بنابراین اگر زمان مواجهه با لیزر در بافت، هدفی طولانیتر از زمان استراحت حرارتی بافت باشد، آسیب حرارتی و اسکارهای بالقوهی بافت که ناشیاز هدایت انرژی به این ساختمانهاست، ایجاد میشود. با این تئوری، زمان استراحت حرارتی بافت در یکهدف کوچک، کوتاهتر از این زمان در یکهدف بزرگتر است. توجه به این مطلب مهم، در زمان درمان ضایعاتعروقی کودکان، (که از مویرگهایعروقی کوچکتر با زمان آزادسازی حرارت به کوتاهی۱۵۰میکروثانیه تشکیل شده) حائز اهمیتاست.
هدف، استفادهی طولموجی از نور است که بهطور حداکثر، بهوسیلهی اجــزای پـوستی که قرار است تحت درمان قرارگیرد، جذبشود.
برایاینکه نور روی بافت هدف تأثیر داشته باشد، باید بهوسیلهی اجزایسلولی و بافت کروموفورجذب شود. علاوهبرآب، ۲جزء اصلی کروموفور در پوست وجود دارد: اکسیهموگلوبین و ملانین. حداکثر جذب اکسیهموگلوبین در ۵۴۲ و ۴۱۸ و ۵۷۷ نانومتر که در محدودهی نورهای مرئی است، میباشد و حداکثر جذب ملانین در هر دو نوع طول موجهای مرئی و مادون قرمز، وجود دارد. در نتیجه، سیستم لیزر ممکناست با قدرت تشعشعدهی مناسب برای درمان هر دو نوع ضایعات ملانوسیتی و عروقی با قدرت انتخاب، بهدلیل میزان جذب دقیق انتخاب شود.آب داخل سلولی و خارجسلولی که هرکدام از آنها فاقد اوج جذب اختصاصی رنگی میباشد و در اکسی هموگلوبین و ملانین یافت میشود. همچنین در تداخل بافت لیزر بخصوص برای لیزرهای مادونقرمز شرکت میکنند.بهعنوانمثال، لیزر دیاکسیدکربن (که یک لیزر مادونقرمز بدون رنگ مشخص است) و تأثیرمشابهی در تمام بافتهای نرم ، بدون ارتباط به رنگ آنها تولید میکند. و این بهدلیل این است که۷۰ تا ۹۰ درصد آنها از آب تشکیل شدهاست.درک پیشرفته از این اصول، شیوهی درمان بسیاری از اختلالات پوستی کودکان بوسیلهی لیزر را تغییر داده و این منجر به پیشرفت نتایج شده است و این اجازه را به ما داده است که بسیاری از این بیماریهای پوستی را در زمان زودتری از زندگی (کودکی) و با حداقل عوارض، درمانکنیم.
لیزرها براساس اصل فتوترمولیز انتخابی، دچار پیشرفتهای عظیم و شگرفی شدهاند و این اصل باعث ابداع و تولید تجهیزات لیزری برای درمان اختلالات پوستیکودکان، شامل ضایعات عروقی و پیگمانی ، کلوئیدها، زگیـلها ، آکنـه و اسکارهای آکنه، هیپرتریکوز و پسوریازیس شدهاست.
لیــزرهایی که در کـودکان استفاده می شود:
لیزرهایعروقی:لیــزر آرگـون، اولینسیستملیزربرایدرمان ضایعات عروقی در کودکان بود. اما بهدلیل کمبود دقت در تداخل بافت و لیزر (لیزر آرگون انرژی خود را در فضای بین دو موج در گسترهی جذب بــرای اکسـیهموگلوبیــن دارد)، باعث ایجاد عوارضجانبی شامل اسکــارهـایهیپـرتروفیکو هیپوپیگما نتاسیون دائمی میشد. این محدودیتها منجر به گسترش وپیشرفتسیستمهای لیزر شد که تواناییتولید نور زرد را داشتند.
