پایش و کنترل قندخون برای حفظ سلامت نوزاد و پرهیز از بروز عوارض دوران‌بارداری و زایمان، اهمیت اساسی دارد. همچنین ممکن‌است لازم باشد به‌میزان قندخون درآینده نیز توجه داشت. درایـن مـورد راهکـارهای درمـانی شامل است بـر:
پایش قندخون. دردوران بارداری، گروه مراقبت از سلامت، ممکن‌است از بیماربخواهند 4تا5 بار در روز قندخون را اندازه‌گیری کند
( اولین بار صبح‌ها و بعد از صرف هرغذا) تا ازسلامت و درحد طبیعی بودن قندخون اطمینان پیدا شود. انجام این کار سخت و دشوار است ولی با تمرین بیشتر آسان می‌شود. برای آزمودن قند خون، با استفاده از سوزن (لنست Lancet)، یک قطره خون از انگشت‌دست بیرون می‌کشند، سپس قطره‌ی خون را روی نوار قرارمی‌دهند که درون گلوکز‌سنج خون جای دارد. با این دستگاه میزان قندخون اندازه‌گیری شده و عدد آن به‌نمایش درمی‌آید.
همچنین گروه مراقبت از سلامت میزان قندخون را ضمن شروع زایمان و وضع‌حمل زیرنظر می‌گیرد. درصورتیکه میزان قندخون افزایش یابد، ممکن‌است بدن نوزاد مقدار زیادی انسولین آزاد کند که بلافاصله پس‌از تولد سبب کاهش قندخون نوزاد می‌شود.
بررسی‌های پیگیری قند نیز با اهمیت است. بعد‌از آنکه مشخص شد بیمار دچار دیابت آبستنی است، احتمال ایجاد دیابت نوع 2 در بیمار افزایش می‌یابد. به این جهت باید همراه گروه مراقبت از سلامت، میزان قندخون را زیرنظر داشت. حفظ عادات شیوه‌ی‌زندگی برای تدارک سلامت ازجمله جیره‌ی‌غذایی سالم و نرمش منظم، به کاهش احتمال بروز بیماری قند کمک میکند.
جیره غذایی سالم. مصرف نوع و مقدار درست غذا یکی از بهترین راه‌های کنترل قندخون است. پزشکان هرگز به خانم‌های باردار توصیه نمی‌کنند از وزن خون بکاهند زیرا تن مادر به سختی کار میکند تا از نوزاد درحال رشد حمایت کند، اما ممکن‌است پزشک به خانم باردار کمک کند، درافزایش وزن پیش‌از بارداری، هدف خود را مشخص کند. انتخاب غذای‌سالم به پیشگیری از افزایش بیش‌ازحد وزن کمک میکند. افزایش بیش ازحد وزن، خطر بروز عوارض را زیادتر می‌نماید.
در‌جیره‌ی‌‌غذایی سالم غالباً برمیوه، سبزی و غلات کامل تأکید می‌شود، یعنی غذاهایی که ازنظر تغذیه‌یی و فیبر ارزش بالا داشته و دارای چربی‌وکالری پایین هستند و استفاده از کربوهیدرات‌های تصفیه شده ازجمله شیرینی‌ها را محدود میکند. البته نمی‌توان در این مورد ازیک رژیم منحصر به فرد استفاده کرد. در بعضی موارد شاید بیمار بخواهد با متخصص تغذیه یا آموزشگر دیابت برای گرفتن برنامه‌ی‌‌غذایی بر‌اساس وزن‌فعلی، هدف‌های افزایش وزن در بارداری، میزان قندخون، عادات مربوط به نرمش، اولویت‌های غذایی و بودجه‌ی خرید مشاوره نماید.
نرمش. فعالیت منظم جسمی دربرنامه‌ی سلامتی هرخانم چه قبل‌از بارداری و چه ضمن‌بارداری یا بعد‌از‌آن نقش کلیدی بازی می‌کنند. با تحریک بدن در‌جهت حرکت گلوکز درون یاخته‌ها یعنی جایی که گلوکز به عنوان انرژی مصرف می‌شود، نرمش سبب پایین آمدن قندخون می‌گردد.
همچنین نرمش سبب افزایش حساسیت یاخته‌ها نسبت به انسولین شده که به این معنا است که بدن برای انتقال قند، انسولین کمتری تولید میکند. جایزه‌ی دیگر انجام نرمش آن است که انجام مرتب ورزش به تسکین ناراحتی‌های شایع بارداری ازجمله درد پشت، کرامپ‌های عضله، تورم، یبوست واختلال خواب کمک میکند. همچنین نرمش به شکل دادن خانم باردار درآماده شدن برای کارسخت زایمان و وضع حمل کمک میکند.
با توافق پزشک، هدف آن است که دراکثر روزهای هفته نرمش نسبتاً شدید انجام شود. خانمی‌که مدتی فعال نبوده است، باید ورزش را به‌آرامی آغاز کند و به‌تدریج بدن را بسازد. راه رفتن، دوچرخه سواری و شنا غالباً ازگزینه های خوب دوران بارداری است. لازم است از فعالیت‌های روزانه مانند کاردرخانه و باغبانی نیزاستفاده شود.
