شماره ۹۶۲

تشخیص شیزوفرنی ازبینی

دکترحسین نجمی - روانپزشک

با‭ ‬آزمودن‭ ‬یاخته‌های‭ ‬عصبی‭ ‬از‭ ‬بینی،‭ ‬می‌توان‭ ‬شیزوفرنی‭ ‬را‭ ‬تشخیص‭ ‬داد‭.‬

گردآوردن‭ ‬نورون‌های‭ ‬بینی‭ ‬راه‭ ‬سریعی‭ ‬برا‌ی‭ ‬آزمودن‭ ‬شیزوفرنی‭ ‬است‭ ‬تشخیص‭ ‬این‭ ‬کسالت‭ ‬روانی‭ ‬ناتوان‌کننده‭ ‬غالباً‭ ‬دشوار‭ ‬است‭.‬

این‭ ‬یافته‌‭ ‬حاصل‭ ‬یک‭ ‬بررسی‭ ‬جدید‭ ‬پژوهشگران‭ ‬است‭.‬

این‭ ‬بررسی‭ ‬درشماره‌ی‭ ‬ژوئیه‌ی‭ ‬2013‭ ‬نشریه‌ی‭ ‬Neurobiology of Disease‭ ‬به‭ ‬چاپ‭ ‬رسیده‭ ‬است‭.‬

درحال‭ ‬حاضر،‭ ‬شیزوفرنی‭ ‬را‭ ‬می‌توان‭ ‬بر‭ ‬اساس‭ ‬فیزیولوژیکی‭ ‬با‭ ‬نمونه‌گیری‭ ‬از‭ ‬مغز‭ ‬ضمن‭ ‬اتوپسی‭ ‬مورد‭ ‬تأیید‭ ‬قرارداد‭. ‬بنابراین‭ ‬تشخیص‭ ‬دربیمار‭ ‬زنده‭ ‬برپایه‌ی‭ ‬‌استفاده‭  ‬از‭ ‬یک‭ ‬دسته‭ ‬آزمون‌های‭ ‬روانشناسیک‭ ‬توسط‭ ‬روانپزشک‭ ‬دربیماران‭ ‬و‭ ‬مصاحبه‭ ‬با‭ ‬بیماران،‭ ‬خانواده‌ی‭ ‬بیماران‭ ‬و‭ ‬دوستان‌شان‭ ‬انجام‭ ‬می‌شود‭.‬

دراین‭ ‬بررسی،‭ ‬پژوهشگران،‭ ‬چگونگی‭ ‬ایجاد‭ ‬راهی‭ ‬بالقوه‭ ‬برای‭ ‬تشخیص‭ ‬شیزوفرنی‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬آزمون‭ ‬ملکول‌های‭ ‬میکروRNA‭ ‬درنورون‌هایی‭ ‬شرح‭ ‬داده‌اند‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬یک‭ ‬بیوپسی‭ ‬ساده‭ ‬ازبینی‭ ‬بیماران‭ ‬به‭ ‬دست‭ ‬آمده‭ ‬است‭.‬

پژوهشگران‭ ‬اظهار‭ ‬داشته‌اند‭ ‬که‭ ‬این‭ ‬طریقه‌ی‭ ‬تشخیص‭ ‬مطمئن‌ترین‭ ‬راه‭ ‬تشخیص‭ ‬شیزوفرنی‭ ‬تا‭ ‬به‭ ‬حال‭ ‬است‭. ‬بااین‭ ‬روش‭ ‬می‌توان‭ ‬زودتر‭ ‬به‭ ‬تشخیص‭ ‬رسید‭ ‬و‭ ‬نحوه‌ی‭ ‬درمان‭ ‬را‭ ‬بهبود‭ ‬بخشید‭.‬

پیش‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬بررسی،‭ ‬تنها‭ ‬راه‭ ‬آزمودن‭ ‬بیومارکرهای‭ ‬شیزوفرنی‭ ‬نمونه‌گیری‭ ‬از‭ ‬یاخته‌های‭ ‬مغز‭ ‬بود‭ ‬که‭ ‬فقط‭ ‬بعد‭ ‬از‭ ‬مرگ‭ ‬بیمار‭ ‬قابل‭ ‬انجام‭ ‬بود‭.‬

پژوهشگران‭ ‬درانجام‭ ‬این‭ ‬بررسی‭ ‬‌به‌فکر‭ ‬افتادند‭ ‬که‭ ‬شاید‭ ‬بتوان‭ ‬از‭ ‬نورون‌های‭ ‬بویایی‭ ‬مستقر‭ ‬دربخش‭ ‬بالایی‭ ‬داخل‭ ‬بینی،‭ ‬بیومارکرهایی‭ ‬به‭ ‬دست‭ ‬آورد‭.‬

