روش های مقابله با آنفلوآنزا

متاسفانه، امسال موج اول شیوع آنفلوآنزا نوع "A" در بعضی از نقاط کشورمان منجر به ابتلا، بستری و نیز فوت برخی از هموطنان عزیزمان گردید. لذا چه تدابیری لازم است اتخاذ نماییم تا تسلیم این ویروس ویرانگر در آینده نگردیم. لطفا با ما همراه باشید تا در این مقاله، به روش های مقابله با آنفلوآنزا، مثل ارتقای سیستم ایمنی و دفاعی بدن و آماده سازی آن جهت مقابله با طیف وسیعی از آنتی ژن ها منجمله  ویروس های آنفلوآنزا بدون نیاز به واکسن، بیشترآشنا می شویم.  

* عوارض جانبی واکسن آنفلوآنزا :

با توجه به این که جهت انجام واکسیناسیون آنفلوآنزا، بعلت ایجاد بروز احتمالی عوارض جانبی ناگوار، منجمله مرگ ومیر و غیره از ما رضایت نامه دریافت می کنند. پس در این صورت، اجتناب از واکسن آنفلوآنزا میتواند گزینه بهتری برای جمعیت حداکثری در کشور باشد. یکی از دلایل کلیدی دیگر برای عدم انتخاب این واکسن، وجود مواد شیمیایی سنتزی مضرر، حتی در مقیاس بسیار ناچیز در فرمولاسیون اکثراین واکسن ها است که بطور مفصل به تک تک آن ها در مقالات پیشین منتشر شده در هفته نامه پزشکی امروز شماره های ۸۰۶ الی ۸۰۸ سال ۱۳۸۹، اشاره نمودم، بطوریکه برخی از آن ها موتاژن، کارسینوژن و نهایتا باعث ایجاد مسمومیت در بافت های عصبی و سیستم ایمنی و بسیاری از بیماری های عدیده ای و خطرناک در مصرف کننده می گردد.

بعلاوه، بیماران سرطانی، افراد  با نارسایی های کلیوی، مبتلا به ویروس ایدز، آسمی ، تنفسی، خونی و تحت درمان با آسپرین، افراد دارای حساسیت شدید به تخم مرغ و یا آنتی بیوتیک از گروه آمینوگلیکوزیدها مثل جنتاماسین و غیره لازم است از مصرف خودسرانه واکسن بطور جد خود داری و حتما با پزشک مشورت نمایند. چنانچه واکسیناسیون را انتخاب کردید، صرفا از یک نوع واکسن آنفلوآنزا در طول سال استفاده نمایید تا دچار تداخل در عملکرد سیستم ایمنی نگردید.

از همه مهمتر، اگرواکسن از نوع اسپری از طریق بینی باشد، بایستی بطرز خودسرانه انجام نشود. برای این که در موقع اسپری نمودن ، ویروس آنفلوآنزا کشته یا ضعیف شده در آنرا به دیگران انتقال می دهید. وقتی که در برابر آنفلوآنزا واکسینه می شوید، نهایتا بعد از گذشت حدود 2 هفته منجربه ایجاد مصونیت و ایمنی احتمالی در بدن در مقابل ویروس آنفلوآنزا می گردید. با توجه به کاهش تدریجی سطح آنتی بادی در بدن  در طول سال، لازم است، این نوع واکسیناسیون را هرساله نیز تکرار نمایید.     

 از طرف دیگر ویروس آنفلوآنزا نوع "A" بویژه  H1N1،  درچند سال گذشته بطور گسترده ای در برخی از نقاط مختلف جهان شایع و پراکنده شده اند که تا حدی با موتاسیون و یا جهش ژنتیکی مختلف، بعضا هر ساله همراه بوده اند، به طوری که لحاظ نمودن این چنین جهش ها در فرمولاسیون واکسن برای تولید کنندگان که معمولا تولیدات خود را، به ویژه نوع سنتی واکسن ها، یک یا دو فصل قبل از شیوع  ویروس آنفلوآنزا در پاییز و زمستان، آغاز می کنند، عملا غیر ممکن است. یعنی به احتمال زیاد، عدم یکسان و انطباق سویه های ویروس شایع شده با ویروس بکار گرفته شده در واکسن پدید می آید که موجب ناکارایی واکسن میگردد.  از سوی دیگر، بیش از 200 ویروس مختلف وجود دارند که ممکن است موجب بیماری های آنفلوآنزا و یا مشابه آن شوند که با بروزعلائمی یکسان مثل تب، سردرد، سرفه، درد، ریزش بینی همراه باشند و لذا واکسن ها آنفلوآنزا نوع A  و B میتوانند در بهترین شرایط تنها حدود 10 درصد از این ویروس ها پوشش دهند، یعنی حدود 90 درصد آن ها در مقابل واکسیناسیون مقاوم خواهند بود. حتی برخی از تولید کنندگان واکسن آنفلوآنزا مثل   CSL و نیز مراکز کنترل و پیشگیری از  بیماری ها و غیره، کارآیی و موثر واقع شدن واکسیناسیون را در افراد سالم حدود 10 تا 25 در صد بر آورد نمودند. شایان ذکر است که تحقیقات و بررسی ها در برخی از کشور ها نشان داده که خطر احتمالی ابتلا به بیماری  آنفلوآنزا" A" در افرادی که هرساله واکسن فصلی آنفلوآنزا دریافت میکنند، بعلت واکنش های دفاعی ضعیف تر، معمولا 2 برابر بیشتر نسبت به افرادی است که این نوع واکسیناسیون را انجام نمی دهند. بعلاوه، کودکانی که برای مقابله با آنفلوآنزا واکسینه نشده اند بمراتب بیشتر از کودکانی که هر ساله  واکسینه می شوند، مبادرت به تولید  آنتی بادی برای طیف وسیعی از ویروس های مختلف آنفلوآنزا نموده اند و نتیجتا کمتر مبتلا به این بیماری و یا بستری شدن در بیمارستان ها می گردند.

