خطرهای عفونت کلستریدیوم دیفیسیل بیمارستانی

پژوهش‌‌ها نشان‌می‌دهند که بیماران‌بستری دربیمارستان درصورت استفاده‌از داروی مهارکنندۀ پمپ پروتون(PPI)، آنتاگونیست‌هایH2، سوکرالفیت یا هرنوع آنتی‌بیوتیک خاصی، درمعرض خطر بالای ابتلا به عفونت کلستریدیوم‌دیفیسیل(CDI) درطول مدت‌بستری قراردارند.

اگرچه ساز‌وکار برای افزایش‌خطر ابتلا به‌عفونت هنوز معلوم‌نیست، پژوهشگران اشاره‌می‌‌نمایند که «نتایج از نیاز به اقدامات مراقبتی هم برای آنتی‌بیوتیک‌ها و هم داروهایی با‌خطر‌بالا پشتیبانی‌می‌کنند که تنظیم ترشح اسیدمعده را تغییر‌می‌دهند. علاوه‌بر‌این، کاهش‌درمان با سرکوبگران اسیـدمعده همـراه با مراقبت از آنتی‌بیوتیک (Antibiotic stewardship)  می‌تواند تا حد زیادی رخداد CDI بیمارستانی را کاهش‌دهد».

آنها دریافتند که کارباپنم‌ها‌ (Carbapenem)، سفال‌سپورین‌های‌‌(Cephalosporins) نسل‌سوم و چهارم، مترونیدازول و پیپراسیلین/تازوبکتام (Piperacilin-Tazobactam) همگی خطر ابتلا به CDI را افزایش می‌دهند. با این‌حال، با استفاده از کلیندامایسین، ماکرولیدها و تتراسایکلین‌ها این خطر کاهش‌یافت.

پژوهشگران اشاره‌می‌کنند که «یافته‌ها در ارتباط با کلیندامایسین تا حدی شگفت‌آور می‌باشد به‌طوری‌که کلیندامایسین خطر بالایی برای ابتلابه CDI هم دربیمارستان و هم در جامعه در پی‌دارد. این یافته ممکن‌است به‌دلیل کاهش‌مصرف کلیندامایسین درطول‌زمان باشد. نتایجی‌که حاکی‌از اثر حفاظت احتمالی تتراسایکلین و ماکرولیدها هستند، با یافته‌های تحقیقات گذشته مطابقت دارند.

برای شناسایی عوامل خطرساز، محققان داده‌های مربوط به تمام ۱/۲۳۷/۵۳۷ بزرگسال ۱۸ساله و بزرگ‌تر را که از هر یک از ۱۵۰بیمارستان در سیستم مراقبت‌بهداشتی بزرگ آمریکا (Hospital Corporation of America) بین ۱ اکتبر ۲۰۱۵ و ۳۰ سپتامبر ۲۰۱۶ ترخیص‌شدند، مورد ارزیابی قراردادند. محققان روی عفونت‌های بیمارستانی تمرکزنمودند و زنان‌باردار یا درحال وضع‌حمل، افرادی‌که اطلاعاتشان در دست‌نبود، یا افراد با آزمایش مدفوع مثبت عفونت کلستریدیوم دیفیسیل درطی ۳ روز اول بستری در بیمارستان را در‌نظر‌نگرفتند (از پژوهش حذف‌شدند).

محققان داده‌های دموگرافیک، دارو و داده‌های آزمایشگاهی را نیز در تجزیه و تحلیل خود ارزیابی‌نموده و بر دودسته از داروها که قبلاً همراه با CDI بودند تمرکز داشتند: داروهای مهارکنندۀ اسید و یا محافظت‌کننده در برابر اسید و آنتی‌بیوتیک‌ها.

به‌طورکلی، ۴۵۸۷ (۰/۳۷درصد) بیمار به CDI بیمارستانی مبتلا بودند. به‌طور متوسط، بیماران مبتلا به CDI بیش‌‌از مراقبت‌های حاد درازمدت پذیرفته شده‌بودند و شاخص تجمیع مورد(Case Mix Index) بالاتری داشته و روزهای بیشتری را در مراقبت‌های ویژه‌بستری بودند، مدت‌زمان بیشتری آنتی‌بیوتیک مصرف‌نموده و مبتلا به دیابت، بیماری کرون یا کولیت زخمی بودند. برای هر۱سال‌دیگر افزایش‌سن، خطر ابتلابه CDI به‌میزان۵/۰درصد افزایش‌یافت و زنان ۱/۱۲برابر بیشتراز مردان درمعرض عفونت قرارداشتند.

احتمال ابتلابه CDI بیمارستانی در بیمارانی‌که PPI مصرف‌می‌کنند ۴۴درصد، در بیمارانی‌که آنتاگونیست‌های H2 مصرف می‌کنند ۱۳درصد و در افرادی‌که سوکرالفیت مصرف می‌کنند ۳۷درصد بیشتر بود (برای هریک، P<.001).

آنتی‌بیوتیک‌ها اغلب با افزایش خطر ابتلا به CDI مرتبط‌بودند که شامل کارباپنم، سفالوسپورین نسل سوم و چهارم، مترونیدازول و پیپراسیلین/تازوبکتام، بود و احتمال ابتلا مابین ۱/۲۵ ‌تا ۲/۲۸ برابر بود (P<.001). احتمال ابتلا به عفونت در بیمارانی‌که دو‌یا چند آنتی‌بیوتیک مختلف مصرف‌می‌کنند ۱/۶۵ برابر بیشتر بود.

درعین‌حال، خطر ابتلابه عفونت دربیمارانی‌که تتراسایکلین، ماکرولیدها یا کلیندامایسین مصرف‌می‌کردند، پایین‌تر بود (نسبت احتمال برای هرکدام ۰/۳۹۳ ـ۰/۷۰۴؛ P<.005).
علاوه‌بـرایـن، محققان اشـاره‌می‌کنند که: «ترکیـب PPIها با «فلوروکینولون»، سفالوسپورین‌های نسل‌سوم و چهارم، کلیندامایسین یا کرباپـنم احتمال ابتلا به CDI [آغاز دربیمارستان] را به‌میزان قابل‌توجهی تغییر نداد». این یافتۀ جدید با نتایج بررسی‌های پیشین در تضاد می‌باشد و در آن تحقیق اشاره‌شده‌است که «استفادة همزمان از PPI و آنتی‌بیوتیک‌ها سبب افزایش خطر نسبت به حالتی می‌شود که فقط PPI به‌تنهایی مصرف می‌گردد».

محققان یادآور می‌شوند: «از‌آنجایی‌که در‌این تحقیق هیچ تایپینگ سویه‌ای (Strain typing) انجام‌نشده، نمی‌توانیم به‌طور‌قطعی مشخص‌کنیم که کدام سویه‌ها در جمعیت مورد بررسی ما شایع هستند. ممکن‌است که نوع سویه گردشی(Circulating strain) یا تغییر الگوهای تجویزشده‌بر ارتباط مشاهده‌شده در آنتی‌بیوتیک‌ها با احتمال ابتلابه CDI بیمارستانی تأثیرگذارده باشد.

محدودیت دیگر تحقیق، وجود عوامل احتمالی ناخواسته، از‌جمله «داروهای سرپایی و داروهای بدون نسخه (مانند پروبیوتیک‌ها)، دوز، مدت‌زمان مواجهه، عوامل شیوة‌زندگی و بستری‌شدن قبلی در بیمارستان یا استفاده قبلی‌از دارو می‌باشد.