هلیکوباکترپیلوری(Helicobacter Pylori) یکیاز شایعترین باکتریهای بیماریزا میباشد که بیشاز نیمی از جمعیت دنیا را تحتتأثیر قرار داده است. این باکتری اولینبار در گروه کمپیلوباکترها معرفیشد؛ گرچه بهدلیل تفاوتهایی که با این گروه داشت در سال ۱۹۸۹ تحتعنوان دستۀ هلیکوباکتر طبقهبندی گردید. هلیکوباکترپیلوری شایعترین دلیل ابتلابه زخمهای معده و دوازدهه بهویژه هنگامی استکه مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی(NSAIDs) کنارگذاشته میشود. افرادیکه به عفونت هلیکوباکترپیلوری مبتلا میشوند خطرابتلا به زخمهای گوارشی(PUD) ۱۰ تا ۲۰ درصد و خطرابتلا به سرطانمعده ۱ تا ۲ درصد درطول زندگی آنان میباشد. بهویژه بیماران مبتلا به زنجیرههای هلیکوباکترپیلوری با سایتوتوکسین مرتبط با ژنA بهدلیل التهاب بیشتر، درخطر بالاتری ازPUD و ابتلابه سرطانمعده قراردارند. تشخیص هلیکوباکترپیلوری درشرایط بالینی درست، حیاتی میباشد چرا که اگر درمانگردد میتوان بهمقدار زیادی امراض ناشیاز آن را کاهشداد. برای مثال ریشهکنی هلیکوباکترپیلوری در بیماران با سرطان بافتلنفاوی لایۀ موکوزالمعده(MALT) به ۶۰ تا ۸۰ درصد پسرفتلنفوما منجرمیگردد.
• همهگیرشناسی:
در کشورهای درحالتوسعه، عفونت بهطورشایع درکودکان ایجاد میگردد و در بزرگسالی بهشکل عفونت مزمن ادامه مییابد. در کشورهای توسعهیافته، عفونت درکودکان نادر بوده و بیشتر در بزرگسالی ایجاد میشود. مواجهه زودهنگام با عفونت هلیکوباکترپیلوری با تغییرات پاتولوژیک معدهای، پیشرفت از التهاب معده آتروفیک(A.G) به زخمهای معدهای(G.U) و کارسینوماها (Cas) همراه میباشد. عفونتهای دیر آغاز اغلب بهطور شایع با پاتولوژیهای دوازدهه خود را نشانمیدهند. شایعترین راه انتقال، شخصبهشخص است که از طریق مواجهه دهان/ دهان و مدفوع/دهانی منتشرمیگردد. شیوع عفونت بهطورکلی با سن افزایش مییابد و در آمریکا در لاتینتباران و سیاهپوستان بیشتر از سفیدپوستان میباشد. شیوع هلیکوباکترپیلوری درحدود ۳۰درصد در افراد جوانتر از ۳۰سال و ۶۳درصد درافراد میان ۵۵تا ۶۵سال است. علاوهبر آن شیوع هلیکوباکترپیلوری درقومیتهای مختلف: سفید ۲۶درصد، سیاه ۵۳درصد و آمریکایی/مکزیکیها ۶۲درصد متفاوت میباشد.خطر انتقال با سطح زندگی افراد در ارتباط میباشد که نشاندهنده ارتباط نزدیک شخصبهشخص است. برای مثال خانههای شلوغ و رختخوابهایی که بهصورت اشتراکی استفادهمیشوند. ارتباط این عوامل با سطح اجتماعی/اقتصادی، تفاوتمیان برخیاز عوامل نژادی در شیوع هلیکوباکترپیلوری درآمریکا را میتواند توضیحدهد.
