شماره ۱۰۱۳

سیستم تک فایل

دکترماندانا پرتوی - دندانپزشک ـ اندودنتیست

 سیستم معرفی شده برای شما خوانندگان گرامی در مارس 2011 وارد بازار جهانی شده و مقالات تحقیقی درمورد آن نیز درحال چاپ است ولی به‌دلیل دارا‌بودن ایده‌ی ‌کار با یک فایل شدیداً مخالفانی را  در محافل علمی علیه خود ایجاد کرده است وازطرفی عده‌یی نیز تولید آن را از جهت یک‌بار مصرف بودن فایلها فقط کسب مزایای مالی تولید کنندگان آن دانسته ومزیت علمی ـ کاربردی بر آن قائل نمی‌باشند. این سیستم توسط واردکنندگان داخلی درحال پیش‌فروش بوده لذا بزودی شاهد ورود آن در بازار داخــلی نیز خواهیم بود.
سیستم جدید قابل Wave One NiTi از Dentsply Maillefer و یا (Reciproc از VDW مترجم) سیستم یک بار مصرف تک فایل برای شکل‌دهی کل کانال ریشه از ابتدا تا انتها است.
شکل دهی کانال ریشه به صورت قیف متقارب یکنواخت، احتیاجات شستشوی مناسب کانال ریشه برای حذف باکتریها، محصولات باکتریها و بافت پالپ از سیستم کانال ریشه را مهیا کرده و نیز بهترین شکل را برای پرکردن سه بعـــدی باگوتاپرکا نـــیز فراهم می‌کند.
درغالب موارد، روش فقط نیاز به یک فایل دستی ویک فایل Wave One برای شکل دهی کل کانال دارد. فایلهای طراحی شده NiTi برای این سیستم به صورت Balanced forced معکوس توسط موتور برنامه‌ریزی شده و جهت حرکت فایلها به صورت جلو ـ عقبReciprocal motion است. لذا به این سیستم Wave One single file Reciprocation می‌گویند.
فایل‌ها توسط تکنولوژی M-wire تولیدشده‌اند تا قدرت و مقاومت آن به فرسایش چرخشی 4 برابر درمقایسه با سایر فایل‌های روتاری NiTi افزایش یابد M-wire NiTi file یک روش نوین با تحت حرارت قراردادن NiTi با هدف افزایش قابلیت انعطاف بیشتر آن در مقایسه با فایلهای NiTi وامکان ایجاد شیارهای عمیق‌تر در فایل با ضخامت مرکزی کمتر وافزایش مقاومت آن به فرسایش چرخشی درکانالهای دارای انحنای زیاد یا نیازمند به فایلهای شکل‌دهنده‌ی بزرگتر. مترجم).
بسیاری از دندانپزشکان از کاربرد وسایل روتاری NiTi به دلایل مختلف طفره می‌روند و این درحالی است که محاسن آن مانند قابلیت انعطاف بودن، خروج کمتر دبری و حفظ شکل کانال تأیید شده است. لذا برای اینگونه دندانپزشکان کاربرد تک فایل reciprocating از لحاظ صرفه‌جویی در زمان و هـــزینه‌ مـــطلوب خواهد بود.
درحال حـاضر در سیـستـم Wave Ove single file reciprocating سه فایل درطول‌های۲۵،۲۱ و 31 میلی‌متر موجود است(شکل1).
1ـ فایل کوچک Wave One small درکانالهای باریک به کار می‌رود. نوک آن21#ISO بوده با تقارب یکنواخت6٪
2ـ فایل اولیه Wave One primary درقالب کانال‌ها به کار می‌رود. اندازه‌ی نوک آن 25#ISO با تقارب آپیکال 8٪ که به سمت انتهای کورونال کاهش می‌یابد.
3ـ فایل بزرگ Wave One large درکانالهای بزرگ به کار می‌رود. نوک آن40#ISO بوده با تقارب آپیکال8٪ که به سمت انتهای کورونال کاهش می‌یابد.
طراحی وسایل برای کار به صـورت بـــرش معـکوس است ـ reverse cutting action ـ تمام وسایل دارای سطح مقطع مثلث تغییر شکل یافته محدب درنوک (شکل2) وسطح مقطع مثلث محدب درانتهای کورونال (شکل3) هستند. این طراحی باعث بهبود انعطاف فایل می شود. طراحی نوک فایل برای تبعیت از انحنای کانال است.وجود شیارها و pitch متغیر درطول وسیله باعث افزایش ایمنی کار با فایل می‌شود (شکل4).