*  کدام نوع واکسن آنفلوانزا موثرتر است؟

در راستای حفظ سلامت و مصرف کننده، لازم است واکسن های آنفلوآنزای با کیفیت و از تولید کنندگان معتبر که دارای تاییدیه های لازم از سازمان هایی مانند  بهداشت جهانی، پزشکی دارویی اروپا، و یا غذا دارو آمریکا می باشند، وارد کشور شوند. گفته می شود نسل سنتی واکسن های آنفلوآنزا با قدمت حدود هشت دهه و بیشترین آمار تولید، یعنی حدود ۵۰۰ میلیون دوز یعنی جزو پر مصرف ترین در دنیا میباشند. این نوع واکسن ها برپایه پروتئین تخم مرغ می باشند و حاوی برخی از مواد شیمیای تشکیل دهنده نسبتا پر خطر هستند و نیز کارآیی نسبتا  مطلوبی ندارند. این واکسن های سنتی نیزبا چالش های متعدد در امر کندی فرآیند تولید و نیزکلینیکی و بعضا برخی عوارض جانبی و همچنین با احتمال آلودگی هم مواجه اند.

 ولی در مقام مقایسه، نسل نسبتا جدید وبا سابقه حدود یک دهه ای مانند واکسن های آنفلوآنزا با روش جدید کشت سلولی (CC IVs ) که فاقد پروتئین تخم مرغ است و لذا برای افراد دارای آلرژی شدید به تخم مرغ، نیز می توانند بسیارمفید واقع شوند. بعلاوه  دارای فن آوری منحصر بفرد در امرفرمولاسیون و ظرفیت بالای تولید و نیزتکنولوژی سریع و راحت تولید مثلا کمتر از سه ماه، که یک پارامتر بسیار کلیدی در صنعت تولید واکسن های آنفلوانزا فصلی قلمداد می گردد. در ضمن دارای درصد بسیار بالای تاثیر گذاری و ایمن سازی در کمترین زمان و عوارض جانبی ،. بعلاوه، فاقد مواد شیمیایی سنتزی پر خطر و نیز ایجاد مصونیت برای حدود شش ماه و یا بیشتر. بعنوان مثال واکسن آنفلوآنزا چهار بنیانی (QIVs  ) که با این روش جدید تولید می گردد، دارای گونه های غیر فعال از دو نوع ویروس های A و دو نوع ویروس های B می باشند. گفته می شود از نظر قیمت و کارآیی تا حدودی نسبت به واکسن آنفلوآنزا سه بنیانی (TIVs  ) ارجعیت دارند و لذا گرانتر است. این نوع واکسن های سه بنیانی حاوی دو نوع ویروس های A و تنها یک نوع B می باشند. اخیرا واکسن های نسل جدید تر که با تکنولوژی و فن آوری کاملا پیشرفته تر مانند سنتتیک دی ان ای  DNA ) ) واکسن ها که ازمنظر ظرفیت و زمان و هزینه تولید نیز فوق العاده اند. هم اکنون چهار تا از این واکسن ها که تنها حاوی یک نوع از ویروس های A یعنی  H3N2 می باشند، توانستند مجوز و تاییدهای لازم جهت استفاده دردام را اخذ کنند. به علاوه، در آینده نزدیک حتما شاهد تولید این نوع واکسن ها در اشکال مختلف برای استفاده در انسان ها خواهیم بود.