طول موج نور زرد، نه تنها ازعهدهی حداکثر جذب اکسیهموگلوبین برمیآید، بلکه طول موج طولانیتری نسبت به آرگون دارد که به آن اجازهی نفوذ بیشتر به درم و جذب کمتر بهوسیلهی ملانین اپیدرم را میدهد. و بهاینترتیبباعث کاهش وقوع عوارضی مثل اسکار و هیپوپیگمانتاسیون میشود.
لیزرArgon-pumped tunable dye در طول موج 585-577 ، لیزر KTP در طولموج nm 532 ، لیزرCopper bromide و Copper vapor درطولموج nm 578 و لیزرکریپتون در طولموج nm 568 ،لیزرهایی با طول موجهای پیوسته هستند که بهطور مکانیکی، پالسهایی از نور به کوتاهی ۲۰ میلیثانیهرا ساطع میکنند.تکنیکهای متفاوت بسیاری با این سیستمهای لیزری برای درمان ضایعات عروقی، بطور مؤثر استفاده شده است که شامل تکنیک Pulsed polka-dot و تکنیک Tracing برای درمان عروق خونی با حداقل قدرت و انتقال از طریقدستگاه اسکن ربوتیک میباشد.اگرچه طبیعت نیمهپیوستهی این امواج، اغلب با وقوع بالاتر اسکارهای هیپرتروفیک و تغییرات بافتی همراه است.بهعلاوه، در مقایسه با لیزر Pulsed dye ، تعداد جلسات درمانی بیشتری بهطور تیپیک برای دستیابی به درمان ضایعات عروقی مورد نیاز است.
لیزر Flash lamp- pumped pulsed–dye بهدلیلتأثیر بالا و میزان خطر کمتر، اولین انتخاب برای ضایعات مادرزادی خوشخیم و ضایعات عروقی اکتسابی، بخصوص در کودکان میباشد.این وسیله در درمان خالهای لکه شرابی و سایر ضایعات عروقی از قبیل همانژیومهایسطحی، تلانژکتازیها و گرانولومپیوژنیک که در ادامه در مورد آنها بحث میشود، تحولی ایجاد کرده است . با استفاده از یک رنگ ارگانیک که توسـط پالسهای نور سفید از Flash lamp پر انرژی شده ، لیزر نور زرد با طول موج ۵۵۷تا۶۰۰ nmدر پالسهای ۴۰-۰/۴۵ میلیثانیه را تولید میکند. این مدت زمانپالسهای کوتاه گسترش حرارت در بافتهدف ، احتمال اسکار را کاهش میدهد. این ایمنی و حفاظت، مخصوصاً در کودکان بیمار با توجه به طبیعت غیرقابل پیشبینی اسکارها که در سنین پایینی از زندگی اتفاق میافتد، بسیار مهــم اســـت.
ازنـظر تئـــوری، لیزر همچنین یک Spot size بزرگ (۱۰تا ۵)mm برای نفوذ عمیق به بافت (درحالی که ویژگی عروقیاش را حفظ میکند) دارد. تا زمانی که مدت پالسها کوتاهتر از زمان آزادسازی حرارت برای عروق خونی که در ضایعهی عروقی یافت میشود باشد (تقریباً ۱ تا ۵ میلیثانیه)، آسیب حرارتی، فقط به عروق پوستی مورد هدف ما محدود خواهدشد و به دیگر بافتهای سالم آسیبی نخواهد رسید. یک عیب استفاده از پالس با مدت زمان کوتاه که باعث افزایش سریع حرارت در عروق میشود، خطر بالای پارگیعروق است. به این علت ، افزایش مدت زمان پالس به اندازهی ۱۰میلیثانیه و بیشتر، ممکناست برای گسترش حرارت در یک دورهی طولانیتر و در نتیجه کاهشتماس و خطر پارگی عروق و پورپورای حاصلشود.
