاری قلب می‌کاهند و موجب بازشدن رگ‌های خونی می‌شوند و به این ترتیب سبب می‌شوند تپش قلب آهسته‌تر شده و قلب با نیروی کمتر ضربان داشته باشد. وقتی این داروها به تنهایی تجویز شوند در افراد سیاه پوست چندان مؤثر نخواهند بود ولی وقتی با یک دیورتیک‌تیازیدی تجویز گردند مؤثر خواهند بود. عوارض جانبی احتمالی این داروها عبارت است از خستگی، مشکلات خواب، کند شدن سرعت قلب و سردی دست و پا. افزون براین، معمولاً بتابلوکر برای بیماران مبتلا به آسم تجویز نمی‌شود. زیرا سبب افزایش اسپاسم عضله در ریه‌ها می‌شوند.
مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE). این داروها از طریق ایجاد سدی در راه ساخت یک ماده‌ی طبیعی شیمیایی که سبب تنگ شدن عروق می‌شود تأثیر کرده و رگ‌های خونی را گشاد می‌کنند. مهارکننده‌های ACE به ویژه دردرمان فشارخون بالا درافراد مبتلا به بیماری سرخ‌رگ تاجی، نارسایی قلب یا نارسایی کلیه با اهمیت تلقی می‌شوند. مانند بتابلوکرها، مهارکننده‌هایACE وقتی به تنهایی تجویز می‌شوند، درسیاه پوستان تأثیری ندارند ولی همراه با دیورتیک‌های تیازیدی مؤثر می‌باشند. عوارض جانبی احتمالی این داروها عبارتند از سرگیجه وسرفه، ضمن آنکه مصرف این داروها در دوران بارداری توصیه نمی‌شود.
بلوکرهای گیرنده آنژیوتانسینII. این داروها ازطریق بلوک یا سد کردن تأثیر یک ماده‌ی شیمیایی طبیعی و نه مهار ساخت آن که سبب تنگ شدن رگ‌های خونی می‌شود به گشادشدن رگ کمک می‌کنند. مانند مهارکننده‌های ACE، بلوکرهای گیرنده‌ی آنژیوتانسین II غالباً درافراد مبتلا به بیماری سرخ‌رگ تاجی، نارسایی قلب و نارسایی کلیه موثرند. عوارض جنبی بالقوه‌ی این داروها نسبت به مهارکننده‌هایACE کمتر است ولی از این داروها نیز نباید در دوران بارداری استفاده شود.
بلوکرهای راهگذر کلسیم. این داروها به شل شدن عضلات رگ‌های خونی کمک می‌کنند. بعضی از این داروها سبب آهسته شدن سرعت قلب می‌شوند. بلوکرهای راهگذر کلسیم درافراد سیاهپوست بهترازمهارکننده‌های ACE یا بتابلوکرها به تنهایی تأثیر دارند. عوارض جانبی احتمالی این داروها عبارتند از احتباس آب، سرگیجه ویبوست و نیزآنها که گریپ فروت می‌خورند باید محتاط باشند زیرا آب گریپ فروت با بعضی از بلوکرهای راهگذر کلسیم تعامل کرده و سبب افزایش میزان دارو درخون شده و احتمال بروز عوارض جانبی را بیشتر می‌کند. بیمار باید در زمینه‌ی تأثیر متقابل داروی مصرفی و آب گریپ فروت ازپزشک یا داروساز سوال کند.
درمان هیپرتانسیون ثانوی، گاه دچار عارضه می‌شود. ممکن است لازم باشد برای کنترل فشارخون بالا از بیش ازیک دارو به همراه تغییر شیوه‌ی زندگی استفاده شود و نیز ممکن است لازم باشد دفعات ملاقات پزشک با بیمار تا زمان ثابت شدن فشار بیشتر شود.
شیوه زندگی و تدبیرهای خانگی
با وجودی که ممکن است پایین آوردن هیپرتانسیون ثانوی دشوار باشد، اما تغییر دادن شیوه‌ی‌زندگی آنچنانکه درمورد هیپرتانسیون اولیه انجام می‌شود به پایین آمدن فشارخون کمک کند. این تغییرات شامل است بر:
استفاده از غذاهای سالم. باید از «رویکردهای جیره‌ی غذایی برای توقف هیپرتانسیون Dietary Approaches to stop Hypertension (با کوته نوشت DASH) استفاده کرد. دراین رژیم بر میوه، سبزی، غلات کامل و لبنیات کم چرب تأکید شده است. باید از پتاسیم به مقدارکافی استفاده کرد که درمیوه‌ها و سبزی‌هایی مانند سیب‌زمینی، اسفناج، موز و زردآلو یافت می‌شود تا بتوان از بالا رفتن فشارخون پیشگیری نموده و آن را کنترل کرد. باید مصرف چربی اشباع و چربی تام کمتر شود.
کاستن ازنمک جیره غذایی. برای افراد51 سال به بالا، استفاده از سدیم کمتر (1500 میلی‌گرم در روز) مناسب است و افرادی از هر سن که آمریکایی آفریقایی تبار بوده یا دچار هیپرتانسیون، دیابت یا بیماری مزمن کلیه باشند رعایت این نکته الزامی است. در غیر این موارد افراد سالم می‌توانند روزانه2300 میلی‌گرم سدیم یا کمتر مصرف کنند. درعین حال که با کنار گذاشتن نمکدان باید از میزان نمک کاست، باید به مقدار نمکی توجه داشت که در اغذیه‌ی پردازش شده‌ی مورد استفاده مانند سوپ‌های بسته بندی یا غذاهای فریز شده وجود دارد.
حفظ وزن سالم. در صورت داشتن اضافه وزن، حتی کاستن از وزن به مقدار 5 کیلوگرم سبب پایین آمدن فشارخون خواهد شد.
افزایش فعالیت جسمی. انجام فعالیت جسمی منظم به پایین آمدن فشارخون وکنترل آن کمک خواهد کرد. باید روزانه حداقل 30 دقیقه، فعالیت جسمی انجام داد.
استفاده از الکل. حتی درافراد سالم، سبب افزایش فشارخون می‌شود.
سیگار. سیگار کشیدن به دیواره‌ی رگ‌های خونی صدمه زده و جریان باریک شدن سرخ‌رگ‌ها را تسریع می‌کند. درصورت استفاده از سیگار، برای ترک آن، باید از پزشک کمک خواست.
تدبیر استرس. تا آنجا که امکان دارد باید از استرس کاست. دراین مورد باید ازتکنیک‌های سالم مقابله با استرس، مانند شل کردن عضلات و تنفس عمیق استفاده کرد. خوابیدن به مقدارکافی دراین زمینه مؤثر است.
ثبت نظر