شماره ۹۶۵

اجکشن فراکشن چیست؟

دکتر تقی درودگر - داخلی قلب

اجکشن فراکشن Ejection fraction عبارت است از اندازه‌گیری درصد خونی که با هر انقباض، ازقلب بیرون می‌آید.
در هرچرخه‌ی تپش قلب، قلب منقبض و منبسط می‌شود. وقتی قلب منقبض می‌شود، خون از دو اتاق(بطن) قلب بیرون رانده می‌شود. وقتی قلب منبسط می‌شود، بطن‌ها دوباره از خون پر می‌شوند. اما باید گفت که هرچقدرهم انقباض پرقدرت باشد، هیچوقت بطن‌ها به طور کامـل خالی نمی‌شــوند. اصــطلاح «اجکشن‌فراکشن» به درصد خونی اطلاق می‌شود که با هرضربان قلب از بطن پرشده از خون بیرون می‌آید.
 بطن چپ محل اصلی تلمبه‌زنی قلب اسـت و بنـــابراین معمولاً فقط اجکشن فراکشن بطن چپ Left ventricle (باکوته‌نوشتLV) اندازه‌گیری می‌شود. درصورتی که اجکشن فراکشن بطن چپ 50 درصد یا کمتر باشد، اجکشن فراکشن را کاهش یافته تلقی می‌‌کنند. نظر خبرگان درمورد اجکشن فراکشن میان50 و 55 درصد متفاوت است ولی به هرحال، عده‌یی این مقدار را حد«مرزی» می‌دانند.
 باید به خاطر داشت که اجکشن فراکشن تنها یک روش اندازه‌گیری کارکرد قلب است و باید دانست که حتی اگر میزان اجکشن فراکشن قلب طبیعی باشد، ممکن است درمجموع کارقلب طبیعی نباشد. درصورت نگرانی از این مسأله باید با پزشک به مشورت نشست.
 درصورت وجود هر یک از موارد زیر، میزان اجکشن فراکشن کاهش خواهد یافت:
• وجود ضعف عضـله‌ی قلب مثل کاردیـومیوپاتی دیلاته (انبساط یافته) ditated cardiomyopathy
• ‌‌حمله‌ی قلبی که سبب صدمه‌ی قلب شده باشد.
• وجود مشکلات دریچه‌یی قلب
• وجود فشارخون بالای درازمدت وکنترل ناشده
 اجکشن‌فراکشن را می‌توان با تکینک‌های تصویرسازی اندازه‌گیری کرد، از جمله:
اکوکاردیوگرام. دراکوکاردیوگرافی echocardiography برای تولید تصویر قلب و تلمبه زدن خون از قلب از امواج صوت استفاده می‌شود.
کاتتریزاسیون قلب. برای انجام کاتتریزاسیون قلب Cardiac Catheterisation ، یک لوله‌ی نازک پلاستیکی (کاتتر Catheter) را وارد سیاهرگ بازو یا ران کرده و از آنجا وارد قلب و بیشتر بطن چپ می‌کنند. با استفاده از تصاویری که ضمن کاتتریزاسیون تهیه می‌شود، پزشک می‌تواند نحوه‌ی تلمبه زدن خون در قلب را ببیند.
تصویرسازی تشدید مغناطیسی (MRI). برای تهیه‌ی اسکن MRI، ازیک میدان مغناطیسی و امواج رادیویی برای به دست آمدن تصویر سطح مقطعی بخش‌های خاص بدن استفاده می‌شود. وقتی از MRI برای بررسی قلب استفاده می‌شود، آن را MRI قلب و عروق می‌نامند.
توموگرافی کامپیوتری. درتهیه اسکن توموگرافی کامپیوتری Computerized tomography (باکوته‌نوشتCT) ازتکنیک‌ خاص اشعه‌ی ایکس برای ایجاد تصاویر سطح مقطعی بخش‌های خاص بدن استفاده می‌شود. وقتی برای بررسی قلب از CT قلب اسکن‌ استفاده می‌شود آن راCT قلب می‌نامند.
اسکن طب هسته‌یی. برای تهیه‌ی اسکن هسته‌یی nuclear scan، از مقدار اندکی ماده‌ی رادیواکتیو، مثل تالیوم thallium استفاده می‌شود و تالیوم را درجریان خون تزریق می‌کنند. سپس از دوربین‌های ویژه‌یی برای جستجوی ماده‌ی رادیواکتیو درخون ضمن جریان‌یافتـن در قلـب و ریه استفاده می‌شود.

 

تعداد بازدید : 24845

نظرات

مینا خنجری

10 سال و 2 ماه و 20 روز پیش

مطالب مفید بود

Hm

5 سال و 6 ماه و 5 روز پیش

عالی

سیدی

5 سال و 2 ماه و 3 روز پیش

ممنون

ثبت نظر

ارسال