نگاهی به مهمترین پژوهش‌های پزشکی در سال ۲۰۱۸

درحالی‌که یک‌سال میلادی دیگر را به پایان رساندیم، رویدادهای‌ورزشی و بلایای‌طبیعی به مانند هرسال رخ‌داده و بزرگان نامداری در سراسر‌جهان از‌میان ما رفتند.
اما هدف از ارائة این بحث مروری بر مهمترین پژوهش‌های‌پزشکی سال۲۰۱۸ میلادی است. دراین‌مقاله خلاصه‌ای از رایج‌ترین تحقیقات‌پزشکی که درسال۲۰۱۸ به آنها پرداخته‌شد را تقدیمتان می‌کنیم:

افزایش‌‌رژیم‌های روزه‌ داری متناوب (Intermitent fasting diets):

موضوعات مرتبط با رژیم‌غذایی و تغذیه و همچنین فن‌آوری نانومولکولی، بیشترین جستجوهای اینترنتی سال۲۰۱۸ را به‌خود اختصاص دادند.

محققان درحال تحقیق روی فواید روزه‌داری متناوب هستند.

مردم همواره به پژوهش‌ها پیرامون فواید رژیم روزه‌داری متناوب علاقۀ زیادی نشان‌می‌دهند. در‌این‌نوع رژیم‌غذایی شخص‌ می‌تواند درمدت ۸ساعت هرچه که می‌خواهد بخورد، اما باید ۱۶ساعت بعدی را روزه بگیرد (چیزی نخورد).

در پژوهشی‌که در‌ماه ژوئن در‌مجله Nutrition And Healthy Aging (تغذیه و پیری‌سالم) منتشرشد، محققان دانشگاه ایالتی ایلینوی در شیکاگو تأیید‌نمودند این روش در کاهش‌وزن افرادی‌که اضافه‌وزن دارند مؤثر است.

در پایان این پژوهش، شرکت‌کنندگانی که این رژیم را به‌مدت ۱۲هفته دنبال نموده‌بودند، توانستند ۳درصد‌از کل وزنشان را کاهش‌دهند.

همچنین رژیم‌غذایی به کاهش فشارخون آنها نیز کمک نمود. این کاهش وزن مهم است؛ زیرا اضافه‌وزن عامل خطر مهمی برای افزایش فشارخون است که ممکن‌است منجر به مشکلات قلبی‌عروقی و مغزی خطرناکی شود.

بر‌اساس پژوهش دیگری که در‌ماه می در مجله Obesity (چاقی) منتشر‌شد، روزه‌داری متناوب فواید بی‌شماری بر سلامتی دارد. محقق این پژوهش در دانشکدةپزشکی دانشگاه فلوریدا در گینزویل اظهارنمود که این رژیم با «تغییر سوخت‌وساز» عمل‌می‌کند.

در مدت روزه‌داری در این رژیم، بدن به‌جای سوزاندن کربوهیدرات، چربی‌ها را می‌سوزاند تا انرژی موردنیاز خود را تأمین‌کند. به‌همین‌دلیل است که رژیم روزه‌داری متناوب در کاهش‌وزن مؤثر‌می‌باشد.

با‌این‌وجود به‌گفته محقق این پژوهش، تصور ما این است که فرآیند سوخت‌وساز این رژیم در افزایش طول‌عمر نیز مؤثر باشد و از عملکرد ادراکی(Cognitve function) محافظت‌نموده و التهاب را کاهش‌دهد.

وسوسه‌های خطرناکی که باید از آنها دوری‌نمود:

زمانی‌که در تعطیلات هستیم، ممکن‌است وسوسه‌شویم و تفریحاتی را انجام‌دهیم که موردپسند عامه نیست. احتمالاً به خودمان می‌گوییم: «درنهایت چندروز است و پس‌از مهمانی ‌شب‌عید دوباره مطابق‌برنامه پیش‌می‌رویم». در مهمترین تحقیقات امسال مشخص‌شد که برخی ‌از‌این وسوسه‌ها بسیار زیان‌بخش بوده و به‌طورجدی سلامت را تحت‌تأثیر قرار‌می‌دهند.

برای‌مثال براساس پژوهشی که در‌مجلة ‌Addiction (اعتیاد) منتشر‌شد، اثرات زیانبخش نوشیدن الکل نسبت‌به دیگر روانگردان‌های بحث‌برانگیز به‌ویژه ماری‌جوانا بیشتر است.

محقق پژوهش هشدار‌داد: «بااینکه مصرف ماری‌جوانا نیز تأثیرات ‌بدی دارد اما به‌اندازه الکل نیست».

مصـرف درازمدت الکل حجـم مادهٔ خاکستری مغز را (که بیشتر مغز را تشکیل‌می‌دهد) کاهش‌داده و همچنین به مادة سفید مغز ‌(شامل آکسون‌ها یا ارتباطات میان سلول‌های ‌مغزی که امکان تبادل اطلاعات را امکان‌پذیر‌می‌سازد) آسیب جدی می‌رساند.

