کدام لنفادنوپاتی خوش‌خیم یا بدخیم است؟

در خیلی از موارد پزشک خانواده‌ی بیمار و یا متخصص‌داخلی با بیماری مواجـه‌می‌شونـد که عقده‌ی‌لنفـاوی درشتی‌دارد و پرسش این است که آیا این یافته باید بیوپسی شود یا خیر.

در اغلب اوقات عفونت‌ها، موارد التهابی و علل اتوایمیون موجب لنفادنوپاتی می‌شوند.

نشانه‌های بالینی بهترین راهنما می‌باشند که کِی و کجا یک لنفادنوپاتی سطحی یا محیطی را باید بیوپسی‌کرد.

در فردی‌که دارای نشانه‌ی بیماری (Symptomatic) است، بیوپسی زودهنگام ممکن‌است نیاز شدید به دانستن اهمیت لنفادنوپاتی را برای پزشک و بیمار فراهم نماید ولی همین کار اگر قاطع و صحیح (Straight forward) نباشد، موجب سردرگمی بیشتر پزشک معالج و بیمار می‌گردد.

بیوپسی باز (Excisional) و یا Core  biopsy خیلی بهتر به تشخیص بیماری کمک‌می‌کند تا آسپیراسیون با سوزن ظریف (Fine needle aspiration:FNA). گفتگو و بحث رودرروی کلینیسین و پاتولوژیست، بهترین راه برای ‌رسیدن به تشخیص دقیق می‌باشد.

در فردی‌که بدون نشانه (Asymptomatic) است، فوریتی در بیوپسی زودهنگام وجود ندارد. در اینجا ما تمرکز و تأکید بر فرد بالغی می‌نماییم که در سلامتی کامل، دارای لنفادنوپاتی است.

Imaging:

لنفادنوپاتی محیطی قابل لمس را می‌شود یا بیوپسی کرد و یا زیرنظر پزشک ردیابی (Monitor) نمود. ولی زمانی که لنفادنوپاتی داخل شکم و یا پاراآئورت متوسط با Imaging کشف شود، چالش بزرگی را می‌طلبد.Imaging های جدید چون ‌CT‌ اسکن و High-resolution MRI اکنون که به‌طور روتین به‌کار گرفته می‌شوند و می‌توانند عقده‌های لنفاوی کمتر از ۱سانتی‌متر را نمایان کنند، رادیولوژیست را در تنگنای مهمی برای راهنمایی پزشک معالج و یا جراح برای تشخیص و درمان قرارمی‌دهند. واژه‌ی لنفادنوپاتی بیانگر عارضه‌ی غیرطبیعی (Abnormality) برای پزشک و بیمار است. کالج رادیولوژی آمریکا در Incidental Finding Commitytee II خطاب به رادیولوژیست‌ها درمورد تصمیم درمانی، اهمیت‌ یافته‌های تشخیصی و راهنمایی جهت تصمیم درمانی به پزشک گوشزد می‌نماید. آنها بر نیازمندی رادیولوژیست به اطلاعات بالینی، شرح‌حال و معاینه‌ی بیمار تأکید می‌نمایند. مقایسه و بررسی هرگونه Imaging قبلی بیمار، بررسی را  تکمیل‌می‌نماید و اغلب وجود یافته‌ی فعلی در بررسی‌های قبلی، بر اهمیت تشخیص افزوده و یا آن‌را کاهش‌می‌دهد. مثلاً مشاهده‌ی عقده‌ی‌لنفاوی موجود با همان‌عقده‌‌ی لنفاوی در۱‌‌سال قبل‌به‌همین اندازه و در همین‌محل، ارزش تشخیصی چندانی را به‌همراه ندارد.

کمیته‌ی فوق نشانه‌های زیر را به‌نفع طبیعی‌بودن عقده‌ی‌لنفاوی در نظر می‌گیرند:

۱ـ قطر عقده‌ی‌لنفاوی کمتر‌از ۱‌سانتی‌متردرناحیه‌ی Retroperitoneal  باشد.

۲ـ عقده‌ی‌لنفاوی Architecture طبیعی داشته باشد(Fatty hilum, elongated)

۳ـ Normal enhancement داشته باشد.

۴ـ به تعداد طبیعی (کم) باشد.

بر‌عکس خصوصیات‌Imaging دلالت‌بر غیرطبیعی‌بودن آن نماید.

به‌طور مثال:

۱ـ قطر آن بیش‌از ۱‌سانتی‌متر در ناحیه‌ی Retroperitoneal باشد.

۲ـ Architecture غیرطبیعی (گرد، ناف محو و مبهم) داشته باشد.

۳ـ وجود Enhancement (نکروز پر از عروق)

۴ـ تعداد زیاد به‌صورت تجمع (Cluster) یعنی مساوی و یا بیش‌از ۳عدد در یک‌جا و یا مساوی و یا بیشتر‌از ۲‌عدد در دو‌منطقه.

اگر با این معیارها عقده‌ی‌لنفاوی مشکوک باشد، کمیته‌ی فوق توصیه به انجام بیوپسی می‌نماید که درجهت مخالف اسکن FDG-PET می‌باشد. چون غیراختصاصی، پرخرج و گران و غیرمؤثر است. درمورد عارضه‌ی لنفوپرولیفراتیو، اسکن FDG-PET ممکن‌است منفی باشد بخصوص در Low-grad و lymphoma شامل ‌Marginal Zone Lymphoma و لوسـمی لنفاوی مزمن (CLL)، (Small Lymphoctic Lymphoma (SLL و مثبت باشد. در اغلب بیماری‌های Infection, Inflammatory و عارضه‌ی Autoimmune اگر بیماری زیربنایی و زمینه‌ای وجود ندارد، بهتر است بیمار تنها پیگیری‌شده و هرماه یک‌بار، بررسی مجدد صورت‌گیرد. گرچه بیشتر افراد مجرب در لنفوما بررسی رادیولوژیک را در کمتر‌از ۶ماه صلاح نمی‌دانند. برپایه‌ی نظر کمیته‌ی فوق اگر حجم و ابعاد عقده‌ی‌لنفاوی بعـد‌از۱‌سـال فرقـی نکـرده بـاشـد Lymph node خوش‌خیم است.گرچه هماتولوژیست و انکولوژیست باید بداند که‌گاهی عارضه‌ی لنفوپرولیفراتیو ممکن‌است با رشد‌کند و بطئی تا بیش از۱‌سال باقی‌بماند.