انواع جراحی در بیماران ام اس

مولتیپل اسکلروزیس یا به اختصار بیماری ام اس (MS) با هجوم به پوشش محافظ پیرامون سیستم عصبی سراسر بدن،سبب ناتوانی و اخلال در روند حرکتی و عصبی آن می گردد. ام اس یک بیماری پیش‌رونده‌‌ است ، بدین معنا که در طول زمان شدیدتر می‌‌شود. با پیشرفت این بیماری، فرد  متوجه اختلال در حرکت، گفتار و سایر فعالیت‌‌‌های بدنی خود گشته که در نهایت، این اختلالات زندگی بیمار ام اس را تحت تاثیر قرار خواهند داد. مطابق با آمار ارائه شده توسط مدیر عامل انجمن‌ ام اس  تا پیش از خرداد سال 97، پیش بینی بر آن بود که حدود 84 هزار نفر بیمار مبتلا به‌ ام اس در کشور وجود داشته باشد که از این میزان 19 هزار نفر در شهر تهران زندگی می‌کنند. اما داده های آماری در چهل و هفت استان کشور نشان می دهد که 70 هزار بیمار مبتلا به‌ ام اس در سامانه انجمن‌ ام اس ثبت نام نموده اند که میزان اصلی مبتلایان 20 درصد بیش از رقم فعلی است متاسفانه هیچ گونه درمان قطعی برای بیماری ام اس (MS) وجود ندارد و گزینه های درمان بیماری ام اس امروزه فقط توان کاهش نشانه های بیماری را دارند. یکی از راه های درمانی بیماری ام اس که بیماران آن را  انتخاب می نمایند، گزینۀ جراحی است. در ادامه، پیرامون برخی از متداول ترین عمل‌های جراحی بیماری ام اس (MS) و همچنین مزایا و خطرات جراحی در درمان بیماری ام اس به بحث خواهیم نشست .

انواع جراحی در بیماری ام اس

ریزوتومی:

در اغلب اوقات از نشانه های بیماری ام اس می‌‌توان به درد شدید عصبی در بیماری ام اس اشاره نمود، که اغلب صورت و سر را تحت تاثیر قرار می دهد. گاهی حتی یک عامل محرک خفیف نیز در این ناحیه از بدن منجر به بدن درد می شود. ریزوتومی (rhizotomy )  از گزینه های جراحی است که به تسکین درد صورت کمک می نماید.

در ریزوتومی، بخشی از عصب بریده می شود که منجر به بی‌حسی شدن آن منطقه  نیز می‌‌شود.

پزشکان ، عمل جراحی ریزوتومی را در درمان اسپاسم شدید در بیماری ام اس (MS) توصیه می نمایند .

تحریک عمقی مغزی:

لرزش عضلانی یکی دیگر از علائم شایع در بیماری ام اس(MS)  است. یکی از درمان‌‌‌هایی که در درمان لرزش ام اس می توان از آن بهره برد روش تحریک عمقی مغزی است (Deep brain stimulation) که با استفاده از الکترود‌‌‌های کاشته‌شده به تالاموس شوک وارد می نمایند. تالاموس بخشی از مغز و مسئول این عارضه است.

جراح دستگاهی را در قفسه سینه قرار می دهد که به الکترودهای کاشته‌شده در مغز متصل می گردد. این دستگاه با ارسال سیگنال‌‌‌های الکتریکی به مغز سبب توقف فعالیت تالاموس از طریق شوک می گردد. در نتیجه، لرزش فرد ممکن است کمتر یا متوقف شود که میزان قدرت این شوک ها قابل تنظیم است.  با این حال، تحریک عمقی مغزی برای تمامی گروه بیماران ام اس  (MS) مناسب نیست و اغلب اوقات اگر راه حل دارویی سبب تسکین و مدیریت نشانه های بیماری ام اس( MS) گردد،   پزشکان این روش را در نظر نمی‌‌گیرند. موضوع دیگری که قابل اشاره است لزوم عدم تداخل این روش با سایر گزینه های درمانی است.

پمپ باکلوفن :

تغییرات در اسپاسم عضلات یکی از عوارض بیماری ام اس است که این گروه از بیماران ممکن است آن را تجربه نمایند.

باکلوفن دارویی که با هدف قرار دادن مغز سبب آرامیدن و شل شدن عضلات می‌‌گردد. گونه های خوراکی باکلوفن سبب بروز عوارض جانبی مهمی مانند تهوع، سردرد و خستگی می گردد. پزشک اغلب اوقات باکلوفن را به نخاع تزریق می نماید که عوارض جانبی کمتری را به دنبال داشته و موثرتر است.

بیماران مبتلا به ام اس (MS)  جهت کاشت پمپ باکلوفن روشی به غیر از جراحی پیش رو ندارند، جراح نیز آن را در نزدیکی نخاع قرار خواهد داد. دستگاه به صورت خودکار باکلوفن را به طور مرتب تزریق می نماید. و هنگامیکه که دارو رو به اتمام است پمپ را دوباره پر می کنند.

مزایای جراحی:

روش جراحی در روند درمان بیماری ام اس (MS) نسبت به داروها، درمان‌‌‌های خانگی و درمان‌‌‌های جایگزین مزایا و قطعا خطراتی را در پی دارد که در نهایت امر پزشک معالج بهترین راهنما و مشاور بیماران ام اس عزیز می باشد . از مزایای قابل توجهی که روش جراحی در درمان بیماری ام اس به همراه دارد ، ایجاد تاثیر بلندمدت است .

 هر دوگزینۀ ایمپالس‌‌‌های الکتریکی و پمپ باکلوفن می‌‌توانند تسکین طولانی‌مدتی را با حداقل مداخلات لازم از سوی بیمار در بیماری ام اس فراهم نمایند.

عوارض و خطرات جراحی در بیماری ام اس:

تمامی عمل‌‌‌های جراحی که صورت می پذیرد در هر صورت با خود احتمالات و خطراتی را در پیش خواهند داشت .با این حال، ترس از بیهوشی نباید یکی از آنها باشد. بر اساس انجمن ملی مولتیپل اسکلروزیس، خطری که بیشتر افراد مبتلا به بیماری ام اس( MS) را در بیهوشی تهدید می نماید با افرادی که دچار بیماری ام اس نیستند یکسان است.علاوه بر این، متخصصان خطرات حین جراحی را بین مبتلایان به بیماری ام اس (MS) و سایر افراد تقریبا مشابه می‌‌دانند.

فرد باید با پزشک خود پیرامون عمل جراحی مربوطه مشورت نماید و از خطرات احتمالی مربوط عمل جراحی آگاهی یابد. برای نمونه، جاسازی پمپ ممکن است سبب درد در محل برش گردد. فرد دارای پمپ ممکن است دچار برخی از عوارض جانبی خود دارو گردد، اما عوارض در مقایسه با شکل خوراکی دارو اغلب کاهش می‌‌یابد.