شماره ۱۰۷۴

نقش کبد در کاهش بروز سپسیس و پنومونی

دکتر بهمن خالقیان - عفونی

 ذات‌الریه، علت اصلی مرگ بر‌اثر عفونت در کودکان در‌سراسر جهان است به‌طوری‌که تنها در‌سال‌2013، بالغ بر 900هزار کودک زیر 5‌سال را به‌کام مرگ کشیده است. ذات‌الریه معمولاً هم در خردسالان و هم بزرگسالان، با سپسیس (Sepsis) همراه  است که به واکنش طبیعی و التهابی بدن هنگام بروز عفونت گفته می‌شود. شواهد جدید به‌دست‌آمده حاکی از اهمیت کبد در ایمنی در‌برابر ذات‌الریه‌ی باکتریایی ‌(Pneumonia) است. محققان در بررسی‌های به‌عمل‌آمده، به‌طور‌مستقیم به برقراری ارتباط میان مولکول‌های تولیدشده توسط کبد و استعداد ابتلا به ذات‌الریه درحین سپسیس پرداخته‌اند.

برای مدلسازی شرایط بالینی درحین سپسیس ناشی‌از ذات‌الریه، افراد مورد ارزیابی ابتدا به‌طور سیستماتیک به عامل باکتریایی آلوده شدند. پس‌از گذشت چندساعت و هنگامی‌که باکتری مذکور در ریه‌ی نمونه‌ها شروع به فعالیت کرد، افراد بنابر عملکرد کبدی‌شان به دو‌گروه تقسیم شدند و مورد آزمایش قرار‌گرفتند:

گروه‌اول دارای عملکرد کبدی مطلوب و گروه دوم دارای عملکرد کبدی نامطلوب ناشی از کمبود یک ژن خاص بودند. محققان دریافتند که درگروه دوم، احتمال ابتلا به ذات‌الریه بیشتر بوده است و سیستم ایمنی این افراد در واکنش به رشد باکتری‌ها در خون و ریه، ناکارآمد عمل‌کرده است.

وجود ارتباط میان ذات‌الریه و سپسیس اثبات شده‌است به‌طوری‌که وخیم‌تر‌شدن یکی، دیگری را تحت‌تأثیر قرار‌می‌دهد.

همچنین هردو می‌توانند منجر به ایجاد نوعی پروتئین توسط کبد که به‌نام پروتئین فاز حاد [گروهی از پروتئین‌های پلاسما هستند که میزانـــشان در خون در زمان التهاب افزایــش یا کاهـــش‌می‌یــابد.(Acute phase proteins] مشهور است، گردد. این پروتئین ها با وجود اینکه غالباً به‌عنوان بیومارکر بالینی مورد استفاده قرار‌می‌گیرند، اهمیت بیولوژیکی ترکیبی آنها معمولاً بر‌پایه‌ی حدس و گمان است. اما نتایج این پژوهش مستقیماً پیشنهاد می‌دهد که عملکرد درست کبد، نقش بسزایی در حفظ و تقویت سیستم ایمنی در ریه‌ها دارد.

درحالی‌که گمانه‌زنی در خصوص کاربرد عملی این دستاورد هنوز زود است، محققان بر‌این‌باورند که عملکرد کبدی مناسب که تا پیش‌از این مغفول (Unappreciated) مانده بود، می تواند تأثیر زیادی در کاهش استعداد ابتلا یا دفاع در‌برابر ذات‌الریه داشته باشد.

تعداد بازدید : 1120

ثبت نظر

ارسال