ابداع روش نوین درمانی و افزایش طول عمر و کیفیت زندگی مبتلایان به تومور مغزی بدخیم

دکتر محمد آقاجانی در نشست خبری که با حضور اصحاب رسانه برگزار شد، درخصوص روش جدید درمان تومورهای بدخیم مغزی، گفت: این روش نوین به عنوان یک روش تکمیلی در کنار روش های استاندارد درمان تومورهای بدخیم مغزی، برای اولین بار در این دانشگاه ارائه می شود.

وی افزود: درمان برخی از تومورهای بدخیم مغزی علیرغم جراحی، شیمی درمانی و پرتو درمانی، با مشکل مواجه می شود؛ به همین خاطر محققان این دانشگاه، علاوه بر روش های معمول درمانی، از روشی نوین نیز بهره بردند.

رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه در حال حاضر فاز دوم این روش به پایان رسیده است، تصریح کرد: فاز اول این روش درمانی در مدل حیوانی انجام شد و پس از کسب نتایج موفق در فاز اول و کسب مجوز های اخلاق پزشکی، این روش در مدل های انسانی برای بیماران مبتلا استفاده شد.

دکتر اقاجانی با اشاره به اینکه در حال حاضر چهار سال از استفاده از این روش برای بیماران در دانشگاه می گذرد، ادامه داد: ما در حال عبور از این مرحله هستیم تا در مراحل بعدی بیماران بیشتری در کنار روش های معمول از این تکنولوژی استفاده کنند.

وی درخصوص استفاده از این روش به عنوان روشی استاندارد و معمول در آینده، إبراز امیدواری کرد و گفت: این روش نوین برای بیماران، نتایج خوب و موفقیت آمیزی به همراه داشته است.

دستاوردهای فزاینده دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی یادآور شد: دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در چهل سالگی پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، به عنوان یکی از بزرگترین دانشگاه های کشور این افتخار را دارد که در حوزه علوم و فنون دستاوردهای فزاینده ای داشته باشد.

وی با بیان اینکه در سال گذشته در این دانشگاه در ازای هر عضو هیات علمی سه مقاله منتشر شده است، عنوان کرد: با افتخار اعلام می کنم که این دانشگاه با ۱۴۰۰ عضو هیات علمی در ۱۳ دانشکده، ۷۱ مرکز تحقیقاتی، پنج پژوهشکده تحقیقاتی، چهار مرکز رشد و با انتشار ۳۰ مجله معتبر علمی انگلیسی زبان و با انتشار ۴۲۰۰ مقاله، در رشد تولیدات علمی افزایش ۳۶,۵ درصدی داشته است.

رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: در آخرین رتبه بندی لایدن، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از بین ۲۲ هزار دانشگاه علوم پزشکی در بین ۳۰۰ دانشگاه برتر و در بین همه دانشگاه ها بین ۵۰۰ دانشگاه نخست قرار گرفته است.

دکتر آقاجانی با بیان اینکه دانشگاه در طول یک سال گذشته جهت گیری های جدیدی در تولیدات علمی داشته است، گفت: پژوهش های کاربردی در دستور کار دانشگاه قرار گرفته است که از جمله آن ها می توان به پژوهش درباره سلامت و امنیت غذا و پژوهش در فناوری و تولید اشاره کرد.

رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: تلاش کرده‌ایم درباره مشکلات نظام سلامت و برای رسیدن به راه حل های موثر و غلبه بر مشکلات موجود در این نظام پژوهش کنیم.

وی افزود: همچنین تاکید بر پژوهش های چند مرکزی، پژوهش های بین المللی و تبادلات علمی با دانشگاه های معتبر داخلی و خارجی در دستور کار حوزه پژوهشی دانشگاه قرار گرفته است.

رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در ادامه به سه دستاورد بزرگ این دانشگاه طی سه هفته اخیر اشاره کرد وافزود: ‌روش نوین در آنالیز سنگ‌های ادراری، دستیابی به تکنولوژی تشخیص تقلب در مواد غذایی و دستیابی به تکنولوژی نوین درمانی برای درمان تومورهای بدخیمی مغزی در کنار روش های استاندارد از آخرین دستاوردهای مهم این دانشگاه در طول سه هفته اخیر محسوب می شود.

گلیوبلاستوما، شایع ترین تومور بدخیم مغزی است

دکتر علیرضا زالی، مدیر این پروژه پژوهشی در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، درخصوص روش نوین درمانی تومورهای بدخیم توضیح داد: روش های مختلف درمانی برای درمان تومورهای مغزی وجود دارد.

