سینوزیت عبارت است از التهاب غشای مخاطی آسترسینوس‌های کنار بینی. غالباً این حالت بعداز سرماخوردگی، آنفلوانزا و سایر عفونت‌های عمومی ایجاد می‌شود. ذرات یا جرم‌هایی که معمولاً از بدن خارج می‌شوند گاهی به این سینوس‌ها یااتاقک‌های دوطرف گذرگاه بینی راه یافته و به ایجاد اختلال سینوس منتهی می‌شوند.
سینوس‌ها درواقع حفرات یا اتاقک‌هایی در استخوان‌های ناحیه‌ی سر و صورت هستند. سینوس‌های پیشانی، آرواره، اتموئید و پرویزنی ازجمله سینوس‌های مجاور بینی هستند که با بینی ارتباط دارند. سینوس‌های پیشانی درست دربالای چشم و در استخوان پیشانی قراردارند. سینوس‌های آرواره‌یی در دوطرف بینی و زیراستخوان گونه‌ها قرارگرفته‌اند. سینوس‌های اتموئید واسفنوئید در پشت بینی یا در دو طــرف آن جــای دارنـــد. این سینوس‌های هــوایی ســبب سبـک‌شــدن وزن جمجمه شـده و موجب تشدید صوت می‌گردند.
نشانه‌ها:
نشانه‌های سینوزیت عبارت است از عطسه‌ی بیش از حد یا دائمی، آبریزش بینی، انسداد یک یا هر دو سوراخ بینی، سردرد و فشار آمدن به اطراف سر، چشم و صورت. سردردهای سینوسی معمولاً درپیشانی و درصورت و درست زیر چشم حس می‌شوند. بیمار ممکن‌است تب خفیفی داشته واشتها نداشته باشد یا احساس اشتها نکند ودچار دندان‌درد باشد. به‌علت دشواری تنفس، احساس بینوایی به وی دست می‌دهد و به‌علت مسدود بودن بینی، صدایش نیز تغییر می‌کند.
علل:
سینوزیت حاصل احتقان راهگذرهای سینوسی به‌علت نزله است. این حالت به سبب ترشح بیش‌ازحد موکوس در غشای آستر بینی، گلو و سر حاصل می‌شود. این تراوش بیش‌ازحد به‌علت آغالش ناشی‌از وجود توکسین‌های مختلف درخون است.
به این‌ترتیب علت واقعی اختلال سینوس، استفاده از جیره‌ی‌غذایی غلط است. وقتی انسان بعضی انواع خوراکی‌ها یا نوشیدنی‌ها را به طور مرتب می‌خورد، این خوراکی‌ها، در سیر معلوم، یک تأثیر شرطی شدن بر تمام سیستم به‌جا می‌گذارند. درنتیجه، بعضی افراد ممکن‌است نسبت به بعضی آلرژن‌ها حساس‌تر شوند و درنتیجه، واکنش به این آلرژن‌ها درنهایت به سینوزیت تبدیل می‌شود.
علاج:
اصلاح جیره‌ی‌غذایی غلط از مهم‌ترین اقدامات در درمان سینوزیت است. بیماران باید از یک رژیم اصلاح شده استفاده کنند. بسیاری از افراد دچار اختلال سینوس از اسیدیته (حموض) رنج می‌برند. درنتیجه جیره‌ی غذای این افراد باید به سمت قلیایی منحرف شود. مصرف نمک باید به حداقل کاهش یابد زیرا مصرف نمک به انباشت آب در بافتها منتهی شده و سبب دفع کلسیم از بدن می‌شود.
در مرحله‌ی حاد بیماری، وقتی تب موجود است، بیمار باید از مصرف تمامی خوراکی‌های جامد پرهیز نموده و فقط آب‌میوه و سبزی تازه بنوشد که به نسبت نصف به نصف با آب رقیق شده است. پس‌از فرو نشستن تب، بیمار می‌تواند ازمیوه‌ی خام کم کالری و سبزی همراه با آب میوه‌ی خام به مقدار زیاد استفاده نماید.
بعداز رفع نشانه‌های حاد، بیمار به تدریج می‌تواند از جیره‌ی‌غذایی کاملاً متوازن شامل سه گروه خوراکی اصلی یعنی دانه‌ها، مغز آجیل و غلات، سبزی‌ها و میوه‌ها استفاده نماید. درحالات مزمن دائمی، روزه‌های مکرر کوتاه با آب میوه به مدت یک هفته یا بیشتر به فاصله‌ی هر دو ماه باید
گرفته شود.