• بیماریزایی:
هلیکوباکترپیلوری یک باکتری مارپیچی، هوازی و گرم منفی تاژکدار است که فعالیتهای اورهآز، کاتالاز و اکسیدازی دارد. دارابودن این مشخصات برای نجات این باکتری در محیط خشن و اسیدیمعده حیاتی میباشد. بهویژه اورهآز که اوره را به آمونیاک تبدیلکرده و آمونیاک در خنثیسازی اسیدمعده و به تقویت سنتزپروتئین باکتریایی کمکمینماید. ژنUrel برای یون هیدروژن کانال اوره رمزگذاری شدهاست که جذب اوره را تقویتنموده و درپاسخ بهکاهشPH معدهای ترشحمیگردد. اورهآز میتواند تا 10درصد از محتوای پروتئینی باکتری هلیکوباکترپیلوری را تأمیننماید. عفونت هلیکوباکترپیلوری برانگیزانندۀ آزادشدن سلولهای فاگوسیتوزکنندهای میشود که ارگانیزم را به وسیلۀ آزادکردن متابولیتهای اکسیژن از بینمیبرند. فعالیت کاتالاز، باکتری هلیکوباکترپیلوری را قادرمیسازد تا از استرس اکسیداتیو نجاتیابد، پاسخ التهابی پوشش اپیتلیالیمعده را تخریبنموده و این تخریب به باکتری فرصترشد بیشتری را میدهد. علاوهبر آن حرکت باکتری به وسیلۀ تاژک، فرصت کلونیزهشدن باکتری در موکوزایمعده و ایجاد عفونت اولیه را تسهیلمینماید. عفونتی که بیشتر جسممعده (Gastric Corpus) را درگیر کردهباشد، به دلیل تخریب سلولهایپاریتال(Parietal Cell) با هایپوکلریدریا همراه است در حالیکه عفونت محدود به آنتروم معده (Gastric Antrum) بهدلیل افزایش تولید گاسترین، منجر به هایپرکلریدریا شده و بروز آن با زخمهای ناحیة دوازدهه همراه میباشد.
• تشخیص:
بهدلیل ارتباط قوی که بین هلیکوباکترپیلوری باPUD و لنفومایMALT وجود دارد، تست تشخیص باکتری برای تمام بیماران باسابقه و یا بیماری فعالPUD و لنفومایMALT توصیه شدهاست. علاوهبر آن تستتشخیصی بهتر است تا برای بیماران با دیسفاژی درصورتی که شیوع منطقهای هلیکوباکترپیلوری از ۱۰درصد تجاوز مینماید، انجامگیرد. درچنین بیمارانیکه کمتر از ۶۰سال دارند و تظاهرات هشداردهندهای ندارند، رویکرد تست و درمان(Test-and-Treat) مؤثر خواهدبود. تظاهرات هشداردهنده شامل تب، کاهش وزن، آنمی، خونروی معدهای/ رودهای، دیسفاژی و سابقۀ خانوادگی یا فردی از نئوپلاسمهایبدخیم میباشد. دربیماران ۶۰ساله یا بیشتر و افرادی که تظاهرات هشداردهنده دارند، ازوفاگوگاسترودئودنوسکوپی (EGD) (اندوسکوپیمری، معده و دئودنوم) مناسبترین روش برخورد درگام نخست میباشد. الگوهای شیوع منطقهای هلیکوباکترپیلوری درمقالات منتشرشده بهمیزان کافی توضیح داده نشدهاند. در آمریکا میزان شیوع هلیکوباکترپیلوری را ۳۰درصد تخمین میزنند. بیمارانی با زمینه اجتماعی/ اقتصادی پایین، افرادیکه شرایط زندگی ضعیف دارند یا افرادی که از مناطق باشیوع بالا مهاجرت کردهاند، درمعرض خطر بالاتری هستند و بهتر است برای انجام تستتشخیصی هلیکوباکترپیلوری آستانۀ پایینتری را برای آنان درنظرگرفت. تست تشخیصی دراعضای خانوادۀ بیمارانی که نشانهدار نیستند بهتراست انجام نگیرد مگرآنکه عواملخطری مانند تاریخچة نئوپلاسمهای بدخیم معدهای وجود داشتهباشد.