برای‭ ‬انجام‭ ‬این‭ ‬بررسی،‭ ‬نورون‌های‭ ‬بویایی‭ ‬ازبیماران‭ ‬دارای‭ ‬تشخیص‭ ‬شیزوفرنی‭ ‬و‭ ‬یک‭ ‬گروه‭ ‬شاهد‭ ‬بدون‭ ‬این‭ ‬بیماری‭ ‬به‭ ‬دست‭ ‬آمد‭ ‬و‭ ‬دریاخته‌های‭ ‬به‭ ‬دست‭ ‬آمده‭ ‬اسکن‭ ‬مولکول‌‌های‭ ‬میکرو‭ ‬RNA‭ ‬انجام‭ ‬شد‭. ‬ملکول‌های‭ ‬میکرو‭ ‬RNA‭ ‬پروتئین‌ها‭ ‬را‭ ‬کد‌بندی‌نمی‌کنند‭ ‬ولی‭ ‬به‭ ‬تنظیم‭ ‬تجلی‌ژن‌کمک‭ ‬می‌نمایند‭.‬

نتایج‭ ‬این‭ ‬بررسی‭ ‬نشان‌داد‭ ‬نورون‌های‭ ‬بینی‭ ‬بیماران‭ ‬دچار‭ ‬شیزوفرنی‭ ‬نسبت‭ ‬به‭ ‬نورون‌های‭ ‬به‌دست‭ ‬آمده‭ ‬از‭ ‬افراد‭ ‬شاهد‭ ‬دارای‭ ‬میزان‭ ‬بسیار‭ ‬بالاتری‭ ‬ازیک‭ ‬میکروRNA‭ ‬خاص‭ ‬موسوم‭ ‬به ‬382-miR هستند‭. ‬پژوهشگران‭ ‬توانسته‌اند‭ ‬این‭ ‬میکرو RNA‌ها‭ ‬را‭ ‬تا‭ ‬حد‭ ‬تجلی‭ ‬افتراقی‭ ‬به‭ ‬دست‭ ‬اورده‭ ‬و‭ ‬تاحدمیکرو‭ ‬RNA‭ ‬اختصاصی‭ ‬مشخص‭ ‬کنند‭ ‬که‭ ‬درمقایسه‭ ‬با‭ ‬افراد‭ ‬سالم،‭ ‬درافراد‭ ‬دچار‭ ‬این‭ ‬بیماری‭ ‬دارای‭ ‬میزان‭ ‬بالاتر‭ ‬است‭.‬

بعد‭ ‬از‭ ‬پژوهش‭ ‬بیشتر‭ ‬این‭ ‬گروه‭ ‬دریافته‌اند‭ ‬که‭ ‬این‭ ‬ملکول‭ ‬میکرو‭ ‬RNA‭ ‬خاص‭ ‬تجلی‭ ‬ژن‌هایی‭ ‬را‭ ‬تنظیم‌می‌کند‭ ‬که‭ ‬درایجاد‭ ‬نورون‌ها‭ ‬دخالت‭ ‬دارند‭.‬

برای‭ ‬انجام‭ ‬آزمون‌‭ ‬بالینی‭ ‬براساس‭ ‬این‭ ‬روش‭ ‬و‭ ‬تهیه‌ی‭ ‬بیوپسسی‭ ‬کوچک‭ ‬از‭ ‬بی‌حسی‭ ‬موضعی‭ ‬استفاده‭ ‬می‌شود‭. ‬این‭ ‬آزمون‭ ‬به‭ ‬سادگی‭ ‬دربیمار‭ ‬سرپایی‭ ‬قابل‭ ‬انجام‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬ظرف‭ ‬چند‭ ‬ساعت،‭ ‬رشته‌بندی‭ ‬میکرو‭  ‬RNA‭ ‬و‭ ‬پروفایل‭ ‬آن‭ ‬حاضر‭ ‬می‌شود‭. ‬برای‭ ‬بیماری‭ ‬پیچیده‌یی‭ ‬مانند‭ ‬شیزوفرنی،‭ ‬این‭ ‬روش،‭ ‬ساده،‭ ‬سریع‭ ‬و‭ ‬صحیح‭ ‬است‭.‬