سایر تکنیکهای لیزرعروقی:
لیزرهایپالسی متعددی که از طول موجnm 532 با گسترهی پالس بین 1 تا100 میلیثانیه استفادهمیکنند، ابداع شدهاند. بهدلیل اینکه هموگلوبین باندجذبی در nm 532 دارد، طولموج سبز نیز برای درمان ضایعات عروقی مؤثر است. مطالعات، کفایت زیادی را در درمان تلانژکتازیهایسطحی با درد و پورپورای کمتری بعد از عـمل، (نـسبت به لـیزر سنـتی Short –pulsed flash lamp – pumped dye) نشان دادهاندکهبهدلیل طول پالسهای طولانیتر و قابلتنظیم که احتمال کمتری برای پارگیعروق هدف دارد، میباشد. با این وجود، بررسیهای بیشتری بخصوص درگروهسنی کودکان، برای نشاندادن مزیت این طولموج مورد نیاز است.یک دستگاه «غیرلیزری» که گسترهی نوری پیوسته و بدون ارتباط و قوی در محدودهی nm ۵۱۵ تا ۱۲۰۰ ساطع میکند نیز در درمان خالهایلکه شرابی ، تلانژکتازیهای اسانسیل و همانژیومها استفاده شدهاست. فیلترها برای حذفکردن طولموجهایکوتاهتر استفاده میشوند که در نتیجه انرژی نور را متمرکز میکنند و به این ترتیب نفوذ پوستی بیشتری ایجاد میشود. ضایعات با کالیبرعروقیکوچکتر به بهترین نحو با فیلترهای Cutoff پائین (nm 550 یا 515) درمان میشوند. در حالیکه ضایعات با عروق بزرگتر، به طول موجهای طولانیتر بهترین پاسخ را میدهند ( فیلتــرهای nm Cutoff 590 و nm 570). اطلاعات نشاندهندهی اثربخشی، ایمنی و عوارض جانبی محدود آن هستند. ولی بههرحال، اسکار ناشی از استفادهی این روش درمانی، مشاهده شده است.
لیزرهای پیگمانی:
ملانین، (کروموفور ضایعات پیگمانی) نور را از طریق گسترهی نورمرئیجذب میکند. ضایعات پیگمانی ناشی از وجود بیشازحد ملانین(که معمولاً خود داخل ملانوزومها هستند) میباشند. تخریب این ملانوزومها توسط لیزر، معمولاً منجر بهمرگ سلولی ملانوسیتهای تولیدکنندهی آن، کراتینوسیتهایحاویآن یا ملانوفاژهایی که سعی در حذف آن دارند، میشود. رنگ غالبآبی مشکی این ضایعات، نور را در محدودهی nm ۳۰۰ تا ۱۰۰۰ جذب میکند . در نتیجه لیزرهایی که نور را در این محدوده تولید میکنند، از قبیلp، Pulsed Q- switched laser Pigment- specific pulsed–dye ، لیزر بخارمس، دردرمانضایعات حاوی پیگمانها در کودکان مفید واقع شده اند. لیزرRuby Q- switched پالسهایکوتاهی(۲۰تا۴۰نانو ثانیه) از رنگ قرمز را که کوتاهتر از زمان آزادسازیحرارت ملانوزومها میباشد، ساطع میکند. بهدلیل اینکه ملانین بهطورانتخابی
درnm 694 مورد هدف قرارمیگیرد، لیزرRuby ممکناست جهت درمان بسیاری از ضایعات پیگمانی در درم و اپیدرم، مورد استفاده قرارگیرد . در کودکان، ضایعات پیگمانی، درمی از قبیل خالOta و خالآبی، معمولاً نیاز به جلسات درمانی متعددی دارد.ضایعاتپیگمانی سطحی (اپیدرمال) از قبیل لنتیگوها، بهطور مؤثری با ۱ یا ۲ جلسه لیزر Ruby درمان میشوند. درحالی که ماکولهایCafe ‹-au-lait و ضایعات مختلط (اپیدرمی و درمی) از قبیل خال Spilus، به این روش درمان مقاومند و میزان بالاتری از عود مجدد را دارند. بلافاصله بعد از تشعشعات لیزر Ruby، یک پاسخ بافتی خاکستری سفید همراهبا ادم، مشاهده می شود که تقریباً ۳۰ تا ۶۰ دقیقه بعد از درمان طول میکشد و بهبود پوستی در عرض 2هفته کامل میشود. هیپو یا هیپرپیگمانتاسیون پوست، برای ماههای متوالی بهدلیل این موضوع که ملانین، انرژی لیزر را بهطور بسیار قوی جذب میکند، طول میکشد، ولی دپیگمانتاسیون یا سایر عوارض جانبی بسیار نادرهستند.