عفونت هلیکوباکترپیلوری با استفادهاز روشهای تهاجمی و غیرتهاجمی میتواند تشخیصدادهشود. بهطورکلی هر دو گروه روشهای تهاجمی و غیرتهاجمی به یک میزان صحیح میباشند. آزمایشهای غیرتهاجمی شامل: تست تنفسی اوره(UBT)، تست آنتیژنیمدفوع و تستسرولوژی هستند. تستتنفسیاوره و تستآنتیژنی مدفوع دوآزمایشی هستند که در بیماران سرپایی ترجیح دادهشده و توانایی و دقت بسیار بالایی برای تشخیص عفونت فعال دارند. تست آنتیژن مدفوع برشناسایی آنتیژن هلیکوباکترپیلوری درمدفوع با استفاده از روشهای ایمنیسنجی آنزیمی تکیه دارد. در تست تنفسی اوره، اورهای که با کربن(ELISA) ۱۳ یا ۱۴ نشاندار شدهاست، به بیماران دادهمیشود. چنانچه اورهآز وجود داشتهباشد، اوره را به آمونیاک تبدیلنموده و CO2نشاندار در بازدم دفع میگردد که مطرحکنندۀ نتیجۀ مثبت برای هلیکوباکترپیلوری میباشد. پیشاز انجام این آزمایش باید داروهای مهارکنندۀ پمپ پروتون (PPI) حداقل بهمدت ۲هفته و آنتیبیوتیک برای حداقل ۴هفته مصرف نشدهباشد، چرا که این داروها میتوانند با تست اوره تداخلنمایند. حساسیت و اختصاصیت پیشاز درمان هرکدام از این تستها در حدود ۹۵درصد است. تست سرولوژی برای تشخیص عفونت فعال توصیهنمیشود زیرا در تست سرولوژی، میان بیماری فعال و مواجهۀ پیشین نمیتوان تمایزی قایلشد. آنتیبادیهای هلیکوباکترپیلوری برای درازمدت (حتیبعداز درمان) بالا میمانند که میتواند نتایج مثبت کاذب را افزایشدهد. نکتۀ مثبت در مورد تستسرولوژی این است که تنها تست تشخیصی میباشد که درمانPPI یا وجود خون درمعده، نتیجۀ آزمایش را تحتتأثیر قرارنمیدهد.
روشهای تهاجمی برای تشخیص هلیکوباکترپیلوری نیاز به آندوسکوپی فوقانی دستگاه گوارش دارد و شامل تست اورهآز(RUT) بیوپسی، ارزیابی بافتشناسی و کشت میباشد. تست اورهآز بیوپسی یک تست خوب، سریع و ارزان است. این تست بر آنزیم اورهآز هلیکوباکترپیلوری تکیه دارد که اوره را به آمونیاک تبدیل نموده، PH را افزایشمیدهد و تغییردر رنگ شاخصPH ایجاد میکند. اگرچه ویژگی (Specificity) این تست بیشتر از ۹۵ درصد است اما حساسیت آن میتواند میان ۷۵ تا ۹۸ درصد متغیر باشد. تست اورهآزبیوپسی دربیماران با مصرف اخیرPPI و یا آنتیبیوتیک ترجیح دادهمیشود. البته در بیماران با مصرفاخیرPPI یا آنتیبیوتیک، ارزیابی بافتشناسی نمونههای بیوپسی گزینۀ بهتری میتواند باشد (باوجودی که این داروها با تراکم باکتری تداخل ایجاد مینمایند). بهطور سنتی، ارزیابی بافتشناسی یک شاخص استاندارد برای تشخیص عفونت هلیکوباکترپیلوری میباشد. یکی از مزیتهای تست بافتشناسی بر دیگر روشها این است که فرصت بررسی التهاب، متاپلازی، دیسپلازی و نئوپلاسمهای بدخیم را نیز فراهم میکند. نتایج بررسی بافتشناسی بسته به تعداد محل نمونههای گرفتهشده، تجربۀ متخصص گوارش و پاتولوژیست و نوع رنگآمیزی بهکار رفته، میتواند متغیر باشد. بهمنظور بهبود ارزیابی بافتشناسی میتوان تست ایمونوهیستوشیمی (IHC) را علاوه بر رنگآمیزی معمول ائوزین و هماتوکسیلین انجامداد. گرچه تست کشت و حساسیت بهصورت روتین برای اغلب عفونتهای باکتریایی انجاممیشود اما بهدلیل دورة کمون درازمدت 2هفتهای، بهصورت نادر برای هلیکوباکترپیلوری انجام میگیرد. البته استفاده از کشت درشرایط خاص مانند بیمارانی که به درمان جواب ندادهاند، میتواند به شناسایی مقاومت آنتیبیوتیکی درصورتیکه وجود داشتهباشد کمکنموده و رژیم درمانی جایگزین انتخاب گردد.