وی ادامه داد: در دنیا تومورهای بدخیم مغزی از تومورهای پرچالش محسوب می شوند و از طرفی معمولا بین پنج تا هشت نفر از بین هر صدهزار نفر شانس ابتلا به این بیماری را دارند.

این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات افزود: «گلیوبلاستوما» تومور بدخیم پیشرفته درجه چهار مغزی و بدخیم ترین سرطان مغزی انسان محسوب می شود و پیش بینی می شود که آمار ابتلا در ایران نیز چیزی حدود دو نفر از بین هر صد هزار نفر باشد.

دکتر زالی یادآور شد: بیش از ۶۰ درصد تومورهای گلیومای مغزی تومورهای بدخیم از جنس گلیوبلاستوما هستند و این تومور شایع ترین تومور بدخیم مغزی است.

مبتلایان تومور مغزی در ایران یک دهه جوان تر از آمار مبتلایان جهانی هستند

وی عنوان مرد: متاسفانه در کشور ما سن ابتلا به این بیماری با آمار جهانی متفاوت است؛ معمولا مبتلایان این بیماری در ایران یک دهه جوان تر از آمار مبتلایان جهانی هستند و این درمان را مشکل تر می کند، زیرا در افراد جوان درمان متفاوت تر است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خاطرنشان کرد: از سال ۱۹۹۰ میلادی ژن درمانی در دنیا متداول شده است و روشی که امروز به عنوان ژن درمانی برای درمان این تومور مطرح می شود، ویژگی هایی دارد که آن را با درمان های قبلی متفاوت می کند. 

دکتر زالی درباره روش هایی که تاکنون برای درمان این بیماری استفاده شده است، گفت: یکی از روش های نوین که برای درمان این بیماری در دنیا استفاده می شود به این شکل است که ویروس هایی که خاصیت از بین بردن سلول های سرطانی مغز را داشته باشند، داخل سلول های مغزی کاشته می شوند و سلول های بدخیم مغزی را از بین می برند.

وی افزود: اقدام دیگری که برای درمان این بیماری در ماساچوست آمریکا انجام شده، استفاده از نانوذرات ها برای انتقال این مواد سمی و ویروس های کشنده است.

دکتر زالی درخصوص روش دیگری که برای درمان این تومور استفاده می شود، گفت: یکی دیگر از این روش ها استفاده از ویروس دستکاری شده ای به نام «زیکا» است، که با اصلاح ژنتیکی این ویروس بخشی از سلول های تومور مغزی بیماران از بین می رود.

وی درخصوص روش نوین درمان این بیماری در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی توضیح داد: ما برای از بین بردن تعداد بیشتری از سلول های این تومور ویروس کشنده سلول های سرطانی را با سلول های بنیادی مزانشیمال که از مغز استخوان خود بیمار گرفته می شود ترکیب کردیم.

دکتر زالی ادامه داد: سه هفته قبل از تزریق این ترکیب به بیمار، دارویی را به بیمار تزریق کردیم که برای سلول های طبیعی انسان آسیب رسان نیست، اما برای سلول های سرطانی نشان دار شده یک داروی به شدت سمی تبدیل می شود و می تواند آن ها را از بین ببرد. 

وی اظهار کرد: برای نخستین بار در این روش ابداعی از دو ناقل برای انتقال ویروس کشنده و پیش داروی سمی استفاده کردیم.

این متخصص با بیان اینکه درحال حاضر در دنیا برای از بین بردن این سلول ها از ویروس های کشنده سرطانی و یا سلول های بنیادی استفاده می شود، گفت: ما در واقع برای نخستین بار از ترکیب این دو روش استفاده کردیم.

دکتر زالی درخصوص روند درمان بیماران مبتلا با استفاده از این روش نوین درمانی تصریح کرد: بیمار در ابتدا جراحی می شود و پس از تشخیص نوع تومور و تایید دو متخصص آسیب شناسی، درمان استاندارد بیمار یعنی شیمی درمانی و پرتودرمانی آغاز می شود.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: پس از اینکه درمان استاندارد به پایان رسید بیماران به ما ارجاع داده می شوند و با استفاده از محاسبات نرم افزاری، بستر تومور مشخص می شود و در داخل آن این ترکیب ابداعی کاشته می شود. 

وی یادآور شد: بیش از ۸۰ درصد بیماران مبتلا به این بیماری، علی رغم استفاده از همه روش های درمانی، در سال اول تشخیص فوت می کنند، اما چهار سال از درمان دو نفر از کسانی که برای درمان آن ها از این روش استفاده می شود می گذرد و زندگی آن ها از کیفیت مناسبی برخوردار است. 

