هیپرتانسیون و بارداری

 چرافشارخون بالا دربارداری مشکل‌ساز است؟
فشارخون بالا در دوران بارداری خطرات مختلفی ایجاد می‌کند، ازجمله:
کاهش جریان خون به جفت. این کاهش سبب کاهش ذخیره‌ی اکسیژن و مواد مغذی کودک شده و بالقوه رشد کودک را آهسته ساخته واحتمال ولادت نوزاد با وزن کم را می‌افزاید.
جداشدن زودرس جفت. دراین حالت، به علت بالا بودن فشارخون، جفت‌زودتر ازموعد ازرحم جدا می‌شود. جدا شدن زودرس جفت سبب محروم شدن کودک ازاکسیژن شده وبه خونروی سنگین درمادر منتهی می‌شود.
وضع حمل زودرس. گاهی برای پیشگیری از عوارض بالقوه تهدید کننده لازم است وضع‌حمل زودرس انجام گردد.
بیماری قلب وعروق درآینده. درخانم‌هایی که دچار پره‌اکلامپسی می‌شوند ممکن‌است احتمال بروز بیماری‌ قلب وعروق درآینده افزایش یابد، به رغم آنکه ممکن است پس ازوضع حمل فشارخون به حد طبیعی بازگردد.
آیا فشارخون بالا در دوران بارداری انواع مختلف دارد؟
فشارخون بالای مزمن. در صورتی که فشارخون بالا پیش از بارداری، ضمن بارداری وپیش از هفته‌ی بیستم بارداری ایجاد شده باشد و یا بیش از 12 هفته پس از وضع حمل طول بکشد آن را هیپرتانسیون مزمن می‌نامند.
فشارخون بالای آبستنی. درصورتی که فشارخون بالا بعداز هفته‌ی بیستم بارداری ایجاد شود آن را هیپرتانسیون آبستنی‌ می‌نامند. هیپرتانسیون یا فشارخون بالای آبستنی معمولاً پس ازوضع حمل ازبین می‌رود.
پــره‌اکلامــسی.گاهی هیپرتانسیون مزمن یا هیپرتانسیون آبستنی به پره اکلامپسی منتهی می‌شود. این حالت وخیم با فشارخون بالا و پیدایش پروتئین‌ درادرار بعداز هفته‌ی بیستم بارداری مشخص می‌شود و در صورت عدم درمان به بروز عوارض وخیم وحتی مهلک بــرای مــادر  و نــوزاد منتهی می‌شود.
آگاهی‌های ضــروری درمورد پره‌اکلامپسی
شناسه‌های اخطار دهنده‌ی پره‌اکلامپسی که ممکن‌است به تدریج ایجاد شوند یا به‌طور ناگهانی و غالباً درچند هفته‌ی آخر بارداری کشف شوندعبارتنداز:
ـ سردرد مداوم
ـ تغییرات دید ازجمله تاری دید،شرارنور،حساسیت به نورو از بین رفتن بینائی
ـ درد بخش فوقانی شکم و معمولاً سمت راست
ـ افزایش ناگهانی وزن و به طور مشخص بیـش از 2/5 کیلوگــرم در هفته
ـ تورم یا خیز، به خصوص درصورت و دست‌ها غالباً با پره‌اکلامپسی همراه است. اما، این ورم شناسه‌ی ‌قابل اعتماد پره‌اکلامپسی نیست زیرا در بسیاری از مـوارد بارداری طبیــعی نیـز دیده می‌شود.
آیا استفاده از داروی فشارخون در دوران بارداری مطمئن است؟
هرنوع دارویی که خانم باردار مصرف می‌کند ممکن‌است برنوزاد تأثیر گذارد. با وجودی که بعضی ازداروهای کاهنده‌ی فشارخون در دوران بارداری، ایمن تلقی می‌شوند ولی از مصرف عده‌یی دیگر از این داروها ازجمله مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین(ACE)، مهارکننده‌های گیرنده‌ی‌ آنژیوتانسین(ARB) و مهارکننده‌های رنین باید پرهیز شود.
اما درمان فشارخون بالا در دوران بارداری مهم است. دردوران بارداری خطر بروز حمله‌ی قلبی، استروک وسایر مشکلات همراه فشارخون بالا ازبین نمی‌رود وممکن است فشارخون بالا برای نوزاد نیز خطرناک باشد. درصورت نیاز به دارو برای کنترل فشارخون در دوران بارداری، قطعاً پزشک مناسب‌ترین دارو را با مناسب‌ترین مقدار تجویز خواهد نمود. خانم باردار باید دارو را به مقدار تجویز شده مصرف کند و نباید آن را قطع نموده یا به میـل خویــش کــم و زیاد نماید.
