چگونه دردهای عصبی را در بیماری ام اس کاهش دهیم ؟

بیماری ام اس (اسکلروز چندگانه) نشانه های فراوانی را شامل می گردد، عدم توانایی در حرکت، خستگی و احساس درد از جملۀ این موارد هستند. در مسیر درمان بیماری ام اس، داروهایی تجویز می شوند و درمان های طبیعی وجود دارند که می‌توانند به کاهش تاثیر درد کمک کنند.بیماری ام (MS) بیماری مزمن و اغلب ناتوان‌کننده است که با تاثیر روی سیستم عصبی مرکزی ، جریان سیگنال‌های نورولوژیکی میان مغز و بدن را قطع می‌کند.

احساس درد از رایج ترین نشانه ها در بیماری ام اس است و طی ارزیابی های صورت پذیرفته ، نزدیک به 67% از پاسخ‌دهندگان مبتلا به بیماری ام اس ، به یک نظرسنجی درد را تجربه می‌کنند.

در مقاله پیش رو در سایت پزشکی امروز به بررسی داروهای طبیعی خواهیم پرداخت که بیماران مبتلا به ام اس اغلب برای کمک به کنترل دردِ خود در بیماری ام اس ، همراه با مسیر درمانی پزشکان بهره می جویند .

ماساژ و کمپرس گرم برای پاها و دست‌ها

فشار وارده به بدن به دلیل بی‌حرکتی، فلج شدن و یا اضطراب در ایجاد درد در اندام‌ها نقش مهمی دارد. بااین وجود، ماساژِدرمانی در بیماران ام اس(MS) در بهبود عملکرد پا موثر خواهد بود.

طی پژوهشی که در سال 2014 پیرامون تاثیر ماساژدرمانی بر بیماری ام اس(MS) صورت پذیرفت، مشخص گردید که ماساژدرمانی می‌تواند در مبتلایان به بیماری ام اس( MS) منجر به کاهش دردِ پا گردیده و سلامت کلی بیماران ام اس(MS) را بهبود می بخشد. ماساژدرمانی با کاهش درد سبب تحرک اندام‌ها به طور موقت می گردد و با کاهش تنش در گیرنده‌های درد و همچنین تحریک انتشار اندورفین‌ها به کاهش درد کمک می نماید.

ماهیت روش درمانی ماساژ، آرامش‌دهنده می باشد و با ایجاد آرامش در بدن احساس استرس و اضطراب را کاهش می دهد. استرس و اضطراب دو عامل تاثیر گذار بر کیفیت زندگی هستند. پیاده‌روی گزینۀ دیگری است که در صورت امکان راه دیگری برای کاهش تسکین درد در پاها است. برخی از مبتلایان به بیماری ام اس( MS) از احساس سوزش و یا درد در دست‌هایشان شکایت می‌کنند. پزشکان این احساس‌ها را « dysesthesias » می‌نامند.

قرار دادن کمپرس گرم بر روی پوست در ناحیه‌ی مورد نظر می‌تواند احساس سوزش و یا درد را بهبود بخشد.

تسکین داغ شدن پا در بیماری ام اس(MS)

اریتروملاژیا (Erythromelalgia) بیماری است که در آن پاها و گاه دست‌ها دچار اتساع در رگ‌های مجاور پوست و درد سوزناک همراه با بالا رفتن دما و سرخی می‌شوند و از نشانه های دردناکِ بیماری ام اس( MS) است . در این عارضه پاها ممکن است احساس سفتی و یا تورم داشته همچنین با احساس سوزش همراه باشند.