• درمان:
درمانهای متنوعی برای درمان عفونت هلیکوباکترپیلوری پیشنهاد شدهاند. خط اول درمان برطبق توصیۀ دستورالعمل آمریکن کالج گاستروانترولوژی(ACG) درسال ۲۰۰۷، درمان سهدارویی استاندارد شامل یکPPI، آموکسیسیلین و کلاریتروماسین دریک دورۀ ۱۰ تا ۱۴ روزه میباشد. برای بیماران باحساسیت به پنیسیلین گزینههای درمانی شامل یکدرمان چهاردارویی(PBMT) شامل یکPPI، بیسموت، مترونیدازول و تتراسایکلین در یک دوره زمانی ۱۰تا ۱۴روزه و یا یکدرمان سه دارویی شامل یک PPI، کلاریترومایسین و مترونیدازول در محدوده زمانی۱۰ تا ۱۴روزه توصیهشده است.
درچندسالگذشته، مقاومت به کلاریترومایسین درسراسر جهان روبه افزایش بودهاست. درحالیکه میزان ریشهکنی هلیکوباکترپیلوری درحال کاهش میباشد. اطلاعات درمورد مقاومت به کلاریترومایسین درآمریکا محدود میباشد اما تخمینزدهمیشود که به ۳۰درصد رسیدهاست. درنتیجه رژیمهایدرمانی متغیر جهت مقابلهکردن با این مقاومت پیشنهادشدهاند. یکیاز رژیمهایدرمانی پیشنهادشده درمان متوالی (Sequential Therapy) است که شامل یکPPI و آموکسیسیلین برای نیمۀ اول دورۀ درمانی و یک PPI، مترونیدازول و کلاریترومایسین برای نیمۀ دوم درمان میباشد. اساس علمی«درمان متوالی» این است که در نیمۀابتدایی درمان با مصرف آموکسیسیلین، دیوارۀ سلولی باکتری ضعیفشده که به کلاریترومایسین و مترونیدازول در نیمۀدوم درمان فرصتمیدهد تا بهطور مستقیم به باکتری حملهنموده و از خروج آنتیبیوتیک از کانالهای خروج دارویی پیشگیریکند. گرچه این اصل از نظر تئوری قابلدرک است اما یک دورۀ ۱۰روزۀ درمان متوالی معکوس (5روزPPI، کلاریترومایسین و مترونیدازول و بهدنبال آن ۵روز درمان باPPI و آموکسیسیلین) نیز میزان ریشهکنی هلیکوباکترپیلوری را مشابه با درمان ۱۰روزۀ درمان متوالی استاندارد نشانداد. رژیمدرمانی دیگر، رژیمدرمانی همراه، بدون بیسموت است که شامل یکPPI، آموکسیسیلین، مترونیدازول و کلاریترومایسین (PAMC) میباشد. نظریۀ این درمان براساس اضافهنمودن آنتیبیوتیک سوم است که درمقایسه با درمان سهدارویی استاندارد، بهنظر میرسد میزان ریشهکنی بالاتری را دارا میباشد.
چند بررسی دردهۀ گذشته، رژیمهای درمانی مختلفی را در جمعیتهای متفاوت تجزیهوتحلیل نمودهاند. درتجزیه و تحلیلنهایی و درمقایسۀ دورژیمدرمانی؛ رژیم سهدارویی استاندارد در یک دوره زمانی۷ تا ۱۰ روزه با رژیمدرمانی متوالی درمحدوده ۱۰روز، میزان ریشهکنی باکتری هلیکوباکترپیلوری درگروه درمانی متوالی بالاتر و همواره بیشتر از ۹۰ درصد بود. در یک آزمایش شاهددار تصادفی چندمرکزی(RCT) یکدورۀ ۷روزۀ درمان سهدارویی استاندارد را با درمان همراه(PAMC) و درمان متوالی مقایسهنموده و دریافتند که درمان PAMC بیشترین میزان ریشهکنی باکتری هلیکوباکترپیلوری را داشته است. میزانITT (Intention-to-Treat) ریشهکنی با درمان سهدارویی PPI، آموکسیسیلین و کلاریترومایسین، درمانمتوالی و درمانPAMC به ترتیب ۷۶/۲درصد، ۸۴/۴درصد و ۹۴/۴درصد بود. RCT دیگری درمان متوالی۱۰و ۱۴روزه را بادرمان۱۰PAMCو ۱۴روزه مقایسهنمود و میزانITT ریشهکنی باکتری را بهترتیب۹۱/۷درصد، ۹۱/۲درصد، ۹۴/۲درصدو ۹۸/۵درصد یافت. به تازگی در یک بررسی RCT چندمرکزی ازنوع(Open Label) اثربخشی، درمان چهارداروییPBMT بهمدت۱۰روز با درمان۱۰روزۀ PAMC و درمان ۱۴روزۀ سهدارویی استاندارد را با یکدیگر مقایسهنمودند و مشاهدهشد که میزان ریشهکنی باکتری در این درمانها بهترتیب ۹۰/۴درصد، ۸۵/۹درصد و ۸۳/۷درصد میباشد. تفاوت آماری مشخصی میان درمان چهاردارویی PBMT و درمان سهدارویی استاندارد وجود داشت، اما میان درمانهای چهارداروییPBMT و درمانPAMC اختلاف معناداری مشاهدهنگردید؛ گرچه تمام بررسیها متفاوت میزان ریشهکنی باکتری را درگزینههایدرمانی گوناگون گزارش نکردهاند. یک بازنگریCDSR (Cochrane Database Systematic Review) هیچ تفاوتی میان درمان سهدارویی استاندارد و درمان متوالی در یک دورة زمانی ۱۰روزه را نیافت.