Q- switched alexandrite laser:
این نوع لیزر نور قرمز با طولموج nm ۷۵۵ ،پالسهایی به مدت۵۰ تا ۱۰۰ نانوثانیه ساطع میکند . این طولمـوج مختــصر بلنــدتــر آن، باعثکاهشجذب بهوسیلهی ملانینهای اپیدرمال میشود و در نتیجه برای درمان ضایعات درمی، ایدهآل است. بهعلاوه ، میزان جذب پائین بهوسیلهی ملانینهای اپیدرمی، خطر هیپوپیگمانتاسیون بعد از درمان را کاهش میدهد .
Q- switched Nd: YAG laser :
این نوع لیزر، نور مادون قرمزرا در nm ۱۰۶۴ در یک مدل پیوسته ساطع میکند. یا اینکه میتواند فرکانسهای دوبل را جهت تولید نور سبز در nm ۵۳۲ ساطعکند که باعث میشود ملانینهای سطحی اپیدرمی بهطور مؤثری تخریب شوند، در حالیکه جذب پیوستهی نور در طول موج nm ۵۳۲ توسط اکسیهموگلوبین دردرمسطحی باعث خطر منجر به پورپورای ناشی از تخریب مویرگهای سطحی میشود. لیزر nm ۱۰۶۴ Nd:YAG بسیار عمیقتر به پوست نفوذ میکند و در نتیجه برای پیگمانتاسیونهای درمی مؤثرتر است. بهعلاوه ، برای کودکان با پوستتیره مناسبتر است وریسک هیپرپیگمانتاسیونبعدازعملرا کاهش میدهد.
Pigment – specific pulsed –dye laser:
این لیزر که یک Flash lamp – pumped است ، لیزرنور سبز با طول موج ۵۱۰ نانومتر میباشد که امروزه بطور رایج استفاده نمیشود. ولی برایدرمان پیگمانتاسیونهای اپیدرمی مناسب است . فقط 1 یا 2 جلسه درمان بهطورتیپیک برای درمان ضایعات اپیدرمی موردنیاز است. ولی ضایعات عمقیتر، به درمان مقاومتر هستند و تعداد جلسات متعددی مورد نیاز است تا اثر درمانی ظاهر شود .تغییررنگ خاکستری وکراست نازک، بعداز درمان لیزر ایجاد میشود که در عرض ۱ تا ۲ هفته از بین میرود. بهعلاوه، طول موج nm ۵۱۰ ممکن است بهوسیلهی اکسیهموگلوبین جذب شده و منجر بهایجاد پورپورای گذرا شود.
Copper vapor laser:
این نوع لیزر، بطور همزمان نور سبز با طول موج nm ۵۱۰ و نور زرد با طول موج nm ۵۷۸ را ساطع میکند . ضایعات عروقی همانطور که در بالا گفتهشد، با نور زرد درمان می شود در حالیکه نور سبز برای درمان ضایعاتپیگمانی سطحی استفاده میشوند. اگرچه موجهایپیوستهی این لیزر بهطور مکانیکی ساطع میشود، برای محدود کردن تخریب حرارتی بافت هدف، طبیعت نیمهپیوستهی آن ممکن است منجر به افزایش اسکارهای هیپرتروفیک و پیگمانی در مقایسه با لیزر Q-switched شود.