برخی از پیشنهادها جهت تسکین و درمان پاهای داغ در بیماری ام اس (MS) عبارتند از:

• پوشیدن جوراب‌های فشاری
• قرار دادن کمپرس خنک و یا گرم بر روی پوست
• شنا کردن در صورت امکان
• قرار دادن پاها در آب خنک و یا ولرم
• بالا بردن پاها

تسکین دردِ دست در بیماری ام اس(MS):

بی‌حسی، مورمور شدن و یا درد در دست‌ها از نشانه های شایع دربیماری ام اس( MS) به شمار می‌روند. منجر به کاهش عملکرد و دشواری بیشتری در انجام وظایف روزانه می‌گردند. مبتلایان به بیماری ام اس( MS) که در دست‌هایشان احساس درد و یا بی‌حسی دارند می‌توانند برای بازگرداندن قدرت و عملکرد در دست‌هایشان ورزش‌های زیر را انجام دهند:

حرکت خمش و کشیدگی انگشتان

• کف دست ها را به سمت پایین گرفته و انگشتان دست را شل نمایید.
• دست‌هایتان را مشت کنید.
• انگشتانتان را باز و صاف کنید.

دور و نزدیک نمودن انگشتان شصت

• با قرار دادن کف دست‌ها به سمت بدن آغاز کنید به گونه‌ای که انگشتان شصت به سمت سقف اشاره کنند.
• انگشتان شصت را به سمت کف دست‌ها خم کنید.
• انگشتان شصت را بکشید و صاف کنید.

دور و نزدیک نمودن انگشتان

• با رو به پایین کردن کف دست‌ها و شل کردن انگشتان شروع کنید.
• انگشتان را از همدیگر باز کنید.
• انگشتان را مجدد به حالت اولیه برگردانید.

خمش مچ دست‌ها

• با رو به پایین کردن کف دست‌ها شروع کنید.
• بازوها را بی‌حرکت نگه دارید و دست ها را از مچ خم نموده و به حالت اول بازگردانید.

خمش و کشش مچ دست‌ها

• با رو به بالا کردن کف دست‌ها شروع کنید.
• بازوهایتان را بی‌حرکت نگه دارید، مچ‌های دست را خم کنید به طوری که انگشتان به سمت سقف اشاره کنند.
• مچ دست‌ها را به حالت اصلی بازگردانید در حالی که کف دست‌ها رو به بالا هستند.
• مچ دست‌ها را در جهت مخالف خم کنید به طوری که انگشتان به سمت پایین اشاره کنند و کف دست‌ها از بدنتان دور باشد.

در سایت انجمن ملی بیماری ام اس(MS)  فهرست جامعی از کشش‌ها بر نواحی خاصی از بدن بارگزاری شده است.

کشش‌ها و ورزش‌های سبک برای کمر درد

پزشکان به بیماران ام اس (MS) توصیه می نمایند تا به منظور کاهش نشانه هایی از جمله خستگی میزان فعالیت جسمی‌شان را کاهش دهند. باوجوداین، پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهند که ورزش‌های سبک مانند یوگا و پیلاتس ممکن است در کنترل این نشانه های مفید باشند.

یوگا و پیلاتس هر دو شامل حرکت‌هایی هستند که موجب تقویت و قوی شدن بدن می‌شوند. آنها اشکال انعطاف‌پذیری از ورزش‌هایی هستند که افراد می‌توانند متناسب با نیازهایشان آنها را انجام دهند. برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند که یوگا ابزاری موثر برای کنترل کمر درد مزمن است. با توجه به انجمن ملی اسکلروز چندگانه، تمرین یوگا ابزاری را در اختیار مبتلایان به بیماری ام اس( MS) قرار می‌دهد تا بتوانند کارهای روزمره‌یشان را، از جمله نشستن، برقراری تعادل و پیاده‌روی، بهتر کنترل کنند. 

مطالعه‌ای کوچکی که در سال 2015 به مدت 12 هفته به طول انجامید به ارزیابی اثرات کوتاه مدت یوگا بر نشانه های بیماری ام اس( MS) پرداخت. نتایج این مطالعه نشان داد که یوگای کوتاه مدت ممکن است به بهبود خستگی، ایجاد تعادل، طول گام‌ها و سرعت پیاده‌روی منجر شود.

مطالعه‌ی دیگری در سال 2013 به بررسی مبتلایان به بیماری ام اس(MS )که در برنامه‌ی 12 هفته‌ای پیلاتس شرکت داشتند پرداخت. در پایان این برنامه، شرکت‌کنندگان از بهبود در وضعیتشان و کاهش درد در شانه‌ها و کمرخود خبر دادند.

