تحریک مغناطیسی‌مغز پس‌از سکته‌مغزی

پژوهش‌های‌اخیر، تحریک مغناطیسی مکرر مغز (Repetitive Transcranial Magnetic Stimulation : rTMS) را روشی مفید جهت کمک به بیماران سکته مغزی معرفی‌نموده تا این بیماران بتوانند توانایی راه‌رفتن به‌صورت مستقل را دوباره به‌دست‌آورند. تحریک مغناطیسی مکرر مغز یک تکنیک تحریکی غیرتهاجمی مغز‌ است؛ سیم‌پیچ‌های مغناطیسی روی پوست‌سر فرد گذاشته‌شده و پالس‌های الکترومغناطیسی کوتاه روی مناطق خاص مغزی به‌وسیلۀ سیم‌پیچ ارسال‌می‌گردد.

این پالس‌ها سبب نوعی احساس ضربه یا کوبیدن ناشناخته روی سرگشته و جریان‌های‌الکتریکی محرک نورون‌ها را فعال‌می‌کنند.

روش‌rTMS در‌اصل جهت درمان سایکوز، افسردگی، اضطراب و اختلالات خلقی دیگر با درجه موفقیت نسبتاً خوب به‌کار برده شده‌است. در بررسی‌های‌اخیر، بیشتر از یک‌سوم از بیماران با توهم‌های زبانی شنیداری (‌که نشانگر اسکیزوفرنیا می‌باشد) کاهش نشانه‌ها را به دنبال این روش گزارش نموده‌اند.

اما پژوهشگران دریافته‌اند که این تکنیک می‌تواند پتانسیل بهبود زندگی پس‌از سکته مغزی را نیز داشته باشد. برای نمونه چهارسال پیش، گروهی از پژوهشگران دانشگاه اوهایو، ‌rTMS را جهت بهبود حرکات بازویی در افرادی که دچار سکته مغزی بودند به‌کار بردند و از آن زمان با بررسی‌های بیشتری، توان درمانی این روش را کشف نموده‌اند. درحال‌حاضر گروهی‌از پژوهشگران چینی و آمریکایی در دانشگاه هاروارد جهت بازنگری این بررسی‌ها آغاز به‌کار نموده‌اند.

این گروه تحقیقاتی مصمم هستند تا متوجه ‌شوند که آیا این تکنیک، مهارت‌های حرکتی را در بیمارانی‌که سکتة‌مغزی داشته‌اند می‌تواند بهبود‌ دهد یا خیر. جهت انجام این‌عمل، آنها تاثیر‌‌rTMS را روی سرعت راه‌رفتن، حفظ‌تعادل و عوامل کلیدی دیگر در توانبخشی افراد پس‌از سکتة‌مغزی، بررسی‌نمودند.

‌rTMS به‌طور‌مشخصی سرعت راه‌رفتن را بهبود بخشید.

محققان ۹بررسی‌rTMS شامل ۵کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل‌شده که میان سال‌های۲۰۱۲ و ۲۰۱۷ منتشر‌شده بودند را بازنگری نمودند. افرادی‌که در‌این‌کارآزمایی شرکت‌داده شده‌بودند یا سکته مغزی ایسکمیک داشتند ‌که در‌آن سکته به‌دلیل یک لختة‌خونی در یکی‌از سرخرگ‌های مغزی به‌وجودمی‌آید و یا سکته مغزی هموراژیک که در‌آن سکته به‌دلیل خونروی در مغز به‌وجود‌می‌آید.

از ۹بررسی، داده‌های۶ بررسی سرعت راه‌رفتن ۱۳۹فرد باپیشینه سکته مغزی را در برمی‌گرفت. پژوهشگران روی این بررسی‌ها آنالیز مخلوط (Pooled Analaysis) انجام دادند و نتایج مشخص‌نمود که ‌rTMS به‌طور‌مشخصی، سرعت راه‌رفتن را بهبود می‌بخشد.

میزان این بهبودی میان افرادی‌که تحریک را در همان سمتی از مغز که سکته اتفاق افتاده بود دریافت کرده‌بودند، بسیار بیشتر بود. درمقابل، آنهایی‌که ‌rTMS را روی سمت مقابل سمتی که سکته اتفاق افتاده بود دریافت نمودند، هیچ بهبودی دیده‌نشد.

پیامدهای کلیدی دیگر سلامتی مانند حفظ‌تعادل، بهبود عملکرد سیستم حرکتی یا پیشرفت پاسخگویی مغزی به‌دنبال‌‌rTMS مشاهده‌نشد.

در آمریکا برآورد می‌شود که تقریباً ۸۰۰۰۰۰ فرد سالیانه سکته مغزی داشته باشند که شرایط منجربه ناتوانی د‌رازمدت را برایشان ایجاد کند. بیش‌از نیمی از سالمندانی که از سکته مغزی جان سالم به‌در برده‌اند، دچار کاهش توانایی حرکتی‌می‌شوند.

گرچه این بازنگری نشان‌داد که ‌rTMS راهکاری امیدبخش در بازتوانی راه‌رفتن این افراد می‌باشد اما محققان معتقدند که پژوهش‌های بیشتری نیاز است و بررسی‌های آینده با تعداد نمونه بیشتر و دوره پیگیری کافی برای تحقیقات بیشتر اثرات ‌rTMS برعملکرد اندام‌های تحتانی و ارتباط آن با تغییرات تحریک‌پذیری قشر مغز با کمک تکنیک‌های تصویربرداری نورونی فانکشنال، کمک شایانی در جهت گام‌برداشتن به‌سوی این رخداد مهم علم‌پزشکی می‌نماید.

Ref

American Journal Of Physical Medicine & Rehabilitation,2018