عوامل اجتماعی؛ عامل ۸۰ درصد سلامت و بیماری در انسان

، احمدعلی نوربالا - مشاور وزیر بهداشت امروز در همایش اخلاق و آداب پزشکی در رابطه با اخلاق و آداب پزشکی، اظهار کرد: اخلاق و آداب پزشکی شامل ابعاد مختلف انسانی از دیدگاه الهی، بعد روحانی، بعد نفسانی، بعد جسمانی، بعد روانی و بعد اجتماعی است.

وی با تاکید بر اینکه تکامل حرفه‌ای، تعالی اخلاق حرفه‌ای را می‌طلبد، به تشریح منشور اخلاق حرفه‌ای در روان‌پزشکی ایران پرداخت و در رابطه با ارتباط با بیمار، اخلاق در آموزش و پژوهش و رضایت آگاهانه، بازآموزی و به‌روز بودن روان‌پزشکان، خیرخواهی، سرلوحه‌های اخلاقی و روزآمد بودن و برقراری تعامل مبتنی بر اخلاق حرفه‌ای و انجام روان‌درمانی و پرهیز از ارتباط غیردرمانی و سلامت روان جامعه، گفت: اظهارات بیمار فقط باید بر اساس اخلاق پزشکی در اتاق بین پزشک و بیمار مانده تا بیماران پزشکان را قابل اعتماد بدانند. تعدادی از بیماران هستند که ممکن است به خود، خانواده و مردم آسیب برسانند؛ مانند بیماران روان‌پریش و ... ضمن شرایط رازداری، پزشکان می‌توانند با درخواست خود بیمار یا صلاحدید پزشک با مراجع قضایی در میان بگذارند.

معاون درمان دانشگاه علوم‌پزشکی استان زنجان نیز در رابطه با اقدامات انجام شده در عملکرد کارگروه اخلاق حرفه‌ای و پزشکی ادامه داد: برگزاری نشست‌های متعدد پیرامون طرح تحول و نوآوری در علوم‌پزشکی، طرح نقشه راه تفصیلی، ابلاغ دستورالعمل تشکیل و سطح‌بندی، تشکیل کمیته‌های دانشگاهی و راه‌اندازی کمیته‌های اعتلای اخلاق پزشکی در بیمارستان‌ها و نیز راه‌اندازی گروه اخلاق در علوم‌پزشکی و تشکیل کارگروه‌های متناسب با مگاپروژه اعتلای اخلاق حرفه‌ای را نام برد.

علیرضا آرمانی‌کیان در رابطه با چالش‌های اخلاق حرفه‌ای، اظهار کرد: در زمینه چالش‌های اخلاق حرفه‌ای، مباحث مرتبط با خودکشی، مسائل متعدد اخلاقی در حوزه پیوند اعضا و اهدای عضو، رحم اجاره‌ای و سقط جنین، استفاده از تجهیزات پیشرفته برای حفظ علایم حیاتی در بیماران مرگ مغزی، مراقبت در منزل، ویزیت بیماران مزمن و تولید و ذخیره دسترسی به اطلاعات بالینی در محیط‌های الکترونیک مطرح می‌شود.

وی با اشاره به وب‌سایت اخلاق حرفه‌ای دانشگاه علوم‌پزشکی زنجان، تصریح کرد: راهنمای عمومی اخلاق حرفه‌ای که شامل شاغلان حرف پزشکی وابسته به نظام پزشکی ایران است در ۱۴۰ ماده و ۱۳ فصل در سال ۹۶ تصویب و از اول آذر ماه ۹۷ قابل اجرا است.

همچنین مصطفی معین - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران گفت: بیش از ۸۰ درصد سلامت و یا بیماری، دلیل اجتماعی دارد.

معین نیز در همایش اخلاق و آداب پزشکی در رابطه با اخلاق پزشکی، اظهار کرد: زمینه‌های اخلاق پزشکی به دوران باستان باز می‌گردد که در سوگندنامه بقراط نیز در رابطه با ارزش‌های اخلاقی به رعایت عدالت، رازداری و امانت‌داری، خدمت‌رسانی و عدم آسیب‌رسانی اشاره کرده است. در دوره بعد از اسلام، پزشک واسطه شفای بیماران توسط اراده خداوند است.

وی در رابطه با اصول اخلاقی پزشکی، تصریح کرد: اصول اخلاقی پزشکی شامل کرامت و منزلت انسانی، صداقت و درست‌کاری، رازداری، رضایت آگاهانه، رابطه بین پزشک و بیمار، وفاداری و وفای به عهد است.

معین در رابطه با اخلاق زیستی، افزود: اخلاق پزشکی در خصوص رابطه بین بیمار و پزشک است و اخلاق زیستی رابطه بین بیمار، پزشک و جامعه را شامل می‌شود. در سال ۸۴ اولین کنگره اخلاق زیستی در کشور برگزار شد که از آن زمان موضوع اخلاق زیستی گسترش پیدا کرده است. در حال حاضر ثابت شده که بیش از ۸۰ درصد سلامت و یا بیماری، دلیل اجتماعی دارد که بیش از ۵۵ درصد سلامت یک جامعه عوامل اجتماعی، ۵ درصد به دلیل عوامل ژنتیکی و ۱۰ درصد نیز نظام سلامت است.

وی ادامه داد: علوم زیستی در حال حاضر یک علم میان‌رشته‌ای شامل طب، فلسفه و الهیات است. این علم باید به مسائل و سوال‌های مطرح شده در کمیته‌های تشکیل شده با حضور اساتید همه علوم در برگیرنده پاسخ‌گو باشد. پیوند اعضا، باروری حمایتی خارج از رحم، سقط جنین، سلول‌های بنیادی و ... مسائلی هستند که قبلا نبوده است و پاسخ به این مسائل فقط در حیطه علم پزشکی نیست.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران اظهار کرد: سطح آموزش عمومی، سطح درآمد و اشتغال، استحکام خانواده‌ها، دسترسی به خدمات، سطح منزلت اجتماعی، دسترسی به تامین‌اجتماعی، جهانی شدن، فرار مغزها و ... از عوامل مؤثر بر سلامت جامعه هستند. درمان‌گر، آموزش‌دهنده، مدافع حقوق و سلامت بیمار، فعالیت در بهداشت عمومی، به‌روز بودن، محقق بودن، تلاش برای ایجاد امنیت روانی و دادن آرامش به بیمار و ... از جمله ویژگی‌های پزشک است که باید مدنظر قرار گیرد.

معین در رابطه با چالش جهانی مطرح شده در مورد اخلاق در حوزه علم پزشکی، خاطرنشان کرد: راهکار این چالش ارائه آموزش منطبق با شرایط روز است که اگر به آن توجه نشود سلامت جامعه را تحت تاثیر قرار می‌دهد و سبب سلب اعتماد مردم و تهدید سلامت می‌شود.

انتهای پیام