شماره ۹۸۵

بیماری‌های عفونی در یک نگاه (۲) (بخش پایانی)

دکترسنبل طارمیان - عفونی

آزمون‌ها وتشخیص:
برای کمک به تشخیص آنچه که موجب بروز نشانه‌ها شده‌است، پزشک ممکن‌است انجام آزمایش‌یا تصویرسازی را دستور دهد.
آزمون‌های آزمایشگاهی:
بسیاری از بیماری‌های عفونی دارای شناسه‌ها و نشانه‌های مشابه هستند.گاهی نمونه‌های مایعات بدن مدارک مبنی بر وجود میکرب خاص عامل بیماری راآشکار می‌سازند. این امر به پزشک کمک می‌کند تا درمان را برحسب مورد انجام دهد.
آزمون‌های خون. با فرو‌کردن سوزنی در سیاه‌رگ بازو یا دست، تکنیسین یک نمونه ازخون بیمار به‌دست می‌آورد. انجام این آزمون، برای بسیاری ناراحت‌کننده است ولی انجام آن معمولاً چند دقیقه طول می‌کشد.
آزمون‌های ادرار. برای انجام این آزمون‌ بدون درد لازم است بیمار درون ظرفی ادرارکند. برای پرهیز از آلودگی بالقوه نمونه، ممکن‌است نحوه‌ی پاکیزه‌سازی اندام با یک پد آنتی‌سپتیک وگرد‌آوری وسط ادرار به بیمار آموزش داده شود.
سواب گلو. غالباً با یک سواب Swab استریل، نمونه‌هایی از گلو یا سایر نواحی مرطــوب بــدن تهیه می‌شود.
 بزل نخاع (پونکسیون لومبر). ازطریق یک سوزن که با‌دقت وارد فضای میان استخوان‌های مهره‌های کمر شده است، نمونه‌یی ازمایع مغزی نخاعی به دست می‌آورند. دربسیاری موارد ممکن‌است ازبیمارخواسته شود به پهلو درازکشیده و زانوان را به قفسه‌ی‌سینه بچسباند. انجام این آزمون‌ ناراحت‌کننده است و ممکن‌است پس‌از انجام آن، سردرد ایجاد شود.
اسکن‌های تصویرسازی:
رویه‌های تصویرسازس ازجمله رادیوگرافی، توموگرافی کامپیوتری، تصویرسازی تشدید مغناطیسی به مشخص شدن تشخیص و رد‌کردن سایر بیماری‌هایی کمک می‌کنند که سبب بروز نشانه‌های مشابه می‌شوند.
رادیوگرافی. دراین رویه بدون درد به بخشی از بدن مقدار اندکی پرتو تابانیده می‌شود تا تصویر از ساختمان‌های درون بدن تولید شود. به‌عنوان مثال در رادیوگرافی قفسه‌ی‌سینه شناسه‌های ذات‌الریه نمایان می‌شود.
توموگرافی کامپیوتری (CT). درCT اسکن‌ها به روش دیژیتال رادیوگرافی تهیه شده با زاویه‌های مختلف با هم تلفیق شده و تصاویر سطح مقطعی از استخوان‌ها، اندام‌ها و سایر بافت‌های نرم به دست می‌آید. از تصاویر‌CT نسبت به رادیوگرافی، جزئیات بیشتری به دست می‌آید.
تصویرسازی تشدید مغناطیسی (MRI). در‌MRI از امواج رادیوئی و یک میدان مغناطیسی قوی برای تولید تصاویر مشروح ساختارهای درونی استفاده می‌شود. دراین آزمون‌ باید روی تخت باریکی خوابید که درون تونل ماشین MRI می‌لغزد. بعضی افراد دچار ترس ازمحیط‌های بسته دراین ماشین دچار هراس می‌شوند ولی با استفاده از دارو آرامش‌می‌یابند و می‌توان تجربه‌ی MRI را آسان انجام داد.
بیوپسی:
ضمن انجام بی وپسی biopsy، یک نمونه‌ی کوچک ازبافت یک اندام درونی برای آزمودن برداشته می‌شود. به‌عنوان مثال با بیوپسی بافت ریه می‌توان انواع قارچ‌هایی را بررسی کرد که سبب بروز یک نوع پنومونی می‌شوند.
روش‌های درمان وداروها:
دانستن نوع جرم یا ذره‌یی که سبب ایجاد بیماری شده است، انتخاب روش‌درمانی مناسب را برای پزشک آسان می‌کند.
آنتی‌بیوتیک‌ها:
انواع مشابه آنتی‌بیوتیک را دریک دسته یاخانواده جای می‌دهند. باکتری‌ها را نیز به انواع مختلف تقسیم کرده وانواع مشابه را در یک گروه جای می‌دهند مانند استرپتوکوک‌ها Streptococcus یا ای‌کولای E.Coli. بعضی انواع باکتری‌ها به‌خصوص نسبت به‌دسته‌ی خاصی از آنتی‌بیوتیک‌ها حساسند. بنابراین درمان درصورتی با هدف درست انجام می‌شـود که پزشک بــدانـد با‌چه باکتری‌ بــایــد مقابله کند.  
