آزمون‌ها و تشخیص
آزمایش‌های خون
اگرنتیجهی آزمایش خون حاکی از آن باشد که میزان کلسیم موجود در خون بالا است، احتمالاً پزشک، برای تأیید نتایج، دستورتکرار آن را درحالت ناشتا خواهد داد. تعدادی از شرایط ممکن است سبب افزایش میزان کلسیم شوند، اما درصورتی که درآزمایش خون مشخص شود، هورمون پاراتیروئید نیزافزایش یافته است،تشخیص پرکاری پاراتیروئید تأیید خواهد شد.
آزمایش‌های تشخیصی دیگر
بعد ازتشخیص پرکاری پاراتیروئید، احتمالاً پزشک دستور انجام آزمایش‌های دیگر راهم خواهد داد تاعلل احتمالی دیگر را رد کرده و عوارض احتمالی راشناسایی نموده ودرمورد وخامت بیماری به داوری بنشیند. این آزمایش‌ها عبارتند از:
آزمون تراکم مواد معدنی استخوان (دانسیتومتری استخوان) رایج‌ترین آزمون برای اندازه‌گیری تراکم مواد معدنی استخوان، روش جذب سنجی دوآل انرژی با اشعه‌ی ایکسdual energy X-ray absorptiometryیا اسکن DXA است. دراین آزمون برای اندازه گیری میزان کلسیم وسایر مواد معدنی استخوان برحسب میلی گرم درهر قطعه استخوان از دستگاه عکسبرداری خاصی استفاده می‌شود.
آزمون های ادرار. با گردآوری 24 ساعته ادرار، می‌توان درمورد نحوه‌ی کارکلیه‌ها ومیزان کلسیم دفع شده در ادرار اطلاعات به دست آورد. با این آزمون می‌توان درمورد وخامت هیپرپاراتیروئیدیسم یا تشخیص بیماری کلیه که سبب پرکاری پاراتیروئید شده است به قضاوت نشست.
آزمون‌های تصویرسازی کلیه. ممکن است پزشک برای مشخص کردن وجود سنگ درکلیه یا سایر ناهنجاری های کلیه دستور انجام عکسبرداری یا سایرآزمون های تصویرسازی دهد.
آزمون‌های تصویرسازی پیش از عمل جراحی
درصورتی که پزشک،توصیه به عمل جراحی کرده باشد، برای مشخص کردن محل غده یا غده‌هایی که سبب بروز مشکل شده است از تلفیق دو آزمون تصویرسازی استفاده خواهد کرد:
سونوگرافی. درسونوگرافی از امواج صوت برای به دست آوردن تصویرغده‌های پاراتیروئید و بافت اطراف استفاده می‌شود. یک دستگاه کوچک(ترانسدیوسر tranducer) را روی پوست قرار می‌دهند. این دستگاه، امواج صوتی با دامنه‌ی بالایی را ارسال می‌کند و پژواک موج صوت را که روی ساختارهای داخلی بازتاب یافته است، ثبت می‌نماید. با استفاده از یک کامپیوتر پژواک صدا روی یک مانیتور به تصویر تبدیل می‌گردد.
سستامیبی اسکن Sestamibi Scan
سستامیبی یک ترکیب رادیواکتیو است که به صورت خاص طرح ریزی شده و توسط غده‌های پاراتیروئید پرکار جذب می‌شود و می‌توان آن را دراسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) ردیابی کرد. پیش از انجام تصویرسازی، مقدار کمی از این دارو را دررگ تزریق می‌کنند.
روش‌های درمان و داروها
انتظارکشیدن با تیزبینی
درصورتی که هریک ازموارد زیر وجود داشته باشد، درمانی انجام نمی‌شود:
• میزان کلسیم اندکی بالا باشد.
• کلیه‌ها به طور طبیعی انجام وظیفه کنند.
• تراکم استخوان طبیعی یا اندکی پایین ترازمیزان طبیعی باشد.
• نشانه‌های دیگری موجود نباشد که با درمان بهبود یابد.
اگر ازاین روش دقت درحال بیمار وانتظار کشیدن استفاده شود، لازم است حداقل 2 سال یک بارمیزان کلسیم خون بیمار بررسی گردد وحداقل سالی یک بار،سایر آزمون های پایشی انجام گیرد.
عمل جراحی
عمل جراحی، رایج‌ترین روش درمان هیپرپاراتیروئیدیسم اولیه است و دست کم در 90درصد تمام موارد سبب علاج بیماری می‌شود. دراین حالت، فقط آن غده‌هایی برداشته می‌شوند که بزرگ شده یا دچار تومور (آدنوم) هستند. درصورتی که هرچهار غده گرفتار باشد، احتمالاً جراح، فقط سه غده با مقداراندکی از غده چهارم را برمی‌دارد و مقداری از بافت پاراتیروئید را برای انجام وظیفه باقی می‌گذارد.
