احیای طرح شکست خورده بهیاری و کاردانی پرستاری

محمد شریفی مقدم افزود: در حال حاضر شرایط به نحوی است که متاسفانه دیوار بی اعتمادی پرستاران نسبت به سیاست های وزارت بهداشت، در حوزه پرستاری بسیار بلند است. بنابراین بایستی این وزارتخانه و در راس آن وزیر، ضمن آسیب شناسی این موضوع و عملکرد وزرای پیشین در مواجهه با پرستاران، اجازه ندهد این بی اعتمادی بیش از این در جامعه پرستاری ریشه بدواند.

وی ضمن انتقاد از آنچه سیاست های غلط وزارت بهداشت در حوزه پرستاری خواند، اظهار داشت: با توجه به اینکه یکی از کلید واژه های اصلی وزیر بهداشت، بحث عدالت در نظام سلامت و کاهش تبعیض ها در بین دست اندرکاران سیستم بهداشت و درمان کشور است، و از آنجا که این امر مورد استقبال گسترده نمایندگان مجلس شورای اسلامی و نیز جامعه پرستاری قرار گرفت، این انتظار از شخص وزیر می رود که با نگاهی به عملکرد وزرای پیشین، به سیاست های غلط گذشته در رابطه با پرستاری خاتمه داده و با ارتباط موثر و واقعی و برداشتن گام های عملی در مسیر رفع موانع خدمتی پرستاران، به نحو شایسته ای اعتماد جامعه پرستاری را جلب نماید. بایستی توجه داشته باشیم که اینک فصل شعارها گذشته و پرستاران امروز منتظر گام های عملی در جهت رفع موانع خدمتی آنها هستند.

دبیرکل خانه پرستار، در ادامه به چالش ۳۰ سال اخیر پرستاری اشاره کرد و توضیح داد: یکی از موضوعاتی که وزیر بهداشت هم به صورت مستقیم و هم تلویحاً در مصاحبه های خود مطرح کرده اند بحث تربیت سطوح پایین پرستاری است که مشخص نیست از طرف چه کسانی یا چه سیستم هایی این مشورت به وزیر بهداشت داده شده است اما لازم است که سابقه این تفکر را که هر چند وقت توسط جریانی خاص که ریشه در عمق وزرات دارد، مطرح می شود و همیشه نیز با هوشیاری جامعه پرستاری خنثی شده است باز هم مطر ح که جهت تنویر افکار عمومی و تیم جدید  علل آن را  توضیح می دهم.

وی ادامه داد: طی ۳۰ سال گذشته به طور مستمر و در فواصل زمانی مختلف این تفکر با عناوین مختلفی مانند پرستاری ٦ ماهه، بهیاری یک ساله، کاردانی پرستاری و با هدایت غیر مستقیم جریان خاص، ظهور و بروز داشته است. اما سئوال اینجاست که چرا تا امروز بحث کاردانی و بهیاری جمع شده است. با توجه به پیشرفت های علم و تکنولوژی و ظهور بیماری های نوپدید و همچنین ورود داروهای پیچیده و نحوه خاص استفاده از این داروها و نیز با توجه به ایجاد بخش های تخصصی و ورود پروسیجرهای جدید و نهایتا افزایش انتظارات مردم و از طرف دیگر با توجه به سیاست های سازمان بهداشت جهانی مبنی بر اینکه پایین ترین سطح مدارک پرستاران حرفه ای بایستی لیسانس باشد، از دهه ٧٠ سیاست های وزارت بهداشت لاجرم در این مسیر قرار گرفت که رده های کاردانی و بهیاری پاسخگوی نیازهای روز مردم در حوزه مراقبت  نیست، بنابراین به تدریج این رده ها حذف شدند. هرچند که در آن زمان و پس از انقلاب فرهنگی رده های کاردانی پرستاری و بهیاری خدمات قابل تقدیری را به مردم و به ویژه ساکنان مناطق محروم و نیز طی سال های دفاع مقدس ارائه دادند. 

شریفی مقدم ادامه داد: از این رو در آن برهه زمانی بیش از ٩٠ درصد از کاردان های پرستاری برای کسب مدرک کارشناسی ادامه تحصیل دادند و پس از آن زمان دیگر ورود به رشته پرستاری فقط در مقطع لیسانس بود. همچنین آموزشگاه های بهیاری به تدریج تعطیل شده و جای خود را به دانشکده های پرستاری دادند. به نحوی که در آن زمان تنها ٣٥ دانشکده پرستاری در سطح کشور داشتیم و امروز این تعداد به ١٩٤ دانشکده رسیده است. فارغ التحصیلان پرستاری نیز که در دهه ٦٠، سالانه حدود هزار نفر بودند امروز به بیش از ١٠ هزار نفر در سال رسیده اند به نحوی که هم اکنون بیش از ١٥٠٠٠ پرستار فارغ التحصیل و یا طرحی منتظر استخدام و بکارگیری هستند.