آنتی‌بیوتیک‌ها را برای عفونت‌های باکتریال مصرف می‌کنند زیرا این نوع داروها بر بیماری‌های ناشی‌از ویروس‌ها تأثیری ندارند. اما گاهی به دشواری می‌توان گفت کدام جرم درایجاد بیماری فعال شده‌است. به‌عنوان مثال بعضی انواع پنومونی به‌علت ویروس‌ها ایجاد می‌شوند حال آنکه درمواردی دیگر، باکتری‌ها مسبب هستند.
استفاده بیش‌ازحد از آنتی‌بیوتیک‌ها سبب شده‌است تابسیاری از انواع باکتری‌ها نسبت به یک یا چند نوع آنتی‌بیوتیک ‌مقاوم شوند. این امر سبب شده است تا درمان این باکتری‌ها بسیار دشوار شود.
داروهای ضد‌ویروسی:
برای درمان بعضی ازبیماری‌های ویروسی و نه همه‌ی آنها، داروهایی ساخته شده‌است.
ازجمله دارو برای درمان بیماری‌های ویروسی زیر:
ـ ایدز
ـ هرپس
ـ هپاتیتB
ـ هپاتیتC
ـ انفلوانزا
داروهای ضد‌قارچ:
دربیشتر موارد درافرادی‌که دچار ضعف دستگاه ایمنی شده‌اند ممکن‌است عفونت‌های قارچی شدیدی در ریه‌ها یا غشاهای مخاطی دیده شود. برای این نوع عفونت‌ها داروهای ضد‌قارچ گزینه‌ی مناسب به‌شمار می‌آیند.
داروهای ضد‌انگلی:
بعضی بیماری‌ها ازجمله مالاریا به‌علت انگل‌های بسیار ریز ایجاد می‌شوند. درعین‌حال که داروهایی برای درمان این بیماری‌ها وجود دارد ولی بعضی انواع انگل‌ها نسبت به داروهای موجود مقاوم شده‌اند.
شیــوه‌زنـدگی و تدبیر‌های خانگی:
بسیاری از بیماری‌های عفونی ازجمله سرماخوردگی به خودی خود خوب می‌شوند. باید دراینگونه موارد مایعات فراوان نوشیده و استراحت کامل کرد.
پیشگیری:
عوامل عفونی به یکی از راه‌های زیر وارد بدن می‌شوند:
ـ صدمه‌ها یا تماس با پوست
ـ استشمام اجرام هوازاد
ـ خوردن غذا یا آب آلوده
ـ گزش کنه یا پشه
تماس جنسی:
برای کاهش خطر آلودگی  خود یا دیگران نکات زیر را باید رعایت کرد:
شستن دست‌ها. پیش و پس‌از آماده‌کردن غذا، پیش ازصرف غذا وپس از رفتن به آبریزگاه، شستن دست‌ها بسیار اهمیت دارد.
انجام مایه‌کوبی. ایمن‌سازی به‌گونه‌یی مشخص از بخت ابتلای بسیاری از بیماری‌ها می‌کاهد. باید از برنامه‌ی توصیه شده‌ی واکسیناسیون‌‌(مایه‌کوبی) تبعیت  نمود و نیز کــودکــان را مایه‌کوبی کرد.
ماندن درخانه. درصورت وجود استفراغ، اسهال یا تب نباید ازخانه بیرون رفت. درصورت وجود این شناسه‌ها ونشانه‌ها کودک را نیزنباید به مدرسه فرستاد.
ایمنی درتهیه غذا. میز و سایر سطوح آشپزخانه در زمان تهیه‌ی غذا باید پاک باشند. افزون بر‌این غذا را باید به‌صورتی مناسب سرد نمود و نیز نباید غذاهای پخته شده را به مدت طولانی در درجه حرارت محیط قرارداد.
انجام نزدیکی مطمئن. درصورت داشتن سابقه‌ی عفونت‌های منتقله از راه نزدیکی یا رفتار پرخطر دربیمار یا همسرش بـایـــد ازکانـــدوم استفاده شود.
عدم استفاده از وسایل شخصی دیگران. باید از مسواک، شانه و خودتراش مخصوص خود استفاده کرد. از نوشیدن با لیوان و غذاخوردن دربشقاب دیگران باید پرهیز کرد.
 سفرکردن عاقلانه. درزمان بیماری نباید سفرکرد. با سفر در محیط محدودی که افراد بسیاری درآن وجود دارند. ممکن است موجبات آلودگی دیگران را فراهم آورد. همچنین این سفر برای خود بیمار نیز راحت نیست. در صورت سفر به خارج ازکشور، درمورد ضرورت انجام مایه‌کوبی‌های خاص باید نظر پزشک راجویا شد.

 

 

تعداد بازدید : 1142

ثبت نظر

ارسال