شماره ۱۰۹۱

مصرف شبانه داروهای فشارخون و کاهش خطر دیابت

دکتر بهرام ملک - نفرولوژیست

ممکن‌است ساده به‌نظر‌برسد، اما مصرف داروی فشار‌خون قبل‌از خواب (به‌جای مصرف آن در صبح) می‌تواند با کاهش چشمگیر خطر ابتلای به دیابت نوع۲ همراه گردد. مصرف داروی ضدفشار خون هنگام خواب، فشار‌خون زمان خواب را به‌طور قابل‌توجهی بهبود بخشیده و احتمال ابتلا به دیابت را کاهش‌می‌دهد.

بنا‌بر اظهار مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها  (CDC)، در کشور آمریکا که تقریباً دارای۷۰‌میلیون بزرگسال می‌باشد (۲۹درصد از کل جمعیت)، ازهر ۳ بزرگسال ۱‌تَن فشار‌خون بالا دارند. با‌این‌حال، تنها ۵۲‌درصد از افراد مبتلا به فشار‌خون بالا که به این دلیل مراجعه کرده‌اند، قادر به کنترل بیماری خود بوده‌اند.

تجربیات نشان‌داده‌اند که درصورت کنترل‌نشدن فشار‌خون بالا، فرد ممکن‌است مبتلا به سندرم متابولیک شود؛ مجموعه‌ای از اختلالاتی که سبب افزایش خطر بروز بیماری‌های قلبی، سکته‌ی‌ مغزی و دیابت می‌شوند.

پس‌از انجام بررسی‌های فراوان محققان دریافتند که سطح فشارخون زمان خواب، نشانه‌ی مهمی برای ابتلا به دیابت است و تغییرات در فشار‌خون قبل‌از شروع بیماری رخ‌می‌دهد و نه پس‌از آن و کاهش فشار‌خون در زمان خواب، ممکن‌است روش جدیدی برای کاهش خطر شروع ابتلا به دیابت‌های جدید باشد.

در همین راستا محققان با هدف بررسی تأثیر مصرف داروی ضدفشارخون قبل‌از خواب بر کاهش خطر دیابت نسبت به مصرف آن پس‌از بیدار‌شدن از خواب، ارزیابی خود را انجام دادند؛ برخی‌از افراد با فشار‌خون بالا را به‌طور تصادفی جهت مصرف تمام داروهای ضدفشارخون بعداز بیداری و یا مصرف کل دوز روزانه‌ی یک یا چند داروی تجویز‌شده‌ی ضدفشارخون را در زمان خواب انتخاب نمودند.

هیچ‌یک از افراد در آغاز بررسی دیابت نداشتند و محققان به‌طور متوسط ۶‌سال پیشرفت بیماری را پیگیری نمودند که در‌طول دوره‌ی پیگیری، ۸/۵ درصد از افراد به دیابت نوع‌۲ مبتلا شدند.

بیمارانی‌که برای مصرف دارو قبل‌از خواب انتخاب شده بودند، درمقایسه با افرادی‌که داروهای خود را صبح پس‌از بیدار‌شدن مصرف‌کرده بودند، میانگین فشارخون زمان خواب بسیار کمتر و کاهش فشار‌خون نسبی بیشتری را در طول خواب داشتند.

شیوع «عدم اُفت شبانه‌ی فشارخون» که به‌موجب آن فشارخون در‌طول زمان‌خواب درمقایسه با فشار‌خون در طول روز تا کمتر از ۱۰‌درصد کاهش‌می‌یابد، در بیمارانی‌که داروهای خود را در زمان‌خواب مصرف‌کرده بودندکمتر بود. عدم افت شبانه‌ی فشارخون در‌۳۲ ‌درصد از بیماران این گروه در‌مقایسه با ۵۲‌درصد از بیمارانی‌که داروهای خود را صبح مصرف می‌کردند، مشاهده شد.

با‌این وجود، یافته‌ی مهم این بود که خطر ابتلا به دیابت نوع۲ با شروع جدید در گروهی از بیماران که داروی خود را قبل‌از خواب مصرف‌کرده بودند، تا ۵۷‌درصد کاهش‌یافت.

بیشترین میزان کاهش خطر بروز دیابت، در بیمارانی با مصرف داروهایی که هورمونی به‌نام آنژیوتانسین‌II را هدف قرارمی‌دهند (ACEI)، مشاهده شد. این هورمون وظیفه‌ی افزایش فشارخون، افزایش آزاد شدن گلوکز از کبد و کاهش حساسیت به انسولین را برعهده دارد.

محققان نتیجه‌گیری کردند که: «در بیماران دارای فشارخون بالا و بدون دیابت، مصرف کلی دوز روزانه‌ی یک یا چند داروی کاهنده‌ی فشارخون در هنگام خواب، در‌مقایسه با مصرف تمام این داروها پس‌از بیداری، منجر به بهبود قابل‌توجه کنترل فشار‌خون در زمان خواب و پیشگیری از دیابت نوع۲ با شروع جدید می‌شود».

تعداد بازدید : 893

ثبت نظر

ارسال