* روش های مقابله با ویروس آنفلوآنزا :

1.ویتامین " D3 " :

این ویتامین منجر به  افزایش تولید متعدد ترکیبات ضد میکروبی بنام پیپتدها می گردد، که در برابر بسیاری عوامل متجاوز خارجی مضر و بیماری زا منجمله ویروس آنفلوآنزا نقش موثر دارند. بررسی های بعمل آمده بر روی تعداد کثیری از مبتلایان آنفلوآنزا نشان داده که این افراد با فقر و کمبود شدید سطح ویتامین " D3 " مواجه بوده اند. حتی برخی از دانشمندان معتقدند که ابتلا به این بیماری می تواند نشانه بارز از کمبود ویتامین " D3 " در بدن باشد.  کاهش نور خورشید در فصول پاییز و زمستان باعث تقلیل قابل توجه در سطح ویتامین در بدن و نتیجتا موجب تعضیف سیستم ایمنی و نهایتا منجر به  افزایش خطر ابتلا به بیماری های سرما خوردگی و آنفلوآنزا می گردد. لذا لازم است کمبود این ویتامین را با دستور پزشک ترمیم وبه حد مطلوب ۴۰ تا ۶۰ در هر میلی لیتر در خون برسانیم تا با این کار سیستم دفاعی خود را تقویت و نتیجتا بدون انجام واکسیناسیون، سیستم دفاعی بدن را  کاملا در حالت آماده نگه داریم  تا از گزند بسیاری از بیماری ها منجمله سرما خوردگی و آنفلوآنزا مصون بمانیم. متاسفانه بیش از نیمی از جمعیت ما از کمبود این ویتامین در بدن رنج می برند، مثلا در این طرح غربالگری در شرکت خودمان، برای حدود 400 نفر اجرا گردید، مشخص گردید که 98 درصد افراد از سطح سرمی پایین تر از حد استاندارد 30 نانو گرم در هر میلی لیتراز این ویتامین درخون مواجهند

2. عنصر "روی" یا "Zn" :

این عنصر، یک جزء اصلی برای تولید بسیار زیادی از انواع مختلف  پروتئین ها و آنزیم های و نیز در واکنش های مختلف آنزیمی و حیاتی در بدن نقش کلیدی ایفا میکند. به علاوه عامل افزایش تولید گلبول سفید خون که فعالیت دفاعی را به عهده دارد، می گردد و نتیجتا نقش بسیارموثری در تقویت سیستم ایمنی و نهایتا مقابله با ویروس ها منجمله  سرماخوردگی و آنفلوآنزا دارد. مصرف روزانه  " روی " بطور متوسط حدود 10 تا 15 میلی گرم تخمین زده می شود که از طریق مصرف مواد غذایی مثل گوشت گاو، تخم کدو و انواع بادام بو داده ، دانه کنجد، شکلات تلخ و بمیزان ناچیز در گوشت مرغ، به بدن می رسد. به علاوه، مصرف مکمل های حاوی "روی" زیر نظر پزشک، می تواند راه دیگری برای تامین این عنصر در بدن باشد.

3.آنتی اکسیدان ها :

این ترکیبات مثل ویتامین های " C" ، " E" ، " A" ، " فلاونوئید ها " وغیره که در بسیاری از غداها، میوه جات، سبزیجات، ادویه جات، خشکبار... وجود دارند که  قادر به مهار یک نوع پروتئین مخرب و مختل کننده سیستم تنفسی به نام "M2" است. ویروس آنفلوآنزا توسط این پروتئین به سلول های اپیتلیالی آسیب و  منجر به اختلال در سیستم مذکور می گردد. مثلا ویتامین " C " به عنوان آنتی اکسیدان میتواند، علاوه بر مهار رادیکال های آزاد و مخرب، در کمک به  نابود سازی ویروس آنفلوآنزا و تقویت سیستم ایمنی نقش مهم ایفا نماید. حتی مواردی گزارش شده که با تزریق دوز بالا ویتامین " C" بیمار مبتلا به آنفلوآنزا درمان گردیده است

در مواقع ورود موج آنفلوآنزا به کشور، لازم است با توجه به ماندگاری این ویروس بر روی دست واشیای و نتیجتا عدم انتقال و اشاعه این ویروس به دیگران، توصیه های رایج و معمول را جدی بگیرید و نیز فریب  تبلیغات دورغین در مورد شستشوی دستان با  مواد شوینده آنتی باکتریال نخورید، چونکه ساختار ویروس از باکتری کاملا متفاوت است و حتما از صابون استفاده کنید. به علاوه ازمصرف بی رویه داروهای ضد ویروس یا آنتی ویرال و یا واکسن و یا آنتی بیوتیک ها و غیره بطور خودسرانه و بدون نظر پزشک اکیدا خوداری نمایید تا باعث جهش ژنتیکی ویروس آنفلوآنزا و تبدیل آن به گونه خطرناک و مرگ بار و ایجاد مشکلات مضاعف دیگر نگردید.

در آخر با عنایت به مطالب فوق الذکر، لطفا خودتان بهترین گزینه را از میان انجام واکسیناسیون و ارتقای سیستم ایمنی و دفاعی محکم، انتخاب نمایید.