سیگارهای الکترونیکی(E-cigarettes) نیز امسال بسیار موردتوجه بودند و ازنظر اینکه مضرات آنها بیشتر از فوایدشان است، موردبحث قرارگرفتند.

زمانی‌که این سیگارها برای نخستین‌بار در دسترس قرارگرفت، تولیدکنندگان و حامیان آن اعلام‌‌نمودند که سیگارهای الکترونیکی راهی مطمئن برای ترک سیگار است.

در‌این اثنا بسیاری‌از پژوهش‌ها نشان‌داد که مایع موجود در سیگارهای‌الکترونیکی حاوی موادسمی است و سبب ایجاد بخارهای سمی(Toxic vapors) می‌گردد.

امسال، آکادمی‌ملی‌علوم، مهندسی و پزشکی گزارش مفصلی را پیرامون بررسی صدها مقالهٔ علمی درمورد فواید و مضرات سیگارهای الکترونیکی منتشرنمود.

براساس این گزارش شواهد مهمی وجود دارد که سیگارهای‌الکترونیکی حاوی مواد سمی‌ هستند، همچنین شواهدی محکم نشان‌می‌دهد که «جایگزینی کامل سیگارهای‌الکترونیکی با سیگارهای قابل‌اشتعال تنباکویی، مانع از‌آن می‌شود تا شخص در‌معرض موادسمی و سرطانزای موجود در سیگارهای تنباکویی قابل‌اشتعال قرارگیرد».

بااین‌حال ‌به‌رغم فوایدی که سیگار الکترونیکی دارد، این گزارش نشان‌داد افرادی که به‌طور مداوم از این وسیلهٔ الکترونیکی استفاده می‌کنند مانند افرادی که سیگار معمولی می‌کشند در معرض خطرات نیکوتین قراردارند.

محقق‌پژوهش‌می‌افزاید: مصرف نیکوتین ضربان‌قلب را افزایش‌می‌دهد. همچنین موادسمی آزادشده از بخار سیگارالکترونیکی ممکن‌است به DNA آسیب برساند که درنتیجه خطر ابتلا به بیماری‌های بسیاری ازجمله انواع گوناگون سرطان را افزایش‌می‌دهد.

این موارد به ضرر تولیدکنندگان سیگارهای‌الکترونیکی خواهد بود و بر اساس خبرهای جدید موجب درگیری جدال‌آمیز آنها با برخی‌از کمپانی‌های مهم تولیدکنندة سیگارهای معمولی (نیکوتینی) شده‌است.

تحقیقات پیرامون سرطان به کجا رسید؟

بر‌اساس داده‌های سازمان سلامت‌جهانی‌(WHO) امسال نزدیک به۹/۶میلیون انسان در‌اثر سرطان جان خود را از‌دست‌دادند. به‌همین‌دلیل تحقیقات پیرامون سرطان یکی‌از مهمترین اولویت‌های جهانی است.

متخصصان به‌دنبال روش‌های مؤثرتری برای تشخیص و درمان‌سرطان می‌باشند.

هنگامی‌که موضوع سرطان به‌میان‌می‌آید، از همان ابتدا موانعی ظاهر‌می‌شوند. فرآیند تشخیص هر‌نوع سرطان طولانی و مشکل است و همین امر موجب تأخیر در ارائة‌درمان مناسب می‌گردد.

تشخیص سریع و صحیح سبب تسریع درمان و بهبود نتایج می‌شود.

محققان دانشکدة‌پزشکی دانشگاه جان‌هاپکینز واقع در بالتیمور ایالت‌مریلند، برای دستیابی به این هدف، آزمایش‌خون جدیدی با نام ‌‌Cancer SEEK را ارائه‌دادند که شیوة انجام این آزمایش در‌مجلة‌‌Scienece منتشر‌شد.

آنها اظهارنمودند که به کمک این آزمایش بسیارحساس می‌توان ۸‌نوع سرطان ازجمله سرطان‌پستان، ریه، کولورکتال، تخمدان، کبد، معده، پانکراس و مری را با‌دقت متوسط به بالا تشخیص‌داد.

این آزمایش ویژه در تشخیص سرطان‌تخمدان دقت بالایی دارد، به‌طوری‌که دقت تشخیصی آن درمورد این سرطان ۹۸درصد است.

محقق پژوهش توضیح‌داد که این آزمایش‌خون‌جدید، زیست‌نشانگرهای‌ سرطان‌های‌خاصی ازجمله جهش‌های‌ژنتیکی و وجود پروتئین‌های مرتبط با انواع سرطان را مشخص‌می‌کند.

امسال پژوهش‌های دیگری به‌منظور یافتن روش‌های بهتر برای متوقف‌کردن سرطان انجام‌شد. پژوهش دانشکدهٔ‌پزشکی دانشگاه استنفورد در کالیفرنیا که نتایج آن در‌مجلة ‌Science Translational Medicine منتشرشد، تزریق نابودکنندهٔ سرطان را در موش آزمایش‌نمود.