کنترل درد در بیماری ام اس(MS):

مبتلایان به بیماری ام اس (MS) با انجام فعالیت‌های فیزیکی سبک، مانند شنا، ایروبیک در آب، پیاده‌روی و کشش، نقش موثری در کنترل درد خود خواهند داشت. با ایجاد تغییرات در شیوۀ زندگی و رژیم های غذایی نیز می‌توان به کاهش درد کمک نمود. مطالعاتی نیز از احتمال ارتباط میان کمبود ویتامین D و دردهای عضلانی خبر می دهند که  برای مشخص شدن این موضوع به مطالعات بیشتری نیاز داریم.

اما رویهم رفته ویتامین D در عملکرد و حفظ عضلات نقش مهمی را دارد و همپنین با ویژگی ضدالتهابی خود در کاهش  درد عضلات موثر است.

توصیه می گردد با افزایش مصرف روزانۀ مواد غذایی سرشار از ویتامین D و کلسیم به حفظ سلامت بدن خود کمک نمایند.

برخی از این مواد غذایی عبارتند از:

• شیر
• تخم مرغ
• ماهی
• سبزیجات

شیوۀ زندگی نیز در کنترل نشانه های بیماری ام اس( MS) نقش مهمی را برعهده دارد. برخی از درمان‌های طبیعی درد که در بالا ذکر شدند بر کاهش استرس تمرکز دارند که عامل اساسی بروز نشانه های بیماری ام اس( MS) است.

فعالیت‌های آرامش‌بخش مانند ماساژ و یوگا نیز از طریق آزاد نمودن تنش‌های فیزیکی در بدن بر کاهش استرس هیجانی تمرکز می‌کنند. مراقبه، تمرینهای تنفس آهسته و مشاوره راه‌های دیگری برای کاهش استرس هستند.

درمان دارویی بیماری ام اس(MS):

داروهای ارائه شده در این مقاله درمان اولیه برای بیماری ام اس (MS )محسوب نمی‌شوند. افراد بهتر است در کنار برنامه‌های درمانی‌شان از این داروها نیز استفاده کنند. با توجه به انجمن ملی بیماری ام اس (MS)، یک پزشک ممکن است یکی از موارد زیر را برای کاهش درد و خارش تجویز کند:

• هیدروکسی ایزین (Atarax)
• فنیتیوین (Dilantin)
• آمیتریپتیلین (Elavil)
• کلونازپام (Klonopin)
• گاباپنتین (Neurontin)
• نورتریپتیلین (Klonopin یا Aventyl)
• کاربامازپین (Tegetrol)

استفاده از مسکن‌های بدون نسخه، مانند ایبوپروفین، ممکن است مفید باشد. طب‌ سوزنی نیز ممکن است به کاهش درد کمک کند. برخی از مطالعات نشان می‌دهند که طب سوزنی در قسمت پوست سر ممکن است درد ناشی از MS را کاهش دهد.

سخن آخر:

درد در بسیاری از مبتلایان به بیماری ام اس(MS ) یک واقعیت است. باوجوداین، درمان‌های طبیعی و پزشکی بسیاری برای کمک به کنترل این نشانه ها وجود دارد.

کشش، انجام ورزش‌های هوازی سبک و ایجاد تغییر در شیوۀ زندگی می‌توانند درد را کاهش دهند و به طور چشمگیری نشانه های بیماری ام اس( MS) را بهبود دهند.

بهبود عوامل روانشناختی، مانند استرس و افسردگی، اثرات مثبتی بر نشانه های بیماری ام اس( MS) دارند.

مبتلایان به بیماری ام اس( MS) می‌توانند با کمک پزشک خود، تغییرات را در کنترل نشانه های ناشی بیماری ام اس( MS )و بهبود کلی کیفیت زندگیشان ایجاد کنند.

مبتلایان به بیماری ام اس( MS) در صورتی که در قسمتهای جدیدی از بدنشان احساس درد کنند و یا اگر دردشان شدیدتر شود باید با پزشک معالجه‌شان مشورت کنند.