مناظراتی بین محققان و متخصصان در زمینه‌ی مؤثربودن درمان یک جلسه‌ای کانال‌ریشه، درمقایسه با درمان چند جلسه‌ای برای دندان‌های بدون علامت و دچار پریودنتیت آپیکال asymptomatic teeth+apical periodontitis وجود دارد. در بررسی سیستماتیک اخیر در مقالات Sathorn گزارش شده که هیچگونه اختلاف معناداری در ترمیم ضایعه‌ی پری‌آپیکال بین درمان یک جلسه‌ای یا چند جلسه‌ای کانال ریشه برای دندان‌های بدون‌علامت و دارای پریودنتیت آپیکال وجود ندارد.
این مقاله تأکیدی بر وجوه بیولوژیک مؤثر بر درمان کانال‌ریشه دارد. به‌عبارتی، بررسی وجوه بیولوژیک درمان کانال‌ریشه که باید هنگام درمان یک جلسه‌ای کانال‌ریشه‌ی دندان‌های بدون علامت دچار پریودنتیت آپیکال، بدان توجه شود.
ملاحظات بیولوژیک:
عامل اولیه‌ی پریودنتیت آپیکال، میکروارگانیسم‌های موجود در سیستم کانال‌ریشه است. هدف اولیه‌ی درمان کانال‌ریشه، کاهش یا حذف میکروارگانیسم‌های داخل کانال و محصولات آنها از سیستم کانال‌ریشه است. در‌صورت اقدام به درمان یک جلسه‌ای دندان دچار پریودنتیت آپیکال بدون‌علامت، نیاز به کسبdisinfection قابل رضایت کانال‌ریشه است. زیرا نمی‌توان از داروهای داخل کانال‌ریشه برای disinfection کانال‌ریشه مانند درمان چند‌جلسه‌ای، استفاده نمود. مجموع دقت دندانپزشک در کسب طول کارکرد مناسب، آماده‌سازی مکانیکی کانال، شستشوی ضدمیکروبی و حذف لایه‌ی اسمیر برای حذف باکتری‌های داخل کانال الزامی است. در‌نهایت، کسب سیل مناسب به‌ویژه از باکتری‌ها (bacteria tight seal) در سیستم کانال‌ریشه توسط مواد پُرکننده‌ی کانال‌ریشه برای پیشگیری از عفونت مجدد کانال‌ریشه و ارتباط آن با نسوج اطراف ریشه نیز مطرح است.
کنترل طول کارکرد:
کنترل مناسب طول کارکرد در درمان دندان‌های دچار پریودنتیت آپیکال مهم است. زیرا عفونت باکتریایی می‌تواند تا چندین میلی‌متری آپیکالی کانال‌ریشه نفوذ کند. باقی گذاشتن تعداد مشخصی از میکروارگانیسم‌ها در کانال‌ریشه، می‌تواند باعث التهاب دائم اطراف ریشه بعد‌از اتمام درمان شود. حد بیولوژیک آماده‌سازی و پُرکردن کانال‌ریشه باید در تنگه‌ی آپیکالی یا محل اتصال سمان ـ عاج باشد.اندازهگیری طول براساس رادیوگرافی معمولی می‌تواند گمراه‌کننده باشد. زیرا فورامن‌آپیکال در۶۰درصد از موارد در ناحیه‌ی آپکس قرار ندارد. از‌طرف دیگر تنگه‌ی آپیکالی با فورامن آپیکال ازطریق بالینی یا رادیوگرافی قابل‌شناسایی نمی‌باشد. apex locator الکترونیکی قابلیت اندازهگیری طول کانال‌ریشه را تا۰/۵میلی‌متری فورامن آپیکال دارند. در‌جریان درمان کانال‌ریشه از هر‌دو روش اندازهگیری، یعنی رادیوگرافی معمول و apex locator برای کسب بهترین تخمین از طول کارکرد کانال‌ریشه باید استفاده نمود.
Sjogren و همکاران دریافتند که آماده‌سازی کانال‌ریشه و پُرکردن آن ۲میلی‌متر (یا بیشتر)کوتاه‌تر از آپکس رادیوگرافی در دندان‌های دارای پریودنتیت‌آپیکال، باعث پاسخ ضعیف‌تر به درمان درمقایسه با درمان دندان‌های فاقد پریودنتیت آپیکال می‌شود.
Chugal و همکاران عقیده دارند که از‌دست‌دادن 1میلی‌متر از طول کارکرد، ۱۴درصد احتمال شکست درمان کانال‌ریشه را در دندان‌های دچار پریودنتیت آپیکال افزایش می‌دهد. آماده‌سازی و پُرکردن کانال‌ریشه فراتر از فورامن آپیکال، تهاجم به نسوج پری‌آپیکال و کسب نتایج ضعیفی از درمان را باعث می‌شود.
آماده‌سازی مکانیکی و شستشوی ضدمیکروبی:
آماده سازی مکانیکی و شستشو با مقادیر قابل‌‌ملاحظه‌ای از ترکیب ضدمیکروبی، عوامل مهمی در کاهش مقدار باکتری داخل کانال است.محققان متعددی معتقدند که پیش‌آگهی دندان‌های دچار پریودنتیت آپیکال ضعیف‌تر، از نوع دچار پریودنتیت آپیکال بعد‌از درمان کانال‌ریشه است. این مسأله تا‌حدی مربوط به مشکل‌بودن دبریدمان کامل chemomechanical سیستم کانال‌ریشه‌ی آلوده همراه با پریودنتیت آپیکال است. کانال‌های‌ریشه‌ی آلوده، معمولاً میکروارگانیسم‌های بیشتری درمقایسه با نسج پالپ نیمه وایتال یا پالپیت غیر‌قابل برگشت دارند. لذا کانال‌ریشه همراه با پریودنتیت‌آپیکال باید حین آماده‌سازی chemomechanical گشادتر شود.
در یک بررسی روی درمان یک جلسه‌ای دندان‌های بدون علامت دچار پریودنتیت‌آپیکال، Sjogren و همکاران کانال‌ها را تا Hedstrom ۴۰# فایل‌کرده و با هیپوکلریت سدیم ۰/۵درصد شستشو دادند.کشت ۳۱کانال(۵۸درصد) از ۵۳کانال به‌دست‌آمده قبل از پُرکردن کانال‌ریشه منفی بود. در بررسی دیگر روی درمان یک جلسه‌ای، Peters و Wesselink کانال‌های ریشه‌ی نکروز عفونی را توسط 35Flexofileتا 60# آماده کردند و با یپوکلریت‌سدیم۲درصد شستشو دادند.۱۱کانــال (۶۷درصد) از ۲۱کانال ریشه، دارای کشت منفی قبل‌از پُرکردن کانال‌ریشه بود.تحقیق دوم به‌علت گشادسازی ناحیه‌ی آپیکال با فایل‌های شماره‌ی بالاتر نتایج بهتری را نشان‌داد. شواهد در دست، اختلاف معناداری را از‌نظر فعالیت ضدباکتری بین هیپوکلریت سدیم ۰/۵درصد و ۲درصد در in-vivo نشان‌نمی‌دهد. لذا همان‌طور‌که گفته‌شد، اندازه‌ی آماده‌سازی ناحیه‌ی آپیکال کانال‌ریشه با فایل شماره‌ی بالاتر، باعث اختلاف در درصدهای ارائه‌شده توسط دو تحقیق فوق بود.
ثبت نظر