دکتر زالی بیان کرد: در حال حاضر این روش به عنوان یک روش ابداعی برای این دانشگاه و یک روش ترکیبی از ناقلین ویروس های کشنده و سلول های بنیادی مزانشیما است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر اینکه برای استفاده از این روش مجوزهای اخلاقی لازم کسب شده است، یادآور شد: در کار آزمایی های بالینی جهانی که عمدتا در کشورهای اروپایی و ایالات متحده انجام می شود، از ویروس های کشنده سرطان برای این تومورها استفاده می شود و ایمنی این روش ثابت شده است.

وی ادامه داد: استفاده از سلول های بنیادی مزانشیمال نیز روشی کاملا ایمن است و سال های سال است که از آن در دینا استفاده می شود.

این متخصص تاکید کرد: بنابراین با استفاده از این روش هیچ صدمه ای به بیماران وارد نخواهد شد.

دکتر زالی همچنین از انجام دو پروژه پژوهشی دیگر در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خبر داد و گفت: ما از دستگاهی به نام «گاماپرو» برای درمان تومورهای مغزی گلیوبلاستوما استفاده کردیم که مثل یک پاک کن بیولوژیک عمل می کند و در آینده از این روش نیز رونمایی خواهیم کرد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی همچنین القای خودکشی سلولی در بیماران مبتلا به تومور مغزی گلیوبلاستوما به وسیله سلول های بویایی را از دیگر پروژه های تحقیقاتی در حال انجام این دانشگاه عنوان کرد و افزود: در آینده از این روش نیز رونمایی خواهد شد.

بیمارانی که در مراحل اولیه تشخیص باشند و حال عمومی مناسبی داشته باشند، کاندیدای استفاده از این درمان نوین هستند

در ادامه این نشست، دکتر سعید اوره ای یزدانی، جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات بیمارستان شهدای تجریش نیز درخصوص اینکه کدام بیماران کاندیدای استفاده از این روش درمانی نوین هستند، گفت: بیمارانی که در مراحل اولیه تشخیص باشند و حال عمومی مناسبی داشته باشند، کاندیدای استفاده از این درمان هستند.

وی با بیان اینکه این روش جایگزین شیمی درمانی و رادیوتراپی نیست، گفت: بیماران باید درمان های استاندارد این بیماری را دنبال کنند و از این درمان در کنار روش های معمول استفاده کنند.

نوآوری این روش استفاده از سلول های بنیادی به عنوان سلول های حامل است

این متخصص با بیان اینکه در این روش استفاده از سلول های بنیادی به عنوان حامل، انتقال ویروس های کشنده سلول های سرطانی را به سلول های تومور افزایش می دهد، گفت: نوآوری این روش استفاده از سلول های بنیادی به عنوان سلول های حامل است.

وی با تاکید بر ایمن بودن این روش درمانی، یادآور شد: نتایج اولیه درمان با استفاده از این روش بسیار امیدوار کننده است و طول عمر و کیفیت بیمارانی که از این روش استفاده کرده اند، افزایش یافته است.

پژوهش های دانشگاه به سمت رفع مشکلات نظام سلامت سوق داده می شود در بخش دیگری از این نشست، دکتر افشین زرقی، معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز اظهار کرد: یکی از اهدافی که در پژوهش دنبال می شود، سوق دادن پژوهش ها به سمت رفع مشکلات نظام سلامت است

. وی ادامه داد: در پروژه روش نوین درمان تومورهای مغزی بدخیم نوع ۴، نیز کلیه کدهای اخلاقی برای انتقال از فاز حیوانی به فاز انسانی رعایت شده است و خوشبختانه پس از موفقیت درمان پنج بیمار در فاز انسانی، تصمیم به رسانه ای شدن این پروژه گرفته شد. 

دکتر زرقی یادآور شد: در بحث تحقیقات و فناوری و حوزه های پژوهشی و علمی نگاهمان به این سمت است که مشکلاتی را که عملا باید از مسیر پژوهش حل و فصل شوند در دستور کار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به عنوان یک دانشگاه برجسته قرار دهیم. 

وی در پایان با بیان اینکه بزرگی دانشگاه ها در انجام پروژه های بزرگ است، گفت: خوشبختانه با توجه به ظرفیت اعضای هیئت علمی برجسته این دانشگاه، از ما انتظار پروژه های کلان نیز می رود.