پیش‭ ‬از‭ ‬آنکه‭ ‬با‭ ‬اطمینان‭ ‬بتوان‭ ‬ازاین‭ ‬آزمون‭ ‬بهره‭ ‬گرفت‭ ‬باید‭ ‬با‭ ‬انجام‭ ‬بررسی‌های‭ ‬بیشتر،‭ ‬مسایل‭ ‬دیگری‭ ‬حل‭ ‬شود‭. ‬به‭ ‬عنوان‭ ‬مثال‭ ‬هنوز‭ ‬معلوم‭ ‬نیست‭ ‬تغییرات‭ ‬تجلی‭ ‬میکرو‭ ‬RNA‭ ‬پیش‭ ‬از‭ ‬ظاهر‭ ‬شدن‭ ‬نشانه‌های‭ ‬شیزوفرنی‭ ‬آغاز‭ ‬می‌شود‭ ‬یا‭ ‬پس‭ ‬ازآن‭. ‬در‭ ‬صورتی‭ ‬که‭ ‬این‭ ‬تغییرات‭ ‬پیش‭ ‬ازشروع‭ ‬نشانه‌ها‭ ‬یا‭ ‬نزدیک‭ ‬آغاز‭ ‬زمانی‭ ‬بیماری‭ ‬اتفاق‭ ‬افتد،‭ ‬این‭ ‬آزمون‭ ‬ابزار‭ ‬تشخیصی‭ ‬با‭ ‬ارزشی‭ ‬خواهد‭ ‬بود‭ ‬زیرا‭ ‬به‭ ‬تشخیص‭ ‬زودرس‭ ‬و‭ ‬درمان‭ ‬زودرس‭ ‬کمک‭ ‬خواهد‭ ‬کرد‭.‬

حتی‭ ‬شاید‭ ‬استفاده‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬آزمون‭ ‬بخت‭ ‬به‭ ‬تأخیر‭ ‬انداختن‭ ‬نشانه‌ها‭ ‬را‭ ‬نیز‭ ‬سبب‭ ‬شود‭ ‬به‭ ‬عنوان‭ ‬مثال‭ ‬درافرادی‭ ‬با‭ ‬سابقه‌ی‭ ‬‌خانوادگی‭ ‬شیزوفرنی،‭ ‬استفاده‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬آزمون‭ ‬نشان‭ ‬خواهد‭ ‬دادآیا‭ ‬خانواده‭ ‬به‭ ‬بیماری‭ ‬مبتلا‭ ‬است‭ ‬یا‭ ‬نه‭ ‬و‭ ‬ضمن‭ ‬آنکه‭ ‬این‭ ‬اخطار‭ ‬زودرس‭ ‬به‭ ‬معنای‭ ‬تأثیر‭ ‬درمان‭ ‬وعلاج‭ ‬نیست‭ ‬ولی‭ ‬به‭ ‬بیمار‭ ‬و‭ ‬پزشک‭ ‬کمک‭ ‬خواهد‭ ‬کرد‭ ‬تا‭ ‬برای‭ ‬آنچه‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬پیش‭ ‬است‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬آماده‭ ‬کنند‭.‬

ازنتایج‭ ‬این‭ ‬بررسی‌چنین‭ ‬برمی‌آید‭ ‬که‭ ‬بالقوه‭ ‬می‌توان‭ ‬با‭ ‬استفاده‭ ‬از‭ ‬نورون‌های‭ ‬بینی‭ ‬برای‭ ‬نورون‌های‭ ‬مغز‭ ‬درسایر‭ ‬انواع‭ ‬پژوهش‌جانشینی‭ ‬به‌دست‭ ‬آورد‭.‬

دریک‭ ‬بررسی‭ ‬دیگر‭ ‬که‭ ‬اخیراً‭ ‬انتشار‭ ‬یافته،‭ ‬پژوهشگران‭ ‬مرکز‭ ‬طبی‭ ‬دانشگاه‭ ‬کلمبیا‭ ‬پیشنهاد‭ ‬کرده‌اند‭ ‬درافرادی‭ ‬که‭ ‬درمعرض‭ ‬خطر‭ ‬شیزوفرنی‭ ‬هستند‭ ‬مقدار‭ ‬بیش‭ ‬از‭ ‬حد‭ ‬یکی‭ ‬از‭ ‬نوروترانسمیترهای‭ ‬مغز‭ ‬موسوم‭ ‬به‭ ‬گلوتامات‭ ‬سبب‭ ‬برافروخته‭ ‬شدن‭ ‬شعله‌ی‭ ‬روانپزیشی‭ ‬می‌شود‭.

 

تعداد بازدید : 1792

ثبت نظر

ارسال