افراد دچار سینوزیت باید به‌طورکامل ازمصرف اغذیه‌ی سرخ‌کرده ونشاسته دار، قندسفید، آرد سفید، برنج، فرآورده‌های ماکارونی، پای، کیک‌و‌شیرینی بپرهیزند. همچنین باید از مصرف ادویه‌های‌تند، گوشت و فرآورده‌های گوشت پرهیز کنند. گاهی می‌توان از کره وگی استفاده کرد. برای شیرین‌کردن خوراکی‌ها می‌توان از عسل استفاده نمود. برای هر وعده‌ی غذا باید ازخوراکی‌های تازه برای طبخ استفاده نمود. باید از سبزی به‌مقدار زیاد استفاده شود. تمامی انواع میوه‌ها به استثنای میوه‌های تیره‌ی مرکبات مثل لیموشیرین، لیموترش، پرتقال وگریپ‌فروت قابل استفاده است. از شیــر بـاید به مقـدار زیــاد استفاده شود زیرا حاوی کلسیم است که در غلبه بر التهاب بـافت‌هـا مؤثر است.
جیره‌ی‌غذایی سرشار از ویتامین A بهترین راه بیمه شدن در برابر سرماخوردگی و اختلال سینوس است. ویتامینA درواقع کاندیشنر غشایی است زیرا به ساخت غشای سالم وموکوسی در سر و گلو کمک می‌کند. بعضی‌از منابع با ارزش این ویتامین عبارتند‌از: شیر چرخ‌نشده، پنیرکرد، زرده‌ی تخم مرغ، کدو حلوایی، هویج، سبزی‌های برگ‌دار، گوجه‌فرنگی، مرکبات،انبه وپاپایا وقتی که اختلال سینوس ایجاد شده باشد، با مصرف مقدار خوراک بالای درمانی25.000واحد بین‌المللی در روز، بیماری رفع می‌شود. آثار سودمند ویتامینC نیز در درمان سینوزیت به تأیید رسیده و بیمار می‌تواند، یک گرم ازاین ویتامین را در دوخوراک 500 میلی‌گرمی مصرف نماید.
یکی‌از مؤثرترین تدبیرها در مشکلات سینوس، مصرف گیاهان تند و تیز مانند سیر‌وپیاز است که سبب شکسته‌شدن و ازبین‌رفتن احتقان مخاطی ازطریق مجرای تنفس می‌گردد. برای این کار، باید از مقادیر کم شروع کرد و مقدار خوراک را به‌تدریج افزود. با افزودن مقدار اندکی از این گیاهان به غذای معمولی می‌توان نتایج سودمند آن را ملاحظه کرد.
در درمان اختلال سینوس استفاده ازآب هویج به‌صورت جداگانه یا همراه با آب چغندر و خیار یا با آب اسفناج بسیار نافع است. برای مصرف کافی است 100 میلی‌لیتر از آب چغندر یا خیار یا 200 میلی‌لیتر آب اسفناج با 300 میلی‌لیترآب هویج مورد استفاده قرارگیرد.
درمان با آب:
کاربرد سرما روی سینوس سبب تسکین کامل می‌شود. استفاده‌ی متناوب ازکمپرس سردوگرم نیزسودمند است. در دوظرف باید آب‌داغ و سرد ریخت وابتدا صورت را وارد ظرف آب داغ (تاحد تحمل داغ باشد)کرد و سپس مدت کوتاهی صورت را وارد آب سرد نمود. استشمام بخاراز راه بینی به‌مدت 5 دقیقه در ساعت نیزسبب تسکین می‌شود.
آساناهای یوگا ازجمله ویپاری تاکاساناviparitakasana بهوجانگاساناbhujangasana، یوگامودراوشاواسانا، کریاهای یوگا مانند جالانتی‌وسوترانتیsutranety و پرانایاماهالی مانند آنولوما ویلوما وسوریا بهدان suryabhedan در درمان اختلال سینوس مؤثرند.
خواب کامل، استراحت کافی و هوای تازه دردرمان اختلال سینوس با اهمیت است. بیمار باید از عطر و روغن با رایحه‌ی قوی برای‌موی سر پرهیز کند.
ثبت نظر