 درآماده شدن برای بارداری چه باید کرد؟
 در صورت وجود فشارخون بالا، باید برای ملاقات پیش از آبستنی  با پزشکی برنامه‌ریزی کرد که دوران بارداری را زیر نظر خواهد داشت همچنین باید با سایر اعضای گروه پزشکی ازجمله پزشک خانواده و متخصص قلب. این گروه نحوه‌ی تدبیر فشارخون بالا توسط خانم باردار را ارزیابی کرده و تغییرات درمانی را که لازم است پیش ازبارداری اعمال شود خاطر نشان می‌نمایند. درصورتی که خانمی دارای اضافه وزن باشد، ممکن است پزشک توصیه کند پیش از بارداری چند کیلو از وزن کم شود.
انتظار از ویزیت‌های پره‌ناتال
ضمن بارداری، غالباً به پزشک مراجعه می‌شود. در هر ویزیت، وزن و فشار خون کنترل خواهد شد و ممکن‌است خانم باردار نیاز به انجام آزمون‌های مکرر خون داشته باشد.
همچنین پزشک ازنزدیک سلامت نوزاد را نیز زیر نظر خواهد گرفت. ممکن‌است برای ردگیری رشد و نمو کودک، سونوگرافی‌های بیشتری انجام شود. ازپایش سرعت قلب جنین می‌توان برای ارزیابی سلامت کودک استفاده کرد. همچنین ممکن‌است پزشک توصیه کند پایش حرکات روزانه‌ی نوزاد انجام گردد.
پیشگیری از  بروز عوارض
بهترین راه مراقبت ازنوزاد، مراقبتی است که مادر باردار ازخود به عمل می‌آورد. به عنوان مثال:
ملاقات‌های پره‌ناتال. خانم باردار باید درتمام دوران بارداری به طور منظم به پزشک مراجعه نماید.
مصرف داروی فشارخون طبق دستور. پزشک مطمئن‌ترین دارو را با مناسب‌ترین مقدار خوراک تجویز خواهد کرد.
فعال ماندن. درمورد فعالیت جسمی باید توصیه‌های پزشک را به کار بست. اما باید به خاطر داشت که درصورت بروز شناسه‌های پره‌اکلامپسی، ممکن‌است استراحت دربستر توصیه شود.
استفاده ازغذای سالم. مقدار مصرف سدیم درجیره‌ی‌‌غذایی باید محدود شده و ویتامین‌های پره‌ناتال مورد استفاده قرارگیرد.
زیر نظر داشتن وزن. افزایش وزن کودک درحدود11تا16 کیلوگرم سالم تلقی می‌شود و از رشد و نمو نوزاد حمایت می‌کند. برای افزایش وزن دوره‌ی بارداری، مقیاسی متحد‌الشکل برای استفاده‌ی عموم وجود ندارد ولی خانم باردار دراین مورد باید نظر پزشک خود را جویا شود.
شناخت محدودیت‌ها. باید از استعمال دخانیات، مصرف الکل و داروهای غیر قانونی پرهیز شود و باید نظر پزشک را درمورد مصرف هــر نــوع داروی بـــدون نسخه جویـا شود.
درصورتی که پیش از بارداری، فشارخون بالا وجود داشته باشد، سابقه‌ی پره‌اکلامپسی موجود باشد یا خانم مربوطه چاق بوده یا چند قلو باردار باشد، جوان‌تر از20 سال یا بیش‌از40 سال داشته باشد یا به بیماری‌های دیگر مبتلا باشد مثل دیابت، احتمال بروز پره‌اکلامپسی افزایش می‌یابد. پزشک ممکن‌است برای کاهش احتمال بروز این بیماری در دوران بارداری، درمان با مقدار خوراک پائین آسپیرین را شروع نماید.
نکـاتـی درمـورد زایــمان و وضع حمـل
ممکن است پزشک چند روز پیش از موعد مقرر برای پرهیز از بروز عوارض، القای زایمان راپیشنهاد کند. درصورتی که خانم‌باردار دچار پره‌اکلامپسی یا سایر عوارض باشد،حتی زودتر ممکن‌است لازم باشد القای زایمان صورت گیرد. درصورت وجود پره‌اکلامپسی شدید برای کمک به پیشگیری ازتشنج درطول زایمان ممکن‌است دارو تجویز گردد. در بعضی موارد ممکن‌است انجام عمل رستمی(سزارین) لازم باشد.
شیردادن به نوزاد
بسیاری از خانم‌هایی که فشارخون بالا دارند، حتی آنهایی که دارو مصرف می‌کنند تشویق می‌شوند به نوزاد خود شیر بدهند. تنها دراین مورد لازم است میزان دارو با نیاز مادر تطبیق داده شود. گاهی دراین موارد داروی فشارخون دیگری تجویز می‌گردد. خانم‌هایی که از داروی فشارخون استفاده می‌کنند نباید بلافاصله پس ازخوردن دارو به نوزاد شیردهند.