همولیز خارج عروقی به‌واسطه ماکروفاژها

بیشتر آنمی‌های همولیتیک در نتیجه‌ی شدت همولیز، در‌اثر ماکروفاژها می‌باشند که در‌این زمان تعداد زیادی از گلبول‌های قرمز از جریان‌خون خارج می‌شوند.

در‌حالت معمولی گلبول‌های قرمز پیر‌شده، در سطح خود عاملی را ایجاد می‌نمایند که توسط ماکروفاژهای شناسایی شده از‌بین‌می‌روند. پروسه‌های پاتولوژیک نیز نشانه‌های شبیه این را متجلی می‌سازند تا ماکروفاژها آنها را شناسایی نمایند.

اگر تعداد گلبول‌های قرمز گرفتار آن‌قدر زیاد باشد که از‌بین‌بردن آنها بیش‌از قدرت ماکروفاژها باشد و یا مغز‌استخوان نتواند جای آنها را پُر نماید، کم‌خونی عارض می‌شود.

به‌عنوان‌مثال وجود Heinz Bodies و اتصال آنها به سطح داخلی گلبول‌های قرمز، تغییراتی را در خارج‌ از غشای گلبول‌قرمز ایجاد می‌نماید که توسط ماکروفاژها شناسایی‌شده و از‌بین‌می‌روند. زمانی‌که اکسیداسیون هموگلبین افزایش پیدا‌می‌کند Heinz bodies ایجاد‌شده، گلبول‌‌قرمز نارس و جوان توسط ماکروفاژها منهدم می‌شود. همین امر هنگامی‌که انگل داخل سلول می‌شود و یا کمپلمان و یا ایمیونوگلبولین در سطح گویچه‌های سرخ ایجاد می‌شود نیز اتفاق‌می‌افتد.

زمانی‌که یک‌RBC توسط فاکروفاژ بلع‌می‌شود، به واسطه‌ی فاگولیزوزوم (Phagolysosome) لیز می‌گردد. چون این پروسه داخل ماکروفاژ صورت می‌گیرد، به‌همین‌دلیل مواد محتوای گلبول قرمز قابل‌اندازه‌گیری در پلاسما نمی‌باشند زیرا در ماکروفاژ تخریب می‌گردند و به‌این‌دلیل همولیز خارج‌ عروقی نامیده‌می‌شود (Extra vascular hemolysis).
چون سلول‌های تخریب‌شده نشانه‌هایی شبیه به گلبول‌های قرمز پیر‌شده دارند، توسط ماکروفاژها بخصوص در طحال و کبد از‌بین‌می‌روند.

گاهی ماکروفاژ تنها قسمتی و جزوی از گلبول قرمز را بلع کرده و بقیه را رها می‌نماید و سلول به‌شکل اسفروسیت درمی‌آید که این تغییر‌شکل، مشخصه‌ی عمل ماکروفاژها می‌باشد. گرچه اسفروسیت داخل جریان‌خون است ولی عمر آن به‌دلیل سنتی و سختی پرده‌ی سلولی که نمی‌تواند از الک و آبکش (Sieve) داخل پولپ قرمز(Red pulp) طحال بگذرد، کوتاه می‌گردد. این سلول توسط Basement membrane سینوس طحال به تله افتاده، توسط ماکروفاژ بلعیده‌شده و یا به‌علت سختی پرده‌ی سلولی به طور مکانیکی از‌بین‌می‌رود.

در همولیز Macrophage mediated عیار بیلی‌روبین پلاسما بالا‌می‌رود. چون گلبول‌قرمز نارس، از جریان‌خون خارج‌شده و موجب افزایش بیلی‌روبین غیرمستقیم می‌‌گردد. در حالت عادی و کبد سالم، این نوع بیلی‌روبین به نوع مستقیم تبدیل‌شده، وارد مجاری صفراوی و سپس روده‌ها گشته و یورو بیلینوژن را در روده ایجاد می‌کند که مقداری از آن مجدداً از راه سیستم پورت وارد خون‌شده و از راه کلیه دفع می‌گردد. نتیجه‌ی این فعل و انفعال موجب می‌گردد که یوروبیلیتوژن در ادرار قابل‌اندازه‌گیری شود.

در‌حالی‌که بیلی‌روبین غیرمستقیم در‌این نوع همولیز در خون زیاد می‌شود، چون به آلبومین متصل است، نمی‌تواند از گلومرول‌های کلیه گذشته و در ادرار قابل‌اندازه‌گیری شود (مطابق‌تصویر).