در دستورالعملهای جدید افزایش مقاومت به کلاریترومایسین انعکاس یافتهاست. در دستورالعمل توافقنامۀ تورنتو درسال2016، خطاول درمان یـکدورۀ ۱۴ روزۀ درمـان چــهارداروییPBMT (رژیم همراه بیسموت) و یا درمان PAMC توصیه شدهاست.
در گـزارش توافقنامۀ ماستریخت/ فلورانس درسال۲۰۱۶، خطاول درمانی یکدوره ۱۴روزه از درمان چهاردارویی بههمراه بیسموتPBMT و یا درمانPAMC درمناطق باشیوع بالای مقاومت به کلاریترومایسین (مقاومت بیشتر از ۱۵درصد) توصیهشده است. درحالیکه رژیمدرمانی استاندارد سهدارویی(PAC) و چهاردارویی بههمراه بیسموتPBMT بهعنوان خطاول درمان درمناطق بامیزان مقاومتپایین به کلاریترومایسین قابلقبول هستند. هردو دستورالعملهای فوق، رژیمدرمانی را بهمدت ۱۴روز توصیهنموده و خاطرنشان میکنند که درمناطق با مقاومتبالا، درمان سهدارویی استاندارد کنار گذاشتهشود. یکبازنگریCDSR مدتزمان بهینۀدرمانی را درعفونت هلیکوباکترپیلوری بررسینمودو مشخصشد که دوره ۱۴روزه، ایدهآلترین مدتزمانی میباشد. درمقایسه با رژیمدرمانی ۷روزه، رژیمدرمانی ۱۴روزه بهطور مشخصی میزان ریشهکنی باکتری بالاتری را دارد (۷۲/۹درصد درمقابل ۸۱/۹درصد). با میزان خطرنسبی بقای هلیکوباکترپیلوری۰/۶۶. (افزایش۰/۷۴ـ ۰/۶:CI نود و پنج درصد) افزایش مقاومت جهانی به کلاریترومایسین و دانشمحدود درمورد الگوهای مقاومتی آنتیبیوتیکی محلی، ما را به این باور میرساند که خطاول درمانی هلیکوباکترپیلوری باید شامل یک دورۀ ۱۴روزه از درمان چهارداروییPMAC یا درمان چهارداروییPBMT برطبق دستورالعملهای جدید باشد.
