شماره ۱۰۲۳

کم‌شدن وزن

دکتر آرمان قندی - پوست

کم‌شدن وزن

کم‌شدن وزن‌ weight loss که اغلب لاغری slimming نیز نامیده می‌شود در‌نتیجه‌ی کاهش ورود انرژی به بدن و یا افزایش انرژی مصرفی بدن می‌باشد. لاغر‌شدن ممکن‌است ارادی (عمدی) و یا غیراختیاری (غیرعمدی) باشد که باعث کم‌شدن چربی‌ها، آتروفی عضلات و کم‌شدن مایعات بدن و یا مخلوطی از‌آن می‌گردد.
در کسانی‌که اضافه‌وزن داشته و یا چاق هستند، کم‌کردن اختیاری وزن عموماً با کاهش mortality همراه می‌باشد.
اتیولوژی: کاهش‌وزن غیراختیاری و شدید در‌اثر علل طبی و یا بیماریهای روانی می‌باشند. بعضی از بیماریهای مزمن باعث بی‌اشتهایی و کم‌شدن وزن می‌گردند. در جوانان بیشتر در‌اثر مشکلات تغذیه‌ای می‌باشد.

1. آندوکرینوپاتی:
الف: هیپرتیروییدی ـ در‌این بیماری در‌اثر افزایش کاتابولیسم و یا افزایش تحرک و سوی تغذیه اغلب سبب بی‌اشتهایی و تسریع کاهش‌وزن می‌شود و با درمان مناسب بهبودی می‌یابد.
ب: دیابت ملیتوس، دیابت کنترل‌نشده یکی‌از علل شایع کاهش‌وزن با علل مولتی‌فاکتوریال می‌باشد.
ج: نارسایی اولیه آدرنال ـ هیپرپاراتیروییدی.

2. بیماریهای دستگاه گوارش:
بی‌اشتهایی، درد شکم،  اسهال، گاستریت، پانکراتیت، اولسرپپتیک، سیروز، بیماریهای التهابی روده،  عفونت‌ها و سوءتغذیه سبب کم‌شدن وزن می‌شوند.

3. بدخیمی malignancy:
در 50درصد بیماران دچار سرطان در‌موقع تشخیص اولیه، بی‌اشتهایی و کاهش‌وزن دیده می‌شود. سرطان ریه، دستگاه‌گوارش (معده، پانکراس، کبد، صفرا و کولون)،  پروستات، تخمدان و خون از علل کاهش‌وزن می‌باشند.

4. عفونت‌های مزمن:
اغلب سبب کم‌شدن وزن می‌شونـد. سل‌حاد، HIV، هپاتیت‌C و درمان دارویی آن سبب کاهش‌وزن می‌شوند.

5. بیماریهای پیشرفته قلب ‌و‌ عروق ـ ریه و کلیه:
در نارسایی مزمن قلب ‌CHF کاهش‌وزن مشاهده می‌گردد. در COPD (سندرم کاشکسی ریه) ـ در بیماریهای پیشرفته‌ی کلیه و اورمی باعث کاهش‌وزن می‌شود.

6. بیماریهای اعصاب:
سکته، دمانس و بیماری پارکینسون.

7. بیماریهای التهابی سیستمی:
آرتریت و واسکولیت.

8. بیماریهای دهان و دندان:
عفونت‌ها و مشکلات جویدن و بلعیدن غذا.

9. اختلالات روانی:
افسردگی ـ در فاز مانیک بیماری‌Bipolar و هیپراکتیویته کاهش مصرف غذا در پارانویا و استرس‌های هیجانی.

10. داروها:
داروها و تجویزات گیاهی که عده‌ای برای لاغری مصرف می‌نمایند به‌طور مستقیم و غیرمستقیم موثر هستند. داروهای تجویز شده مانند داروهای ضدتشنج‌،  ضد‌افسردگی‌ها و بعضی داروهای آنتی‌سایکوتیک (کلرپرومازین ـ هالوپریدول و تیوریدازین).

11. سوء‌مصرف مواد:
الکلیسم شدید مانند سیروز الکلیک، مصرف مزمن کوکائین و مواد افیونی، آمفتامین، حشیش و مصرف زیاد تنباکو سبب کاهش‌وزن می‌شود.

کاهش‌وزن ارادی و عمدی:
بسیاری از کسانی که اضافه‌وزن دارند و یا چاق هستند تمایل به کم‌کردن وزن خود دارند ولی عده‌ای از افراد که اضافه‌وزن نداشته و یا وزن آنها کمتر‌از ‌حد نرمال می‌باشد برای لاغرکردن خود از روشهایی مانند کم‌خوری،  ورزش‌های سنگین، ایجاد عمدی تهوع و مصرف داروهای گیاهی یا طبی استفاده می‌نمایند. این افراد با داشتن باورهای غلط از روشهایی برای لاغری استفاده می‌نمایند که ممکن‌است خطرناک و حتی برای آنها کشنده باشد.

ارزیابی: اگر کاهش‌وزن در افرادی‌ که چاق نیستند بیش‌از 10درصد وزن بدنشان در 6 ماه گذشته بود و یا در ماه گذشته بیش‌از 5 درصد کاهش‌وزن داشتند باید ارزیابی انجام گیرد. گرفتن تاریخچه‌ی بیماری شامل داشتن اسهال، استفراغ و بیماریهای سیستمی و معاینه‌ی‌ فیزیکی ارگان‌ها، بررسی دندان‌ها و بررسی اختلالات‌روانی انجام گردد و درمورد مصرف دارو سوال گردد.

آزمایش‌های پاراکلینیک: CBC ,Electrolytes,ESR,Ca, FBS,HbA1c,TSH,UA, فانکشن کبد و کلیه و CXR

درمان: درمان اختصاصی با توجه به‌علت لاغری انجام گردد.

 

 

 

تعداد بازدید : 8469

ثبت نظر

ارسال