سردردهای ورزشی exercise headaches ضمن نرمش‌هایی بروز می‌کند که مقاومتی انجام می‌شوند. فعالیت‌هایی که سبب ایجاد سردردهای ورزشی می‌گردند عبارتند‌از دویدن، پارو‌زدن و قایقرانی، شناکردن و وزنه‌برداری.
پزشکان سردردهای ورزشی را به دو دسته تقسیم می‌کنند: سردردهـای ورزشی اولیـه primary exercise headaches که معمولاً بی‌آزار بوده و با هیچ‌نوع مشکل زمینه‌سازی ارتباط ندارند
و غالباً با مصرف دارو پیشگیری می‌شوند. از طرف دیگر، سردردهای ورزشی ثانویه secondary exercise headaches غالباً به‌علت وجود یک مشکل زمینه‌ساز و اغلب جدی درون مغز (مانند خونروی یا تومور) یا بیرون مغز (مثل بیماری سرخ‌رگ تاجی) ایجاد می‌شوند. سردردهای ورزشی ثانویه به توجه اورژانس پزشکی نیاز دارند.
سردردهای ورزشی اولیه:
این سردردها:
• معمولاً دارای تپش هستند و زق‌زق می‌کنند.
• ضمن ورزش شدید یا پس ازآن ایجاد می‌شوند.
• دربسیاری موارد درهر دو سمت سر دیده می‌شوند.
سردردهای ورزشی ثانویه:
این سردردها سبب بروز حالات زیر می‌شوند:
• نشانه‌های مشابه سردرد ورزشی اولیه
• استفراغ
• از دست‌دادن آگاهی
• دوبینی
• سفت‌شدنrigidity گردن
سردردهای ورزشی اولیه به‌طور مشخص بین 5 دقیقه تا 48ساعت طول می‌کشند، حال‌آنکه سردردهای ورزشی ثانویه معمولاً دست‌کم یک روز به‌طول می‌انجامند و گاهی به‌مدت چند روز یا بیشتر طول می‌کشند.
سردردهای ورزشی اولیه:
علت دقیق سردردهای ورزشی اولیه معلوم نیست. یک نظریه آن است که انجام ورزش شدید پُرحرارت سبب گشاد‌شدن رگ‌های خونی درون جمجمه می‌گردد.
سردردهای ورزشی ثانویه:
سردردهای ورزشی به‌علت یک مشکل زمینه‌ساز بروز می‌کنند، مانند:
• خونروی درناحیه‌ی میان مغز و پرده‌های نازکی که مغز را می‌پوشانند (خونروی زیر عنکبوتیه)
• ناهنجاری‌‌های رگ‌های خونی منتهی به مغز یا درون مغز
• تومورهای سرطانی یا غیرسرطانی
• انسداد جریان مایع مغزی نخاعی
• کاهش جریان خون در سرخ‌رگ‌های تغذیه کننده‌ی قلب
• عفونت سینوس
درصورت وجود هریک از موارد زیر، احتمال بروز سردردهای ورزشی بیشتر می‌شود:
• ورزش در هوای‌گرم
• ورزش در ارتفاع بالا
• سابقه‌ی شخصی یا خانوادگی سردرد
سردردهای ورزشی اولیه دربسیاری موارد درنوجوانان و یا دراوایل بزرگسالی دیده می‌شوند.
درصورت وجود هریک از موارد زیر، پزشک توصیه به انجام آزمون تصویرسازی خواهد کرد:
• اگر سردرد بیش‌از چند ساعت به‌طول انجامیده باشد.
• اگر سردرد به ناگهان و صاعقه‌وار شروع شده باشد.
• بیمار بیش‌از40سال داشته باشد.
• شناسه‌ها و نشانه‌های دیگری موجود باشد مثل تهوع ، استفراغ یا اختلالات بینایی.
دراین موارد انواع روش‌های متفاوت تصویرسازی کمک خواهد بود تا مشخص شود آیا بیمار به نوع بی‌ضرر سردرد ورزشی مبتلا است یا به نوعی سردرد با ناهنجاری ساختاری یا رگی دچار است.
• اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT). برای به دست آوردن تصویر سطح مقطعی مغز در CT اسکن از اشعه‌ی‌ایکس استفاده می‌شود. در CT اسکن، خونروی تازه یا اخیر درون مغز یا اطراف آن قابل مشاهده است و معمولاً درصورتی که سردرد کمتر از 48 ساعت روی داده باشد انجام می‌گیرد.
• تصویرسازی تشدید مغناطیسی(MRI): دراین آزمون برای ایجاد تصاویر سطح مقطعی ساختارهای درون مغز ازمیدان مغناطیسی وامواج رادیویی استفاده می‌شود.
آنژیوگرافی تشدید مغناطیسی و CT آنژیوگرافی. دراین آزمون‌ها رگ‌های خونی منتهی به مغز و درون آن قابل رویت می‌شوند.
گاهی از بزل نخاع یا پونکسیون لومبر lumbar puncture نیز استفاده می‌شود، به‌ویژه اگر سردرد ناگهان شروع شده و تازه باشد و نتیجه‌ی تصویرسازی مغز طبیعی به‌نظر رسد.
درصورتیکه مشکل ساختاری یا عروقی سبب ایجاد سردردهای ورزشی نشده باشد پزشک داروهایی توصیه خواهد کرد تا بیمار برای کمک به پیشگیری از سردرد به‌طور منظم مصرف نماید.
• ایندومتاسین indometacin یک داروی ضدالتهاب است که به‌طور معمول تجویز می‌شود.
• پروپرانولول propranolol یک داروی فشارخون است که برای پیشگیری از سردردهای ورزشی هم مورد استفاده است.
درصورتیکه سردردهای ورزشی قابل‌پیش‌بینی باشند، بیمار می‌تواند یک یا دو ساعت پیش‌از رویداد برنامه‌‌ریزی شده، مثل سابقه‌ی تنیس یا پرواز با هایک در ارتفاع بالا دارو را مصرف نماید. ممکن‌است ایندومتاسین و تریپتان triptanها برای بیمار تجویز شده باشد. از داروهای اخیر به‌طور معمول در سردردهای میگرنی استفاده می‌گردد. درصورتیکه سردردهای ورزشی بارها اتفاق افتند یا غیرقابل پیش‌بینی باشند، ممکن‌است لازم باشد، بیمار هر روز از داروی پیشگیری استفاده نماید.
سردردهای ورزشی در غالب موارد وقتی بروز می‌کنند که هوا گرم ومرطوب باشد یا بیمار درارتفاعات بالا ورزش کند. درصورتیکه بیمار مستعد ابتلای به سردردهای ورزشی باشد ممکن‌است لازم باشد دراین شرایط از انجام ورزش خودداری کند.
سردردهای ورزشی در بعضی افراد، فقط زمانی بروز می‌کنند که بعضی فعالیت‌ها انجام می‌گردد، بنابراین با پرهیز از انجام ندادن آن فعالیت می‌توانند از بروز سردرد جلوگیری نمایند. گرم‌کردن بدن پیش از انجام فعالیت ورزشی شدید نیز به پیشگیری از بروز سردردهای ورزشی کمک می‌کند.
ثبت نظر