پژوهشهای اخیر بهمنظور کشف گزینههای درمانی جدید و بالقوۀ عفونت هلیکوباکترپیلوری ادامهدارد. ونوپرازان(Vonoprazan) یک دارویجدید سرکوبکنندۀ اسید رقابتکننده با پتاسیم میباشد. یک بررسی گذشتهنگر چندمرکزی، دریافت که میزان ریشهکنی باکتری بهطور قابلتوجهی در درمان سهدارویی با ونوپرازان شامل ونوپرازان، آموکسیسیلین و کلاریترومایسین نسبت به درمان سهدارویی استاندارد بیشتر بود (۸۷/۲درصد درمقابل ۷۲/۴درصد). رویکرد درمانی دیگری که برای درمان عفونت هلیکوباکترپیلوری پیشنهاد شدهاست، درمان براساس میزان حساسیت محیط کشتباکتری (آنتیبیوگرام) بهنوع آنتیبیوتیک میباشد. یک بررسی درمانPMAC را بادرمان سهداروییPPI، آموکسیسیلین و یکیاز آنتیبیوتیکهای کلاریترومایسین، لووفلوکساسین یا مترونیدازول باهدایت میزان حساسیت به دارو مقایسهنمود که در این بررسی میزان ریشهکنی باکتری در درمان سهدارویی با هدایت میزان حساسیت به آنتیبیوتیک (آنتیبیوگرام) بیشتر بود. میزان ریشهکنی براساس آنالیز ITT، نود و چهاردرصد در درمان سهدارویی دربرابر ۸۷ درصد دردرمانPMAC بود. علاوهبر این اضافهنمودن پروبیوتیکها به رژیمدرمانی، اثربخشی درمان را درمقایسه با دارونما بهترنموده (۸۷/۴درصد دربرابر ۷۲/۶درصد) و عوارض جانبی دارویی را کاهشداد.
آمریکنکالج گاسترو انترولوژی(ACG) توصیهمیکند که آزمایش تأیید ریشهکنی باکتری هلیکوباکترپیلوری برای بیمارانی باید انجامگردد که با وجود درمان، نشانههای دائمی دارند یا بیمارانیکه هلیکوباکترپیلوری موجب زخمگوارشی در آنها شدهاست.همینطور بیماران با لنفومای MALT یا بیمارانی که جراحی برداشت زودهنگام بخشیاز معده بهدلیل سرطانمعده داشتهاند. البته باوجود افزایش مقاومت هلیکوباکترپیلوری درسراسر جهان، تست تأیید ریشهکنی.H.P بهتراست برای تمام بیماران تحتدرمان حداقل چهارهفته پساز تکمیل درمان انجامگردد. این فاصلۀ زمانی بسیارمهم است، چراکه زمانکافی برای باکتریهای نجاتیافته فراهممیگردد تا در محیط معده زیادشده و درتست تکرار قابلشناسایی باشند. علاوهبر مقاومت آنتیبیوتیکی، دلایل دیگر شکست درمان شامل؛ عدمپیروی از درمان دارویی بهطورکامل و طولدرمان کوتاهمدت میباشد. جهت آزمایش تأیید ریشهکنی هلیکوباکترپیلوری میتوان از دوتست غیرتهاجمی شناسایی عفونت هلیکوباکترپیلوری یعنی تست تنفسیاوره(UBT) و تست آنتیژنی مدفوع(FAT) استفادهنمود که میتوانند عفونت فعال را شناساییکنند. آزمایش سرولوژی برای تأییدریشهکنی هلیکوباکترپیلوری مناسب نیست(بهدلایل توضیحداده شده درفوق). انجام آزمایشات تهاجمی مانند آندوسکوپی فوقانی جهت تأیید ریشهکنی عفونت هلیکوباکترپیلوری توصیهنمیگردد مگر آنکه اندیکاسیونهای دیگری جهت آندوسکوپی وجودداشتهباشد و همراه آن انجامشود؛ مانند مستندکردن بهبود یکزخم بزرگ و یا نمونهبرداری از زخم معدهای که بارگذشته نمونهبرداری نشدهاند.
• نتیجه:
هلیکوباکترپیلوری یک باکتری بیماریزای پیچیده و یک عامل برجستۀ مسبب التهابمعده،PUD و لنفوممعده درسراسرجهان میباشد. این عفونت درکشورهای درحالتوسعه و توسعهیافته شایعتر است. مشخصات منحصربهفرد آن شامل فعالیت اورهآز میباشد که فرصت رشدونمو در محیط اسیدی خشنمعده را به باکتری میدهد. دربیماران سرپایی، تشخیص میتواند بهدرستی و بهراحتی با تستتنفسیاوره (UBT) یا تستآنتیژنی مدفوع(FAT) انجامگردد. با افزایش مقاومت هلیکوباکترپیلوری بهرژیمهای آنتیبیوتیکیسنتی (Traditional)، رژیمهای درمانی جدید مطرح گشتهاند. تمامی این رژیمهای درمانی بهتراست تا درطول ۱۴روز به بیمار دادهشوند و تست تأیید ریشهکنی هلیکوباکترپیلوری برای تمامی بیماران صورتگیرد (حداقل ۴هفته پساز پایان دورة درمان).
ثبت نظر