گاهی جراحی به صورت یک رویه سرپایی انجام می شود وبیمار، همان روز به خانه فرستاده می شود. دراین گونه موارد،عمل جراحی ازطریق ایجاد یک برش کوچک درگردن وبا استفاده از بی حسی موضعی انجام می شود.
عوارض جراحی شایع نیست ولی خطرات ناشی از این عمل عبارت است از:
• وارد آمدن آسیب به عصب کنترل کننده‌ی طناب صوتی
• پایین افتادن درازمدت کلسیم خون که نیاز به استفاده از مکمل کلسیم و ویتامینD را الزامی می‌کند.
داروها
داروهایی که دردرمان پرکاری پاراتیروئید به کارمی روند عبارتند از:
کلسی‌میمتیک‌ها .Calcimimetic داروی مقلد کلسیم یاکلسی‌میمتیک، دارویی است که از کلسیم درگردشی درخون تقلید می‌کند. به این ترتیب، این دارو غده‌های پاراتیروئید را می‌فریبند تاهورمون پاراتـیروئید کمتری ترشح کند. این دارو درایالات متحده سیناکالست Cinacalcet (نام تجاریSensipar) نام دارد. سازمان غذا و داروی آمریکا، استفاده از داروی سیناکالست را دردرمان پرکاری پاراتیروئید ناشی از بیماری مزمن کلیه یا سرطان پاراتیروئید تأیید کرده است.بعضی از پزشکان ممکن است این دارورا برای درمان هیپرپاراتیروئیدسم اولیه تجویز کنند به خصوص درمواردی که جراحی با موفقیت درعلاج بیماری مؤثر نبوده باشد یا بیماری برای عمل جراحی مناسب نباشد.
درمان جانشینی هورمونی. برای خانم هایی که به دوران یائسگی رسیده اند ودارای شناسه های پوکی استخوان هستند، درمان جانشینی با هورمون به استخوان ها کمک می کند تا کلسیم خود را حفظ کنند. این درمان، معمولاً با استفاده ازترکیبی شامل استروژن وپروژسترون انجام می شود ومشکلات زمینه یی غده های پاراتیروئید را برطرف نمی کند. استفاده ی طولانی از درمان جانشینی باهورمون ممکن است سبب افزایش خطر بروز بیماری قلب وعروق و بعضی سرطان ها گردد. بیمار باید با پزشک همکاری کند تا پزشک بتواند مضار ومنافع این روش درمانی را ارزیابی کرده وبهترین روش را برای بیمار انتخاب کند.
بیس فسفونیت ها. مصرف بیس فسفونیت ها نیز سبب جلوگیری ازبه هدر رفتن کلسیم از استخوان‌ها شده و از استئوپوروز ناشی از پرکاری پاراتیروئید می‌کاهد.
شیوه زندگی و داروهای خانگی
اگر پزشک و بیمار به جای درمان هیپرپاراتیروئیدیسم، راه پایش و انتظار رابرگزیده باشند، با اجرای پیشنهادهای زیر می‌توان از بروز عوارض پیشگیری کرد:
پایـش میزان کلسیـم و ویتامینD درجیره‌ی غذایی. انستیتوی طب آمریکا برای بزرگسالان سنین19تا 50سال و مردان درفاصله‌ی سنی51 تا70 سال، مصرف روزانه 1000 میلی‌گرم کلسیم راتوصیه کرده است. درخانم های سن 51به بالا یا مردان 71سال به بالا، مقدار توصیه شده به 1200میلی گرم افزایش می‌یابد.همچنین انستیتوی طب آمریکا مصرف ویتامین Dرا برای بزرگسالان 19تا70 سال، روزی 600 واحد بین المللی و برای بزرگسالان 71 سال به بالا 800 واحد بین المللی در روز می‌داند. باید در این مورد برای به دست آوردن رهنمودهای غذایی مناسب باپزشک مشاوره کرد.
مصرف آب به مقدارزیاد. مصرف 6 تا8 لیوان آب در روز ازاحتمال ایجاد سنگ کلیه می‌کاهد.
ورزش منظم. انجام نرمش منظم و ازجمله نرمش‌های قدرتی سبب حفظ قدرت استخوان‌ها می‌شود. هربیمار باید برای انتخاب بهترین نوع نرمش مناسب با پزشک خود مشاوره نماید.
قطع مصرف سیگار. سیگار کشیدن سبب افزایش از دست رفتن استخوان می‌شود و نیز براحتمال بروز بیماری‌های مختلف می‌افزاید. با پزشک درباره‌ی بهترین راه ترک سیگار، باید مشاوره شود.
پرهیز ازمصرف داروهای افزاینده کلسیم. بعضی داروها ازجمله بعضی داروهای مدر (دیورتیک) ولیتیم سبب افزایش میزان کلسیم می‌گردند. درصورتی که از این قبیل داروها استفاده می‌شود باید با نظر پزشک، داروی مناسبی انتخاب کرد.
ثبت نظر