محقق پژوهش اظهارداشت: تنها به یک تزریق نیاز است تا فعالیت سلول‌های‌ایمنی‌ اختصاصی افزایش‌یافته و تومور توپُر‌(Solid tumors) نابود گردد.

دکتر رونالد لوی، محقق‌پژوهش توضیح‌داد: «رویکرد ما این است که مقدار کمی از ۲ماده را یک‌بار تزریق‌کنیم تا سلول‌های‌ایمنی موجود در خود تومور تحریک‌شوند».

«این رویکرد با شناسایی هدف ایمنی ویژهٔ تومور به فعال‌سازی کل سیستم‌ایمنی یا سفارشی‌سازی (Customization) سلول‌های‌ایمنی بیمار نیازی ندارد».

محققان می‌افزایند: این تزریق را می‌توان برای انواع گوناگون سرطان به‌کار برد و تاکنون دربرابر سرطان‌پستان، کولون و پوست نویدبخش بوده است.

استفاده‌از داروهای قدیمی با روش‌های جدید:

یکی دیگر‌ از تحقیقات موردتوجه محققان درسال۲۰۱۸، بررسی مجدد دارو یا درمان‌های قدیمی بود تا مشخص‌شود آیا متخصصان می‌توانند از‌آنها برای اهداف جدید استفاده‌کنند یا خیر.

محققان به کاربردهای جدیدی از داروهای رایج دست‌یافتند.

یک مثال، جوش‌شیرین است که درگذشته از‌آن برای تسکین سوزش‌قلب استفاده‌می‌شد.

براساس پژوهشی که امسال در‌مجله ‌Immunology منتشرشد، جوش‌شیرین که یکی‌از مواد اصلی آشپزخانه می‌باشد، در درمان آرتریت مؤثر است.

به گزارش محققان دانشکدة‌پزشکی جورجیا در دانشگاه آگاستا، نوشیدن محلول جوش‌شیرین می‌تواند اثر حفاظتی دربرابر آرتریت‌روماتوئید و دیگر بیماری‌های التهابی داشته باشد.

جوش‌شیرین بر سلول‌های مزوتلیال (که در اعضای مختلف بدن منجمله طحال وجود دارد) تأثیر‌گذاشته و مانع از عملکرد بیش‌ازحد‌(Ovrerreact) آنها در‌برابر غذاهای سنگین‌‌‌‌(Heavy foods) می‌شود و در‌برابر آنها واکنشی شبیه به درمان عفونت خواهد‌داشت.

همچنین به‌نظر‌می‌رسدکه این محلول بر فعالیت سلول‌های ایمنی گوناگونی در طحال، کلیه‌ها و خون‌محیطی تأثیر داشته باشد و سلول‌های پیش‌‌التهابی (Pro-inflammatory) را کاهش و سلول‌های ضدالتهابی را افزایش‌می‌‌دهد.

پژوهش‌ دیگری که درسال۲۰۱۸ منتشرشد، نشان‌داد مجموعه‌ای از داروهای رایج می‌توانند به بهبود بیماری‌هایی که در ابتدا درمان‌نداشته‌اند کمک‌کنند.

در‌بسیاری‌از پژوهش‌ها مشخص‌شد، دارویی که در‌حال‌حاضر برای درمان‌ویروس هرپس‌سیمپلکس (تبخال‌ساده) استفاده‌می‌شود، در کاهش خطر بیماری آلزایمر، این بیماری شایع تحلیل برندۀ‌عصبی (Neurodegenerative) که معمولاً پس‌از ۶۵سالگی رخ‌می‌دهد، مفید است.

مهمترین پژوهش نشان‌داد که با استفاده از‌این روش درمانی می‌توان خطر نسبی زوال‌عقل را تا ۱۰برابر کاهش‌داد.

امسال برخی‌از مکمل‌های‌رژیمی نیز بسیار موردتوجه قرارگرفتـند. برای نمونه نیـکوتین آمید‌ریبوزید (Nicotinamide riboside)، یک‌مکمل ویتامین‌‌B3 است که بعضی‌از تولیدکنندگان از‌آن به‌عنوان عضو سازندة ترکیب در برخی‌از شیک‌پروتئین‌ها و مکمل‌های‌غذایی استفاده‌می‌نمایند.

براســاس پژوهشی‌کوچــک که نتایـج آن در‌مجله Nature Communication منتشرشد، مکمل‌های نیکوتین‌آمید‌ریبوزید تأثیر مفیدی بر فشارخون دارند و ضامن سلامت شریان‌ها در افراد سالخورده می‌باشند.

گرچه گنجاندن تمامی رخدادهای‌پزشکی و پژوهش‌ها میسر نیست، اما تلاش گردید تا با مروری گذرا بر رخدادهای سال۲۰۱۸، سال۲۰۱۹ میلادی را با خبرهای بهتر پیرامون درمان‌ها و پیشگیری آغاز نماییم.