رژیم غذایی فستینگ ( Intermittent fasting) یک برنامه غذایی است که با الگویی میان غذا نخوردن و غذا خوردن به طور منظم تغییر می‌کند و گونه‌های مختلف دارد، این رژیم سبب می‌شود تا بدن از چربی‌های ذخیره شده استفاده نماید و در نتیجه کاهش وزن و لاغری اتفاق بی‌افتد . تحقیقات نشان می‌دهد که فَستینگ راهی برای کنترل وزن و پیشگیری یا حتی کمک در مسیر بهبود برخی از بیماری‌هاست.
در چند سال گذشته، محققان دریافته‌اند که رژیم فستینگ ممکن است نقشی مهمی در کاهش وزن و التهاب داشته باشد. با این حال، پژوهش‌های دیگری نیز به بررسی پیامدهای منفی، پیروی از این نوع رژیم غذایی پرداخته‌اند که می‌تواند سبب افزایش خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا، بیماری‌های قلبی -عروقی و سرطان کولون گردد.
به تازه‌گی مطالعه جدیدی در مجله Cell منتشر شده است و گزارش می‌دهد که ررژیم فستینگ ممکن است منجر به کاهش رشد مو گردد.
▪ رژیم فستینگ رشد مو را در موش‌های آزمایشگاهی کُند می‌نماید.
این مطالعه را پژوهشگران با آزمایش روی یک مدل موش آغاز کردند. موش‌ها به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند و موی آن‌ها تراشیده شد و سپس گروه آزمایش به روش فستینگ ۱۶:۸ (هشت ساعت غذا خوردن، ۱۶ ساعت ناشتایی) و گروه کنترل با دسترسی نامحدود به مواد غذایی تغذیه شدند.
نتیجه این بود، موش‌های گروه آزمایش ، پس از ۹۰ روز تنها رشد جزئی داشتند و گروه کنترل پس از ۳۰ روز به رشد موهای خود رسیده بودند.
اما چرا این عارضه رخ می‌دهد ؟ به این دلیل که مو برای رشد خود به سلول‌های بنیادی فولیکول مو (HFSCs) نیاز دارد ، زمانی که بدن در این رژیم غذایی به جای استفاده از گلوکز ، به مصرف چربی‌های ذخیره شده در بدن روی می‌آورد. این تغییر موجب ایجاد استرس اکسیداتیو می‌گردد . استرس اکسیداتیو (oxidative stress) بر اثر عدم تعادل رادیکال‌های آزاد و آنتی اکسیدان‌ها در بدن رخ می‌دهد و منجر به آسیب سلولی می‌گردد. در بسیاری از بیماری‌ها مانند سرطان، آلزایمر و بیماری قلبی نقش دارد. سمومی مانند آلودگی و دود سیگار می‌توانند سبب استرس اکسیداتیو شوند، در حالی که غذاهای سرشار از آنتی‌اکسیدان به کاهش آن کمک می‌کنند.
▪ کُندی رشد مو در آزمایش روی انسان پس از رژیم فستینگ :
در مرحلۀ بعدی محققان به آزمایش روی انسان پرداختند . در یک کارآزمایی بالینی کوچک که روی ۴۹ فرد جوان و سالم انجام گرفت و نتایج یکسانی بدست آمد. در این کارآزمایی رژیم غذایی فستینگ با ۱۸ ساعت روزه‌داری در هر روز ، منجر به کاهش ۱۸ درصدی سرعت رشد مو در مقایسه با گروه کنترلی گردید که رژیم غذایی معمولی داشتند.
پژوهشگر ارشد این کارآزمایی و استادیار و محقق اصلی در دانشکده علوم زیستیِ دانشگاه Westlake در چین معتقد است : ساختار بدنی جمعیت‌های انسانی یکسان نیست ، بنابراین تاثیر این رژیم غذایی ممکن است برای افراد گوناگون متفاوت باشد. موش‌ها همچنین دارای سرعت متابولیسم بسیار بالایی در مقایسه با انسان‌ها هستند، بنابراین رژیم غذایی فستینگ و تغییر متابولیک تأثیر شدیدتری بر HFSCهای موش دارد.
ما شاهد تأثیر خفیف‌تری در انسان هستیم ، هنوز سلول‌های بنیادی آپوپتوز وجود دارند، اما بسیاری از HFSCها زنده می‌مانند. آپوپتوز (Apoptosis) یا آپوپتوزیس، به عنوان روشی حفاظت شده, تحت کنترل ژن‌هاست که به منظور حذف سلول‌های ناخواسته یا غیرضروری در موجودات زنده به کار می‌رود و در بسیاری از مکانیسم‌های سیستم ایمنی یا بیماری‌ها مداخله می‌کند.
محققان در این پژوهش اشاره کردند که هدف آن‌ها ممانعت افزاد از رژیم غذایی فستینگ نیست ، چرا که پیامدهای مفید زیادی به همراه دارد . فقط مهم است که بدانیم ممکن است عوارض ناخواسته‌ای در پی خواهد داشت. ما قصد داریم بررسی کنیم که چگونه این فرآیند بر فعالیت‌های بازسازی در سایر بافت‌ها تأثیر می‌گذارد. همچنین هدف ما این است که متوجه شویم چگونه رژیم فستینگ بر بهبود زخم‌های پوستی تأثیر می‌گذارد و متابولیت‌هایی را که می‌توانند به زنده ماندن HFSCs کمک کرده و رشد مو را در طول رژیم تقویت نمایند ، شناسایی کنیم.