Resurfacing laser:
این نوع لیزر، که اولینبار برای درمان یا کاهش چین وچروک در افراد بالغ به وسیلهی تخریب پوست سطحی و ایجاد لایهی جدید کلاژن برای تشکیل در تلاقی درم و اپیدرم طراحی شده بود، در زمینهی پوست کودکان، برای تاثیرات آن روی اسکارها وکلوئیدها استفاده میشود.
لیزردیاکسیدکربن با موجهایپیوستهای که آب داخلسلولی و خارج سلولی را با آسیب حرارتی بافت که در نتیجه آن ایجاد می شود مورد هدف قرار میدهد، نتایج Cosmetic (زیبایی) غیرقابلقبولی تولید میکند. با طراحی مجدد لیزربرای ایجاد تأثیرات بیشتر با
فلوئنس (j/am2 | ۵-۷<) | در زمان کوتاهتر یا مدتزمانپالس کوتاهتر، (۱میلیثانیه) |
اینامر امکانپذیر شده که لایههای سطحیپوست بدون ایجاد آسیب حرارتی غیرانتخابی وسیع، تبخیر شود. اینتغییر، پزشکان را قادر میسازد که سطح پوست را مجدد بازسازیکنندو اسکارها را بهبود بخشند. درحالیکه خطر ایجاد اسکار که قبلاً با لیزرهای سنتی Continious-wave carbon- dioxide ایجاد میشد را میتوان با استفاده از این لیزرهای جدید، به حداقلبرسانند.
لیزرErbium: yttrium- aluminum-garnet (Er)t با ایجاد تخریب حرارتی غیر انتخابی کمتر ، نقش لیزر را در درمان اسکارها با کاهش مدت زمان بهبودی و کاهش اریتم را بدنبال جراحی، ایجاد کرده است.
Carbon – dioxide laser :
این نوع لیزر، موج درگسترهی مادونقرمز با طولموج nm ۱۰۶۰۰ را ساطع میکند. اینلیزر به وسیلهی دست یا از طریق دستگاه اسکنکامپیوتریکه ممکناست بافتنرم را بهطور سطحیو در یک حالت غیرمتمرکز تراشدهد ، کنترلمیشود.هموستازیکه بهوسیلهی این لیزر ایجاد میشود، زمینهی بدون خونروی و در نتیجه دید خوب را ایجاد میکند. این نوع لیزر، در مدل سوپر پالس با انرژی بالا یا در یک شکل پیوسته و بسیار سریع برای کاهش آسیب به بافتهای احاطهکنندهی پوست و در نتیجه کاهش احتمال اسکار، در دسترس است.
Er :YAG laser :
این نوع لیزر، حاوی کریستال YAG غلیظ شده با گاز اربیوم است و بهوسیلهی Pulsed flash lamp تحریکشده و نور با طول موج کوتاهتری(nm ۲۹۴۰) نسبت به لیزر دیاکسیدکربن را تولید میکند. این طولموج برابر با اوج جذب آب است و ۱۶ برابر قویتر از انواع دیگر، بهوسیلهی آب داخل سلولهای پوست جذب میشوند.بهدلیل این خصوصیت، این لیزر برای تبخیرکردن بافت نرم انتخابی استفاده شده است. این لیزر، همچنین یکپالس با طولمدت خیلیکوتاه دارد که میزان آسیب بهنواحی اطراف را محدود میکند. تراشیدن ظریفتر و زمان بهبودی کوتاهتر و تغییرات پیگمانی غیرشایعتر ، این وسیله را برای ضایعات بسیار پیگمانی، مناسبتر ساخته است.
