ارزش تصویر برداری پزشکی در تشخیص و ارزیابی کووید-19

جایگاه تصویر برداری پزشکی در تشخیص درگیری ریوی بیماران کرونایی از ارزش بسیار بالایی برخوردار است .انجام سی‌تی‌اسکن ریه بدون تزریق کنتراست روش پیشنهادی در تشخیص و همچنین ارزیابی بیمار حین درمان خواهد بود . در برخی مرجع‌های انجام HRCT ، یعنی سی‌تی‌اسکن با نفوذ بیشتر و مقاطع ظریف‌تر توصیه گردیده است ، ولی در هر حال در شرایط پاندمی و اپیدمی و بالا بودن میزان اکسپوز اشعه X، این روش قابل بحث خواهد بود .

▪ ارزش تصویر برداری پزشکی در تشخیص و ارزیابی کووید-19 :

شایع ترین و نخستین نشانه در کووید - 19، کدورت خرده‌های شیشه (Ground glass opacity) در لب‌های تحتانی و به‌ویژه سگمان‌های خلفی و لترال ریتین در مجاورت دیواره قفسه صدری و یا پرده پلورخواهد بود که اغلب 5 روز پس از آغاز بیماری حادث می‌گردد و از آنجایی که جرم حجمی ویروس بالا بوده وبه نواحی پایین‌تر نفوذ می‌کند و همچنین در سگمان‌های خلفی و لترال و لب‌های تحتانی ریتین قابل رویت خواهد بود و آغاز به تغییرات التهابی و عفونی می‌کند.

پس از این علامت بسیار مهم ، دیگر نشانه‌ها به ترتیب اهمیت عبارتند از :

کدورت(haziness) ، تراکم نسجی (consolidation)،باند فیبروتیک و ضخامت عروقی (crazy paving) و ریشه ریشه شدن جدارۀ ضایعه می‌باشد .

در سی‌تی‌اسکن بیماران کرونایی، در اغلب مواقع پلورال افیوژن و یا بزرگی غدد لنفاوی نادر است ، کدورت فعال لوبار گسترده به تغییرات برونکوپنومونی و انترستیشیال منجر خواهد شد که به اصطلاح و در نهایت، به آن white lung گفته می‌شود .

سی تی اسکن ریه ساده ( و نه HRCT ) میزان اشعه و زمان کوتاه‌تری تا HRCT دارد .در برخی مراکز از روش های سه‌بعدی (3D) نیز استفاده می‌شود که ارزش بیشتری نسبت به روش دوبعدی ( 2D) ندارد .

بیمار در حین انجام سی‌تی‌اسکن نفس عمیق کشیده ( دم عمیق) و نگه می‌دارد تا آزمایش به پایان برسد و سپس کات‌های ظریف آگزیال ( عرضی ) انجام خواهد شد. رادیوگرافی ساده ریه (حتی دیجیتال ) ارزشی در تشخیص درگیری ریه با کووید -19 را ندارد.

▪دکتر حمیدرضا ادراکی
فلوشیپ رادیولوژی, متخصص رادیولوژی
مدیرعامل بنیاد بیماری‌های نادر ایران