▪ به بررسی بیشتری روی انسان نیاز است.
اما جهت بررسی بیشتر ، گفتگویی با دو پزشک و پژوهشگر دانشکدۀ پزشکی نیوجرسی در مورد این کارآزمایی انجام گرفت . رئیس غدد درون ریز مرکز پزشکی دانشگاه هاکنزک مریدین جرسی :
از آنجایی که فَستینگ روشی رایج برای محدود کردن رژیم غذایی است و بسیاری از بیماران از آن برای کاهش وزن استفاده می‌کنند، باید از عوارض جانبی احتمالی آن آگاه باشیم.جالب است که موش ها با رژیم غذایی گوناگون، تفاوت‌های قابل توجهی در میزان رشد مو داشتند. اما تا نتیجه گیری نهایی به مطالعات بیشتری در مورد انسان مورد نیاز است.
در گفتگویی دیگر رئیس جراحی چاقی و مدیر مرکز کاهش وزن و سلامت متابولیک در مرکز پزشکی دانشگاه هاکنزک نیوجرسی در مورد این پژوهش گفت :
صرف نظر از این‌که بیماران از کدام روش و رژیم غذایی را استفاده می‌کنند ، اغلب شاهد درجاتی از ریزش مو در بیماران طی دوره کاهش وزنِ سریع هستیم.در این پژوهش تاکید بر این است که تاثیر فستینگ بر سلول‌های بنیادیِ فولیکول مو ، مستقل از کاهش کالری و تغییرات ریتم شبانه‌روزی است و مکانیسم‌های دیگر ممکن است ریزش مو را در این رژیم غذایی بدون توجه به کاهش وزن توضیح دهند.تحقیقات بیشتری برای درک تاثیر فستینگ بر ریزش و رشد مجدد مو نیاز است. شاید برخی اصلاحات یا اضافه نمودن مکمل‌ها به رژیم غذایی ، منجر به تاثیر فستینگ بدون ریزش مو گردد.
▪ چگونه فستینگ بر چرخه رشد مو تأثیر می‌گذارد ؟
رشد مو در پستانداران از چرخۀ مراحل رشد، استراحت و ریزش پیروی می‌کند. اما رژیم غذایی فستینگ، به ویژه با تأثیر بر فاز استراحت تا مرحله رشد، این چرخه را مختل می‌کند. این اختلال در برخی موارد منجر به کُندتر یا کاهش رشد مو می‌شود. این مکانیسم شامل تغییرات در تنظیم هورمونی، مسیرهای متابولیک و حتی عملکرد سلول‌های بنیادی در فولیکول‌های مو است.دوره‌های ریزش به طور طبیعی رخ می‌دهد، اما بدون رشد فعال، ریزش مو آشکار خواهد شد.
▪ چگونه با تغذیه رشد مو را تقویت کنیم؟
در گام نخست ، پیش از اقدام به پیروی از هر رژیم غذایی خاص ، ارزیابی یک متخصص تغذیه ضروری است . در مورد فستینگ ، بررسی مناسب بودن رژیم‌غذایی بر اساس نیازهای فرد ، مدت زمان و نوع آن (برای نمونه ۸ یا ۱۲ ساعته بودن و یا یک روز درمیان بودن آن) ضروری است که بر اساس عوامل گوناگونی مانند هدف از رژیم ، ملاحظات سلامت فرد ، استعداد ژنتیکی ، سبک زندگی ، فعالیت ، دسترسی به مواد غذایی و سایر موارد انجام می‌گیرد. مواد مغذی مانند پروتئین (تامین اسیدهای آمینه ضروری مانند ال-لیزین)؛ ویتامین های A، C، D و E؛ ویتامین‌های B مانند فولات، بیوتین، نیاسین و مواد معدنی مانند آهن، سلنیوم و روی و اسیدهای چرب ضروری برای رشد مو، سلامت پوست و عملکرد کلیه اندام‌ها کمک می کنند. موادغذایی مانند اسفناج و سایر سبزیجات برگ‌دار، تخم مرغ، لوبیا، ماهی‌های چرب و غذاهای دریایی، آجیل،دانه‌ها و محصولات با رنگ های روشن در یک رژیم غذایی متعادل مفید خواهند بود.
پوست ، مو ، ناخن و بدن سالم را نمی توان یک شبه به‌دست آورد و نیاز به رویۀ مداوم و روزانه در رژیم غذایی سالم دارد. از مصرف مکمل‌هایی با ۲۰۰۰ درصد یا بیشتر از ارزش روزانه بیوتین و سایر مواد مغذی اجتناب کنید ، چرا که ممکن است سایر مواد مغذی ضروری را کاهش دهند.
▪ منابع :
1.hopkinsmedicine
2.Nature Journal
3.eurekalert / American Association for the Advancement of Science (AAAS)
4. Signal Transduct Target Ther. 2022 Aug 28
5. World J Stem Cells
6. Obesity (Silver Spring). 2022
7. hackensackmeridianhealth
ثبت نظر