لیشمانیای احشایی با تظاهرات پان‌سیتوپنی

خواهر‌کوچکتر او چندماه‌پیش به‌علت نامشخص فوت‌کرده بود. با تشخیص و شک به لوسمی لنفوبلاستیک، مورد ‌آزمایش مغزاستخوان قرارگرفت.

مغزاستخوان با آزمایش نوع Flow Cytometry نشانه‌ای از لوسمی‌‌حاد را نشان‌نداد ولی Leishmania amastigotes درنمونه آسپیراسیون مغزاستخوان دیده‌ شد‌(Panel C) و در بیوپسی مغزاستخوان تعداد زیادی‌‌Donovan bodies ملاحظه‌گردید (با‌رنگ‌آمیزی‌Wright-Giemsa).

نشانه‌های‌L.amastigotes هسته نسبتاً بزرگ و مشخصاً با دانه‌های ‌Rod like است که شدیداً رنگ‌می‌گیرند و در داخل هیستوسیت‌ها وجود دارند. Polymerase Chain Reaction)PCR) لیشمانیای ‌Infantum را تأیید‌ کرد. نویسنده چندین‌ سال‌ پیش زمانی‌که در بیمارستان لقمان‌ الدوله مشغول به‌کار بودم، یک مورد از‌این بیماری را در فردی‌که از جنوب‌ایران آمده بود و طحال‌بزرگ داشت و مشکوک به لنفوم بود مشاهده و گزارش‌نمودم (تصویر۲).

لیشمانیای احشایی یک بیماری فرصت‌طلب مهلک است که در مناطق ‌Endemic‌، به‌ویژه در‌افرادی‌که نقص ایمنی دارند دیده‌می‌شود.

این بیمار جوان ما از منطقه‌ای که سالک در‌آنجا فراوان است‌آمده بود.

لیشمانیوز احشایی(VL):

این بیماری، بیماری شایعی نیست و طفل سوری نیز نقص ایمنی نداشت. لیشمانیوزاحشایی ممکن‌است در مناطقی که آندمیک نیست نیز مشاهده گردد و از‌نظر ‌بالینی شبیه به لوسمی‌حاد و یا لنفوم تظاهرنماید.

درمان:

درمان‌حفاظتی شامل است بر تصحیح تغذیه بیمار، مرتفع‌کردن آنمی با هماتینیک، ترانسفوزیون برای کم‌خونی شدید و تجویز آنتی‌بیوتیک جهت عفونت ثانوی مهم می‌باشد. داروهای شیمی‌درمانی اختصاصی برای این بیماری به‌نسبت سمی‌(Toxic) هستند. عفونت‌های‌Intercurrent باید شناسایی‌شده و درمان‌گردند.

در تجویز مواد تک‌دارویی ممکن‌است مقاومت به دارو ایجادشود، لذا بهتر‌است از درمان تجمعی داروها استفاده‌نمود. داروهایی‌که در معالجه این بیماران به‌کار‌می‌رود، عبارتند‌از:

آمفوتریسین(Miltefosine,(Ambisome و پارامومایسین داخل عضلانی.

:Ref

 Blood/ Volume 131, Number21.25 June 2018

Hematology, Basic Principles and Practice, 2018