دبیرکل خانه پرستار اظهار داشت: بنابراین اگر امروز وزیر بهداشت شعار عدالت را در راس برنامه های خود مطرح می کند، وجه دیگر از این عدالت، دسترسی احاد مردم به خدمات بهداشتی و درمانی است. بنابراین اگر به این دید نگاه کنیم، مگر مردم مناطق محروم، انسان های درجه دو هستند که نباید از خدمات کارشناسان پرستاری بهره مند شوند. حال ممکن است برخی بگویند پرستاران خاضر نیستند به این مناطق بروند. در جواب این دوستان بایستی بگوییم پرستاری که حاضر است در شرایط سخت آب و هوای کبک(کانادا)، با تفاوت فرهنگی بسیار و با تحمل رنج غربت کار کند، اگر در داخل کشور خودش شرایط کار فراهم باشد چرا باید به فکر مهاجرت باشد. در حقیقت بسیارند کشورهایی که به جهت اهمیت دادن به سلامتی مردم خود، به حرفه پرستاری بها می دهند و نتیجه این می شود که پرستار متخصص، با تجربه و تحصیل کرده ما آن کشورها را برای کار کردن ترجیح می دهد.

شریفی مقدم افزود: فقط کافی است ۱۰ درصد از امکاناتی که برای فعالیت پزشکان در مناطق محروم اختصاص داده می شود برای نیروهای پرستاری در نظر گرفته شود تا همگان ببینند که نتیجه چه خواهد شد.

وی در ادامه در رابطه با بحث تربیت بهیار و کاردان پرستاری، تصریح کرد: از نظر جامعه پرستاری بحث آموزش بهیار و کاردان پرستاری امری منسوخ و مطرود شده است که بارها مطرح شده و هر بار با تحمیل هزینه های سنگین موضوع جمع شده است. القا کنندگان این تفکر هیچ دلسوزی نه برای مردم، نه نظام سلامت و نه شخص وزیر دارند بلکه تنها به دنبال منافع خود و تضعیف پرستاری هستند. 

دبیرکل خانه پرستار ادامه داد: با توجه به وضعیت روز پرستاری دنیا که سال ۲۰۲۰ را می خواهند به اسم پرستار نامگذاری نمایند، عقب گرد ۳۰ ساله وزرات بهداشت و ایجاد فاصله بیش از پیش در پرستاری جای تاسف داشته و خانه پرستار همواره با آموزش و ایجاد مجدد کاردانی پرستاری و بهیاری و این بار توسط بخش خصوصی به شدت مخالف است و جامعه پرستاری نیز طی ۳۰ سال گذشته این موضوع را جزو خطوط قرمز خود دانسته و با عکس العمل های خود به دفعات مکرر این بحث را بایگانی کرده است.

وی افزود: خانه پرستار به عنوان نماینده مردم در حوزه سلامت و صدای پرستاری کشور و با هدف احقاق حق مردم و جامعه پرستاری کشور و بدون دین و تعهد به گروه و یا جریانی خاص، و به صورت مستقل مسائل مربوط به پرستاری و نیز عملکرد وزرات بهداشت را در حوزه مهم  پرستاری رصد نموده و در صورتی که با منافع مردم و پرستاری در تضاد نباشد، حمایت و در غیر این صورت جهت اصلاح نقد کارشناسانه و منصفانه خواهد داشت و در صورت عدم اصلاح تمامی ظریفت قانونی را برای اصلاح بکار خواهد برد و به اطلاع جامعه بزرگ پرستاری خواهد رساند.

شریفی مقدم در پایان ضمن انتقاد از عملکرد معاونت پرستاری وزارت بهداشت در مواجهه با چالش های پیش روی پرستاری، اظهار داشت: جامعه پرستاری انتظار دارد  وقتی این موضوع حساس و مهم حتی در ابلاغیه به ایشان مورد تاکید قرار می گیرد چرا هیچ دفاع کارشناسی از طرف این معاونت انجام نمی شود، جامعه پرستاری کشور انتظار دارد معاون پرستاری نباید تابع محض دستورات باشد و خود را سپر بلای سیستم جریان خاص نماید. معاونت پرستاری جایگاهی است که بایستی با زبان کارشناسی و منطقی و برای حفظ جان مردم در حوزه سلامت ضمن ارتقاء شاخص های پرستاری زیر بار اجرای طرح های ضد پر ستاری که سلامت مردم را تهدید می کند، نرود.