به علت احتمال آلودگی ناشی از عدم توانایی درتمیز کردن واستریل کردن وسایل اندو و احتمال وجود prion در بافت پالپ دندان انسانی، لذا تمام وسایل به‌کار رفته به داخل کانال باید یک‌بار‌مصرف باشند . وسایلWave One یکبار مصرف است. کدبندی رنگی پلاستیکی در دسته‌ی وسایل به دنبال استریل شدن تغییر شکل می‌یابد و مانع از قرارگیری مجدد فایل در هندپیس می‌شود . یک بار مصرف بودن این وسایل دارای مزیت کاهش فرسایش وسیله می‌شود؛ زیرا یک فایل کارچند فایل روتاری NiTi را انجام می‌دهد.
موتور Wave One (شکل5) دارای باتری قابل شارژ است با هندپیس کاهنده6:1. برنامه از پیش تعیین شده موتور برای زوایای reciprocation وسرعت وسایل Wave One برنامه‌ریزی شده است. حرکت خلاف عقربه‌ی ساعت بزرگتر از حرکت درجهت عقربه‌ی ساعت است. حرکت خلاف عقربه باعث پیشبرد وسیله و برش عاج درکانال شده و حرکت در جهت عقربه‌ی ساعت باعث جدا شدن وسیله از عاج قبل‌از گیرکردن آن در داخل کانال می‌شود. سه حرکت متقابل reciprocating تکمیل کننده‌ی یک چرخش کامل معکوس است و به  این طریق وسیله به‌تدریج با حداقل فشار به داخل کانال پیش می‌رود.
تمام فایل‌های NiTi را می‌توان با موتور Wave One به کار برد زیرا دارای عملکرد برای دور مداوم است. ازآنجایی که فایــل‌های Wave One دارای طراحی ویژه‌ی عملکرد معکوس هستند فقط با موتور Wave One و عملکرد معکوس reciprocating آن کار می‌کنند.
روش Wave One شامل مراحل زیر است:
1ـ حفره‌ی دسترسی مستقیم
2ـ انتخاب فایل‌Wave One
3ـ شکل دهی توسط یک فایل
 4ـ شستشوی مداوم با NaCIO و EDTA قبل و حین و بعد از شکل‌دهی توسط یک فایل.
انتخاب فایل Wave One و روش بالینی(شکل‌۶ـ۷ـ۸)

یک رادیوگرافی پری‌آپیکال مناسب قبل‌از کار تاحدودی اندازه‌ی ‌طول، تعداد و میزان و شدت انحنای کانال را مشخص می‌کند ولی اولین فایل دستی که وارد کانال شده در انتـخاب فایل Wave One کمک کننده است.
1ـ اگر فایل ـ K‌10# با مقاومت درکانال مواجه شود، ازفایل کوچک Wave One استفاده نمایید.
 2ـ اگر فایل ـ K‌10# به راحتی طول را رفته یا درکانال لق یا بسیار لق باشد ازفایل اولیه Wave One استفاده نمایید.
3ـ اگر فایل دستی20# یا بزرگتر طول را برود ازفایل بزرگ Wave One استفاده نمایید.
شکل‌دهی توسط یک فایل:
1ـ فایل دستی را وارد کانال کرده و با حرکت مشابه کوک کردن ساعت به طول کامل و در صورت ایــجاد مقاومــت تا3/2 طــول کانال ببرید.
2ـ فایل Wave One مناسب را تا 2/3 طول کانال ببرید.
3ـ شستشوی کافی
4ـ فایل دستی را تاطول کامل برده و توسط apex locator و رادیوگرافی، ازمحل قرارگیری آن اطمینان حاصل نمایید.
5ـ فایل Wave One را به طول کارکرد ببرید.
6ـ قطر فورامن را با فایل دستی هم اندازه‌‌ی فایل Wave One تطبیق دهید در صورت عدم لق بودن، کانال آماده است.
 7ـ اگر قطــر فـــورامـــن بزرگتر ازفایل Wave One باشـد، از فایـــل بزرگتــر Wave One استفاده نمایید.
8ـ غالب موارد با فایل اولیه Wave One آماده می‌شود.
راهنمای کاربرد:
1ـ از فایلهای Wave One با حرکت پیشرونده‌ی‌ بالا ـ پایین درحد 3تا4 بار و با حداقل نیرو استفاده نمایید.
2ـ سطح فایل را تمیز و بعد از شستشوی کانـال، کار بــا آن را ادامه دهید.
3ـ درصورت پیش‌نرفتن فایل درکانال، patency  را به دست آورده و ازفایل Wave One کوچکتر استفاده نمایید.
 4ـ می‌توان مسیر کانال glide path را توســط فایـلهای Dentsply Maillefer)Pathfile) به‌دست آورد.
5ـ درکانالهای با انحنای شدید ناحیه‌ی آپیکال را با فایل دستی آماده کنید.
6ـ از فایلهای Wave One برای یافتن دهانه‌ی کانال وگسترش شکل کورونال حتی با حرکت reciprocating می‌توان استفاده نمود ولی حرکت به صورت قلم مـویی brushing ـ و کوتاهــتر از طول باشد.
7ـ شستشوی مداوم با NaClO و EDTA انجام شده ودرکانال خشک کار انجام نشود.
8ـ از آنجـــــایی که زمـــــان آماده شــدن کــانـــال ریشـه کوتــاه است، محلــول‌های شستـشو‌دهنــده را برای بهبـــود خاصیــــت آن فعال کنید مانند Dentsply Maillefer) Endo Activator) (شکل9).
پرکردن کانال:
آخرین مرحله‌ی درمان اندو پرکردن کانال ریشه است. سیستم Wave One دارای کن کاغذی گوتاپرکا وسیستم‌های ترمافیل متناسب با فایل Wave One است(اشکال10ـ‌۱۱ـ12).

ازگوتاپرکاهای متناسب همراه با سیستم سه بعدی Dentsply Calamus Dual Maillefer (شــکل 13) می‌توان استفاده نمود.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تعداد بازدید : 5152

ثبت نظر

ارسال