مزایای درمان توسط لیزر در مشکلات دندان

با به‌کارگیری شبیه‌سازی‌های کامپیوتری، نشان‌داده شد که چگونه لیزر به کولونی‌های باکتریایی دهانی حمله‌می‌کند. این یافته حاکی‌از مزایای استفاده از لیزر در دبریدمان‌(‌Debridement)  دهانی شامل کشتن باکتری‌ها و تقویت سلامت دهان و دندان است.

محققان نتایج شبیه‌سازی‌هایی را ارائه‌کردند که طول‌موج‌های مختلف لیزر را هنگامی‌که روی کولونی‌های باکتریایی مجازی پنهان در بافت لثه متمرکز‌می‌شدند، به تصویر می‌کشید. در انسان‌ها، کولونی‌های باکتریایی واقعی می توانند منجر به ورم یا التهاب لثه (Gingivitis‌) شوند. التهاب لثه اگر به‌موقع درمان‌نشود، می‌تواند منجر به بیماری‌های پریودنتال مانند عفونت‌های شدید و در‌نهایت سست‌کردن استخوان‌ها و بافت‌های نگهدارنده‌ دندان شود.

محققان با استفاده از شبیه‌سازی ۳‌نوع از لیزرهای متداول در دندانپزشکی، تأ‌ثیر آنها را بر ۲‌نوع کولونی باکتریایی با اندازه‌ها و اعماق مختلف در مدل‌های لثه ارزیابی‌کردند و حال پرسش این است که پیش‌روی باکتری تا چه عمقی باید باشد تا بتوان آن‌را با لیزر از‌بین برد‌؟ شبیه‌سازی نشان‌می‌دهد که یک لیزر دیودی ۸۱۰ نانومتری هنگامی‌که در پالس‌های کوتاه و سطح انرژی متوسط تنظیم‌می‌شود، می‌تواند باکتری‌هایی که در عمق ۳‌میلی‌متری بافت نرم لثه قراردارند را از‌بین‌ببرد. لیزر‌Nd:YAG  1064‌نانومتری نیز در همین عمق نفوذ، عملکردی مشابه دارد. بر‌طبق شبیه‌سازی‌ها، هر‌‌۲نوع لیزر با حداقل گرم‌کنندگی بافت‌های اطراف، موجب حفظ بافت‌های سالم و بهبود سریعتر می‌شوند.
دستاوردهای این بررسی از آن جهت اهمیت دارند که امکان افزایش (Tweaking) طول‌موج، قدرت و مدت پالس لیزر را فراهم آورده‌است. این تغییرات موجب اثربخشی بیشتر لیزر در از‌بین‌بردن باکتری‌ها می‌شود. پزشکان با در‌نظر‌گرفتن این مزیت‌، به استفاده از لیزر ترغیب نمی‌شوند.

دکتر دیوید‌هریس، مدیر شرکت Bio-Medical Consultants  که در حوزه‌ توسعه‌ انواع لیزر متخصص می‌باشد، معتقد است که این پژوهش نشان‌می‌دهد که در بافت چه اتفاقاتی در‌حال رخ‌دادن است و امیدواریم بتوانیم از‌طریق نشان‌دادن چگونگی از‌بین‌بردن باکتری‌ها توسط لیزر، گامی به جلو برداشته و توجه دندانپزشکان به این نکته جلب گردد که هنگامی‌که این درمان را انجام‌می‌دهند، عفونت از ‌بین‌می‌رود و به بافت‌ها اجازه‌ی بازسازی مجدد داده می‌شود. از‌بین‌بردن عفونت یعنی اینکه بافت‌ها می‌توانند بدون اختلال (Without interfernce)، التیام یابند‌. در آمریکا هزینه‌ لیزر دندان بین ۵‌تا بیش‌از ۱۰۰‌هزار دلار است و متخصصان برای استفاده از آن نیاز به آموزش‌ اضافی خاص دارند. این هزینه‌ها مستقیماً بر بیمار تحمیل می‌شود. بنابراین باید مزیتی قطعی برای توجیه این هزینه‌ها وجود داشته باشد.

آکادمی دندانپزشکان متخصص لیزر، تخمین‌می‌زند که ۲۵‌درصد از مطب‌های دندانپزشکی آمریکا علاوه‌بر تجهیزات لازم برای انجام جراحی‌های بافت نرم و جراحی‌های بافت سخت مانند پوسیدگی دندان، از قابلیت‌های لازم جهت انجام لیزر‌درمانی برای درمان بیماری‌های  پریودنتال  برخوردار هستند. شبیه‌سازی ویدیویی راهی بزرگ و مؤثر برای ارائه‌ دستاوردهای علمی پیچیده و بسیار تخصصی در قالبی مؤثر به پزشکان بالینی است. این مدل، ابزاری عالی برای پیش‌بینی اتفاقی است که در بافت رخ‌می‌دهد. در بخش اول مقاله، نتایج منتشره شامل تصاویر ویدئویی از شبیه‌سازی‌های کامپیوتری موجود می‌باشد. خوانندگان مقاله می‌توانند با مراجعه به سایت هفته‌نامه‌ «پزشکی‌امروز» تصاویر ویدئویی این شبیه‌سازی را دقیقاً ببینند که بافت نرم مجازی لثه و باکتری‌ها چگونه با حرکت لیزر روی آنها گرم و سپس سرد می‌شوند.

روش‌شناسی شبیه‌سازی چگونگی تعامل نور لیزر با بافت، دستاوردی فراتر از دندانپزشکی به‌دست‌ داده است. پزشکان و جراحان، از لیزر در روش‌های درمانی مختلف از‌جمله درمان تارهای صوتی، پوست و درمان قارچ ناخن انگشت‌پا نیز بهره‌می‌برند.

Ref: Lasers in Surgery and Medicine Journal oct 2016