داروها. درصورتیکه جیره‌ی‌غذایی و نرمش کافی نباشد برای کاهش قندخون به انسولین نیاز است. میان10تا 20درصد خانم‌های دچار دیابت آبستنی برای رسیدن به قندخون هدف نیاز به تزریق انسولین دارند. بعضی ازپزشکان دراین مورد ممکن‌است از یک داروی خوراکی کنترل قندخون موسوم به گلیبوراید glyburide استفاده نمایند. عده‌یی از پزشکان نیز حس می‌کنند برای تجویزداروهای خوراکی نیاز به انجام پژوهش‌های بیشتر است تا امنیت و تأثیر آنها شبیه انسولین در کنترل دیابت آبستنی مورد تأیید قرارگیرند.
پایش نوزاد ازنزدیک. بخش مهم برنامه‌ی درمان، مشاهده‌ی نوزاد از نزدیک است. ممکن‌است پزشک رشد‌و‌نمو نوزاد را با سونوگرافی‌های مکرر یا سایر آزمون‌ها پایش کند. درصورتیکه در تاریخ مقرر سیر زایمان یا زودتر از آن آغاز نشود، ممکن‌است پزشک القای زایمان را آغاز کند. وضع‌حمل پس‌از تاریخ مقرر سبب افزایش احتمال بروز عوارض برای مادرو نوزاد می‌گردد.
شیردادن به نوزاد. درصورتیکه بیمار تمایل به شیردادن داشته باشد و این امر با برنامه‌ی‌کاری مادر وسایراجبارها تناسب داشته باشد، می‌توان به مادر کمک کرد تا به هدف‌های وزنی بعد از بارداری برسد و از دیابت نوع 2 بعدی پیشگیری شود. شیردادن به نوزاد کمک میکند تا ازچاقی بعدی و دیابت نوع 2 در نوزاد جلوگیری شود.
مقابله وحمایت:
آنقدر‌ها هم آسان نیست که خانم‌باردار یاد بگیرد چه حالتی برسلامت نوزاد نازاده تأثیر دارد و نگرانی در زمینه‌ی سلامت نوزاد سبب سخت‌تر‌شدن مراقبت مادر از خود می‌گردد. ممکن‌است مادر به‌ناگاه متوجه شود که غذاهایی ناباب مصرف میکند یا فاقد انرژی لازم برای ورزش است.
باید به‌خاطر داشت که همین گام‌ها است که به کنترل میزان قند خون کمک میکند مثل خوردن غذای سالم و انجام نرمش منظم که به رفع استرس و تغذیه‌ی نوزاد کمک می‌نماید. انجام همین فعالیت‌ها است که به پیشگیری از دیابت نوع2 درآینده پیشگیری میکند. همین امر است که سبب می‌شود نرمش و تغذیه‌ی خوب به‌عنوان ابزار قدرتمند بارداری سالم و نیز زندگی سالم برای مادر و نوزاد تلقی شود.
درصورتیکه مادر آنچه را که لازم است انجام دهد بیاموزد، احتمالاً حس بهتری خواهد داشت. مادر باردار باید با گروه مراقبت از سلامت نزدیک باشد. کتاب‌ها و مقالات مربوط به دیابت آبستنی را مطالعه کند. مادر هرچه درمورد این حالت بداند، حس خواهد کرد کنترل بیشتری بربیماری دارد.
پیشگیری:
درمورد پیشگیری از دیابت آبستنی، تضمینی وجود ندارد ولی هر چه بیشتر و پیش از بارداری خانم باردار از عادات سالمی برخوردار باشد، بهتر است. در صورت گرفتاری مادر به دیابت بارداری، استفاده از این گزینه‌های سالم سبب کاهش احتمال دچار شدن به این حالت دربارداری آینده یا ایجاد دیابت نوع 2 در سیر زندگی خواهد شد.
مصرف غذای سالم. باید از غذاهایی استفاده کرد که دارای فیبر به میزان بالا و چربی‌و کالری پایین باشد. باید روی مصرف میوه‌ها، سبزی‌ها وغلات کامل تمرکز کرد. ازطریق ایجاد تنوع بدون مصالحه با طعم می‌توان به هدف رسید.
حفظ فعالیت. انجام نرمش پیش از بارداری و ضمن آن به حفاظت دربرابر ایجاد دیابت آبستنی کمک میکند.
هدف باید30دقیقه ورزش در اکثر روزهای هفته باشد. باید پیاده‌روی تند روزانه انجام داد. دوچرخه‌سواری کرد. شنا کرد. درصورتیکه نتوان روزی30دقیقه ورزش کرد می‌توان این مدت راطی روز تقسیم نمود. اگر ازاتوبوس استفاده می‌شود باید یک ایستگاه مانده به مقصد ازاتوبوس پیاده شده و این فاصله را پیاده رفت. هر اقدامی ازاین دست بخت سالم ماندن را زیاد میکند.
کاهش‌وزن، پیش‌از بارداری. پزشکان در دوران بارداری، کاهش ورز را توصیه‌نمی‌کنند زیرا در این دوره ازمدتها پیش بدن مادر به‌حمایت از نوزاد سرگرم است. اما در صورتی که برنامه‌ی بارداری وجود داشته باشد، کاهش وزن اضافه به خانمی که می‌خواهد باردار شود کمک خواهد کرد. به تغییرات دائمی در عادات‌غذایی باید توجه شود. با یاد‌آوردن منافع دراز‌مدت کاهش وزن ازجمله قلب سالم‌تر، انرژی بیشتر وبهبود اعتماد به نفس باید خانم باردار درخود انگیزه ایجاد نماید.
ثبت نظر