شماره ۹۷۴

صدمه دارویی کبـد

دکتر فروغ موسوی - داروساز

نتایج یک بررسی جدید که درشماره‌‌ی ژوئن2013 نشریه‌ی Gastroenterology ارگان رسمی جامعه‌ی گاستروآنترولوژی آمریکا انتشار‌یافته، آمده‌است که امروزه بیش‌از گذشته افراد بیشتری دچار صدمه‌ی کبد به‌‌علت مصرف داروdrug-induced liver injury (باکوته‌نوشت ‌DILI )می‌شوند.

این نوع صدمه‌ی کبد حاصل استفاده از بعضی داروهای تجویزی و داروهای بدون نسخه و نیز مکمل‌های رژیمی است که ازجمله اشکال چالش برانگیز‌تر بیماری کبد است  و پیش‌بینی تشخیص و تدبیر آن دشوار است.
نتیجه‌ی یک بررسی جمعیت بنیاد در ایسلند وجود ۱۹/۱مورد صدمه‌ی کبدی ناشی از دارو را در ۱۰۰/۰۰۰ ساکن آن کشور درسال روشن کرده است. نتایج حاصل از این بررسی به‌طور قابل‌توجه بیش ازیک بررسی جمعیت بنیاد از این نوع بوده است که از 1997‌تا سال‌2000 در‌فرانسه انجام‌شده و نتیجه‌ی آن ۱۳/۹ مورد  در‌صد هزار ساکن در‌سال گزارش شده است.
شایع‌ترین داروهایی که درایجاد صدمه نقش داشتند عبارت بودند از:
ـ آموکسی‌سیلین ـ کلاوولانات
ـ ‌آزاتـــیـوپـــریـــن، داروی ایمونوسوپرسوری که درپیوند اعضا و بیماری‌های اتوایمون مورد استفاده است.
ـ اینفلیکسی‌ماب infliximab که دردرمان بیماری‌های اتوایمون استفاده می‌شود.
صدمه‌ی کبدی ناشی‌از دارو یک‌بیماری غیر‌شایع و منحصر به‌فرد درجمعیت عمومی نیست، بلکه یک‌دسته بیماری‌های نادر است که فقط درافـرادی بروز می‌کند که از داروهای خاص استفاده می‌نمایند.
دراین بررسی روشن شده است کدام داروها بیماران را بیشتر درمعرض خطر بیماری‌های کبد قرارمی‌دهد. با این اطلاعات، پزشکان بهتر می‌توانند بیمارانی را پایش و تدبیر کنند که برایشان داروهایی تجویز شده‌است که بالقوه به کبد صدمه می‌زنند.
همچنین دراین بررسی نشان‌داده شده که در 75٪ موارد، تنها با یک بار تجویز دارو، صدمه‌ی کبدی ناشی از دارو ایجاد شده و در 16٪ موارد با مکمل‌های رژیمی و در 9٪ با مصرف داروهای متعدد صدمه ‌بوجود آمده‌است. افزون براین، میزان شیوع درزنان ومردان یکسان بوده ولی با بالا رفتن سن افزایش می‌یافته است که البته جای تعجب ندارد زیرا نیاز به دارو با افزایش سن بیشتر می‌شود.
زردی وسایر نشانه‌های حاکی از صدمه‌ی کبد ازجمله خارش، تهوع، ناراحتی شکم ولتارژی در اکثریت بیماران مورد بررسی دیده شده است. بسیاری ازبیماران پس ازانجام مراقبت‌های لازم دارای پیامدهای مناسب بوده‌اند.

 

 

تعداد بازدید : 936

ثبت نظر

ارسال