آویشن در التهاب مجاری تنفسی

روی کرک‌هایی که برگ‌های این گیاه را پوشانیده‌اند، کیسه‌های کوچکی وجود دارد که حاوی اسانس معطّر می‌باشد، به‌همین جهت درزمان گل‌دادن آویشن درفضای اطراف آن بوی خوشی استشمام می‌گردد .
ماده‌ی مؤثر آویشن را روغن‌های فرّار، فلانوئیدها  و تری‌ترین‌ها تشکیل می‌دهند . از دسته‌ی روغن‌های فرارکه حاوی فنل (phenol) می‌باشد می‌توان به تیمول(thymol)، کارواکرول (carvacrol)، لینــالول (linalol)، بورنیــول(borneol)، ژرانیـول (geraneol) اشاره کرد.  لوتئولین، تیمونین، اپی‌ژنین و سیر سیلی‌نئول، اسیدکافئیک، اسیدرزمارینیک (Rosmarinic acid) از دسته‌ی فلانوئیدها هستند که در آویشن وجود دارند.
تیمول موجود در آویشن خاصیت ضدقارچی، ضدباکتری و ضدانگلی نشان می‌دهد . اسانس‌های آویشن خاصیت ضدالتهابی دارند و به عنوان ضدسرفه، خلط‌آور و ضد‌اسپاسم به کار می‌روند. در بسیاری از کشورهای اروپایی شربت‌ها و قطره‌هایی را که در آنها، اسانس‌ها و فلانوئیدهای آویشن وجود دارد ، برای درمان برونشیت، سیـاه سرفه و التهاب مجاری تنفسی تجویز می‌کنند. نتایج بررسی‌های متعدد نشان داده‌است که شربت یا قطره‌های حاوی اسانس و فلانوئید‌های آویشن از دارونما‌ها و نیز برخی از داروهای شیمیایی ضدسرفه مؤثرتر بوده‌است.
باید توجه داشت که تیمول اثر سمی نیز دارد و مسمومیت ناشی از آن به‌صورت تهوع، استفراغ، سردرد و دردشکم بروز می‌کند.  تیمول روی عضله‌ی قلب نیز اثر سمی دارد و ممکن‌است مصرف مقدار زیاد آن  به ایست قلبی ـ تنفسی منجر گردد . اما باید به این نکته توجه داشت که مقدار تیمول موجود در آویشن نمی‌تواند سلامتی انسان را تهدید کند ، زیرا حتی اگر ۱۰گرم آویشن مصرف شود تنها 0/015گرم تیمول دارد، که همین مقدار تیمول موجود درآویشن خاصیت ضدانگلی (آسکاریس) نشان می‌دهد ، درحالی‌که برای همان خاصیت ضدانگلی به ۱/۵گرم تیمول نیاز است ، که مصرف این مقدار با عوارض مهمی همراه خواهد بود .
درطب سنتی ایران، آویشن را دارای طبیعت گرم دانسته‌اند و به‌عنوان مدر، ضدنفخ،  و ضدانگل  و ضد‌اسهال‌های میکروبی  آن را تجویز می‌کردند. امروزه نیز از سرشاخه‌های گل‌دار آویشن برای تسکین سرفه، خلط‌آور، بهبود سرما خوردگی و آنفلوانزا،  بادشکن، ضداسپاسم ، ضدمیکروب  و ضدقارچ و ضدانگل درپزشکی و دامپزشکی استفاده می‌شود .
معمولا1تا2 قاشق چایخوری  از سر شاخه‌های گلدار آویشن را دریک فنجان آب جوش به‌مدت 5تا10دقیقه دم کرده و روزی سه فنجان از آن را می‌نوشند . باتوجه به‌وجود قطره‌ی خوراکی و شربت سینه‌ی آویشن براساس دستور مصرف کارخانه‌ی سازنده و سن بیمار مقدار خوراک تعیین می‌شود. به‌طور معمول برای بزرگسالان و نوجوانان بالاتر از 6 سال 3نوبت در روز و هر بار دو قاشق مرباخوری از شربت و یا هربار20قطره‌ی آن را تجویز می‌کنند. از جوشانده‌ی  بیست‌در هزار آویشن نیز برای گندزدایی کردن زخم‌ها و التیام آنها استفاده می‌شود.

منابع:

Rebecca   L. Johnson  &  Steven Foster, Medicinal Herbs,National Geographic,Van den Broucke co. the  therapeutic value of  thymus species.