هموستاز ناکامل، منجر به خونروی نقطهای در محل تلاقی درم و اپیدرم گشته و میزانسفتی پوست بهدنبال درمان با لیزر دیاکسیدکربن نیز کمتر میشود. مزیت اصلی درمان با این سیستم این است که زمان بهبودی کوتاهتر و عموماً عوارض جدی کمتری را ایجاد میکند. عوارض بالقوهی تکنیکهایResurfacing شامل: اریتم طولکشنده ، عفونتهای زخم (شامل باکتریال ، ویروسی و اخیراً عفونتهای کاندیدایی) اسکارهای هیپرتروفیکوهیپو یا هیپرپیگمانتاسیون بهدنبال التهاب، میباشد. اسکارهای خیلیعمیــق مخصوصاً اسکــار Ice –pick ، بهخوبی به این نوع لیزر پاسخ نمیدهد. اگرچه لیزرهای Ablative برای ایجاد بازسازی مجدد اسکارهای ناحیهیصورت در کودکان، یکی از درمانهای مورد استفاده استولیعوارضجانبی بالقوه و قیمت بالای آن و همچنین خطربیهوشی، استفاده از آن را در اطفال محدودکرده است.
Disease – state laser:
جدیدترین تکنولوژی لیزر، در خدمت ابداع لیزرهای گوناگون از لحاظ تکنیکی است که برای درمان ضایعات مزمنی در کودکان از قبیل: آکنه ، هیپرتریکوز ، پسوریازیس و ویتیلیگو استفاده میشود. برای درمان آکنهی ولگاریس2 سیستم، لیزر مادونقرمز nm 1450 ولیزربا نور آبی باریک و تراکم بالا از طریق مسیرهای مستقلی برای درمان آکنه بهطور مؤثر استفاده میشود. برای پلاکهای پسوریازیسی، استفاده از لیزر Excimer ۱ nm ۳۰۸ برای فتوتراپی با ماوراء بنفش B یا یک لیزر Pulsed –dye برای مورد هدف قراردادن عروق ریز، مؤثرتر است. بـهطور مشابـه، لیــزر Excimer ۱ nm ۳۰۸ برای ایجاد پیگمانتاسیون مجدد روی مناطق دچار Vitiligo طراحی شدهاست .
Diod laser:
این نوع لیزر Near - infrared با طول موج nm۱۴۵۰ آب داخل بافت را هدف قرارداده و تا عمق µm۵۰۰ پوست نفوذ میکند. این سیستم، یکدستـه از پالـسهای 4تایی را که ازطریق اسپری کرایوژن در قبل، حین و بعد ازلیزر ساطع میشود را درعرض 250میلیثانیه تولید میکند . این تنظیم پالسهای لیزر و اسپرهای کرایوژن ، اپیدرم و محل تلاقیدرم و اپیدرم را درحالیکه درم سطحی در اثر حرارت گرم شده است، خنک نگهداشته و از گرما محافظت میکند. اگرچه حرارتدهی غیر انتخابی است ، لیزر میزان دقیقی از انرژی را در یک عمق دقیق برای تغییر دادن ساختار غددسباسه، حمل میکند.عوارض جانبی، شامل ادم و اریتم گذرامیباشد. لیزر دیود، با قدرت بالا در nm 810 عمل میکند که استفاده از آن همراه با یک دستگاه خنککنندهی تماسی، توسط FDA برای درمان هیرسوتیسم و کاهش موهای زائد، تأییدشده است.طولموج بالا، همراه با طول پالسها در حد میلیثانیه، بهطور مشخص ملانین را هدف قرارداده و برای حذف موهای ترمینال تیره در افراد با پوست تیره، مؤثر است.
Narrowband blue light:
همانطور که میدانیم، باکتری Proprionibacterium Acne در تولید مقادیر بالای پورفیرین اندوژن در طی سیکل طبیعیآنها، توانا هستند . حساسیت پــورفیریــنها به نور بنفش ـ آبی (nm ۴۰۷ تا ۴۰۷) نسبت به هر طول موج دیگری بیشــتـر است و منجر به تأثیر فتوتوکسیک روی Proprionibacterium Acne میشود.این سیستم بر اساس لامپ هالیدفلزی با تراکم بالا که قادر به روشن کردن نیمی از صورت با نور آبی – بنفش در حین اینکه ماوراء بنفش بهطور کامل Cut off میشود، میباشد.
ثبت نظر