شماره ۱۰۸۷

هیپوترمی درمانی به دنبال ایست‌قلبی

دکتر فریده نیک‌نفس - قلب و عروق

هیپوترمی درمانی به دنبال ایست‌قلبی

هیپوترمی‌درمانی روشی است که دمای مرکزی بدن را در محدوده‌ی ‌۳۲ ‌‌تا‌ ۳۴ ‌‌درجه‌ی سانتی‌گراد‌، جهت محافظت از بدن در‌برابر یک دوره کاهش جریان‌خون‌ به‌دنبال حوادثی نظیر ایست‌قلبی، لخته‌شدن خون و یا سکته‌ی مغزی ثابت نگه می‌دارد. کاهش درجه‌ی حرارت بدن در بیماران ایست‌قلبی با ریتم‌های قلبی «غیر‌شوک‌پذیر» (Non-Shockable) نرخ بقا و عملکرد مغز را افزایش می‌دهد.

این روش به‌طور‌معمول برای بیمارانی استفاده می‌شود‌که توانایی به‌دست‌آوردن هوشیاری مجدد خود را پس‌از بازگشت جریان‌خون به‌دنبال ایست‌قلبی ندارند.

ارزیابی‌های قبلی حکایت از بهبود بقا و عملکرد عصبی در بیمارانی با ریتم «شوک‌پذیر» مانند فیبریلاسیون بطنی (عارضه‌یی‌که در آن حفره‌های پائینی قلب، قادر به پمپ خون نیستند) داشت که باعث ایست‌قلبی شده‌بود.

خطر آسیب عصبی:

ایست‌قلبی خارج‌از بیمارستان، سالانه حدود‌۲۵۰۰۰۰ آمریکایی را به کام مرگ می‌کشد. متوسط ​​نرخ بقا برای چنین مواردی تنها ۶درصد در سطح جهان است و گروهی که زنده می‌مانند در‌معرض خطر آسیب عصبی قرار‌دارند‌. میان افراد در کما نیز، تنها حدود ۲۰درصد با نتیجه‌ی خوب عصبی بیدار می‌شوند.

آسیب عصبی زمانی رخ‌می‌دهد که سیستم‌ گردش‌خون توانایی انتقال اکسیژن را به مغز نداشته و باعث مرگ میتوکندری، سلول و اِدم مغزی می‌گردد که این عمل با اختلال در عملکرد سدخونی- مغزی(BBB) دراثر آسیب اولیه بدتر می‌شود.

هرگاه گردش‌خون مجدداً برقرار شود، مرگ سلولی باعث واکنش التهابی می‌شود که در‌آن سیستم ایمنی بدن نوتروفیل‌ها و ماکروفاژها را برای از‌بین‌بردن سلول‌های مرده آزاد می‌کند که باعث تولید رادیکال‌های آزاد می‌شود و این کار نیز باعث ادامه‌دار‌شدن آسیب سلولی گشته و واکنش التهابی و ادم مغزی را در چرخه‌ای معیوب (Vicious Cycle) بدتر می‌کند.

هیپوترمی روش درمانی است که برای مقابله با تحریک‌عصبی (Neuro Excitation) صورت‌می‌پذیرد و مرگ سلولی را با ثبات در آزادسازی کلسیم و گلوتامات کاهش می‌دهد. هیپوترمی همچنین سد‌خونی- مغزی را تثبیت و روند التهابی را سرکوب می‌کند و باعث کاهش ادم مغزی می‌شود. سوخت‌و‌ساز مغزی در‌هر سانتی‌گراد کاهش دمای بدن ۶ تا ۱۰ ‌درصد افت‌کرده و کاهش سوخت‌و‌ساز مغزی باعث کاهش نیاز مغز به اکسیژن می‌شود.

روشی مفید برای بیماران با ریتم قلبی  غیرشوک‌پذیر:

در‌حال‌حاضر، بررسی‌های جدید نشان‌می‌دهد که هیپوترمی درمانی نیز برای بیماران دچار ایست قلبی همراه با کما‌، با ریتم قلبی «غیرشوک‌پذیر» یعنی افرادی‌که به دفیبریلاتور واکنش نشان نمی‌دهند و به‌علت نبود هیچگونه فعالیت الکتریکی در قلب (پالس) واکنش ندارند، مفید است‌.

افرادی‌که تحت هیپوترمی درمانی قرار‌داشتند در‌مقایسه با افرادی‌که بدنشان سرد نشد، با احتمال ۲/۸ برابر پس‌از ایست‌قلبی نجات یافتند و با احتمال ۵/۳‌برابر بهبودی سیستم عصبی (Neurologic Recovery) داشتند.

آسیب عصبی پس‌از ایست‌قلبی از عوامل ویرانگر است و تنها راهکاری که پزشکان باید به‌کار گیرند، نوعی محافظت نورونی است که بلافاصله پس‌از ایست قلبی‌ ارائه داده می‌شود.

اگرچه انجمن قلب آمریکا (AHA) روش‌هایی را جهت استفاده از هیپوترمی درمانی در بیمارانی‌که دچار ایست‌قلبی شده‌اند ارائه‌کرد ولی با‌این‌حال استفاده از این روش به‌ویژه برای بیماران دچار ایست‌قلبی در بیمارستان و افرادی‌که دارای ریتم‌های غیرشوک‌پذیر اولیه هستند،  هنوز متداول نگشته است و بی‌میلی به استفاده از این روش، به‌خاطر ذهنیت بی‌فایده بودن این روش درمانی برای بیماران با ریتم غیرشوک‌پذیر اولیه می‌باشد.

 

تعداد بازدید : 1620

ثبت نظر

ارسال