تغذیه سالم برای نوروزی با نشاط

در تعطیلات سال نو بسیاری از خانواده­ ها برای گردش و تفریح در داخل یا خارج از شهرها برنامه ریزی می ­کنند. این عمل به منظور تجدید  قوای روحی و جسمی همه اعضای خانواده ضروری است تا با احیاء خود و رفع خستگی­های ناشی از سال قبل، خود را برای انجام فعالیت ­های سال آینده تجدید قوا نمایند.

حفظ سلامت اعضای خانواده در طول سفر ضروری است و یکی از مهمترین ارکان تأمین سلامت، تغذیه سالم می ­باشد. یقیناً برنامه ریزی و احیاناً تدارک غذا در بین راه و در مقصد جهت حفظ سلامت همه اعضاء خانواده ضروری است.

در ایام تعطیلات نوروز در واقع نیازهای تغذیه ­ای بدن هیچ تغییری نسبت به قبل و یا بعد از تعطیلات نوروز ندارد، اما به علت حدود نیم ماه تعطیلات و مسافرت روش­ها و عادات غذایی دچار تغییرات خاص در این تعطیلات می گردد که می­بایست جهت حفظ سلامت بدن به نکاتی توجه نمود. از جمله نکات مهم خاص این دوره نیم ماهه تعطیلات نوروزی، دور بودن خانواده از وضع عادی تهیه غذا در منزل است. غذاهای آماده، صرف غذا در رستوران­های داخل و یا خارج از شهر، ساندویچ ­ و اغذیه فروشی ها و یا در منزل اقوام و خویشان دور و نزدیک از جمله آن می باشد. با توجه به آنکه در ایام تعطیلات نوروز، سرویس­های خدمات بهداشتی و درمانی از حالت پایدار و عادی به حالت کشیک های با برنامه تبدیل شده و افراد نمی­توانند همانند پیش از تعطیلات به پزشک مورد علاقه خود مراجعه کنند، بنابراین باید دقت نمود که بیمار شدن در این ایام علاوه بر آنکه تعطیلات خانواده را ضایع خواهد کرد، جهت درمان هم کمی با مشکلات روبرو خواهید شد. توصیه ­های کلی در چند بند خلاصه می­شود:

1- در طول سفر صبحانه مصرف کنید تا به علت کاهش قند خون دچار بیحالی، کم تحرکی، عصبانیت و خستگی زودرس بویژه در هنگام رانندگی نشوید.

2- از مواد شاداب کننده سفر می­توان از ویتامین ث نام برد که در خانواده مرکبات ، کیوی و گوجه فرنگی فراوان است.

3- انتخاب رستوران با غذاهای سالم در هر شهر کار ساده ­ای نیست. در صورت امکان قبل از ورود به هر رستوران یا غذاخوری از کیفیت و سلامت غذای آن رستوران اطلاعات کسب نمائید.

4- نوع غذای سفارش داده شده حائز اهمیت است. سعی کنید در مسافرت از سفارش همبرگر، سالاد الویه، مغز که احتمال آلودگی آن بالاست، خودداری نمائید. به علت احتمال عدم ضدعفونی کامل کاهو و سبزیجات از سفارش آن­ها در غذاخوری­ها و رستوران­ها صرفنظر نمائید. پیش از تحویل ساندویچ از آن­ها بخواهید که در آن از استفادۀ کاهو و سبزی خودداری نمایند.

5- اگر در هتل اقامت دارید، معمولاً رستوران آن­ها سعی در ارائه غذای سالم برای مهمانان خود دارند. با این وجود در آنجا هم از سفارش سالاد خودداری کنید.

6- از مصرف پیاز خام آغشته به سبزی­های خرد شده و سبزیجات خام که جهت تزئین غذا در کنار آن و یا هر سبزی که به صورت خام در رنگ­های مختلف در کنار غذاها عرضه می­کنند، خودداری نمائید.

7- با توجه به اینکه میزان مصرف کاهو و سبزیجات در ایام تعطیلات بالا است، ضدعفونی بهداشتی آن فراموش نشود. که شامل 5 دقیقه فرو بردن آن در سطل آب حاوی چند قطره مایع ظرفشویی به منظور انگل زدایی، سپس آبکشی و بعد فرو بردن در داخل سطل پرکلرین به مدت 10 دقیقه به جهت میکروب زدایی و سپس آبکشی است. اگر نمی­توانید و امکانات ضد عفونی کردن آن­ها در طول سفر فراهم نیست، از مصرف آن­ها صرف نظر نمائید.

8- آب­های آشامیدنی در بین راه­ها، پارک­ها و سایر اماکن خارج از شهر ممکن است غیر بهداشتی و کلر نزده باشد. به همراه داشتن آب آشامیدنی در ظروف بسته بندی شده و بهداشتی (آب معدنی) از توصیه ­های مناسب است.

9- قسمت اعظم مسمومیت­های غذایی(دل پیچه، سوء هاضمه، اسهال از عوارض آنست) ناشی از انتقال دو میکروب اشرشیاکولی و استافیلوکوک است که از دست آلوده به آب و غذا منتقل میشود. به منظور پرهیز از بیماری می­بایست همه اعضای خانواده پیش از صرف غذا در طول سفر و یا پس از دفع مدفوع، 2 بار و هر بار حدود 15 ثانیه دست خود را با صابون مایع و یا صابون بشویند. به علت عدم وجود صابون در همه اماکن و سرویس­های بهداشتی بین راه توصیه می­شود از صابون­های مایع تیوبی قبل از مسافرت تهیه و به همراه داشته باشید.

10- از مصرف کنسروهای ضربه خورده، زنگ زده و سوراخ شده در طول سفر خودداری و قبل از مصرف کنسرو آن را به مدت 20 دقیقه بجوشانید.

11- در طول سفر از مصرف خامه، شیر، پنیر، سرشیر و ماست و کشک محلی خودداری کنید و در عوض آن ،از نوع حرارت دیده و پاستوریزه و در مورد شیر حتماً از نوع استریل آن استفاده نمائید. برای اطمینان، کشک را به مدت 20 دقیقه قبل از مصرف حرارت دهید. مصرف ماست و دوغ کم نمک و پاستوریزه در هضم و خنثی نمودن آلودگی­های احتمالی به بدن کمک می­کند.

12- اعضای خانواده قبل از صرف وعده اصلی غذا، از افراط در مصرف شیرینی­ها، شکلات و گز، نوشابه ­ها، پفک وچیپس و سایر تنقلات خودداری نمائید و از آن­ها به عنوان وسایلی برای شاد کردن سفر استفاده نکنیم زیرا بدخوری و پرخوری ممکن است باعث ایجاد نفخ، ترش کردن، اسهال، اختلالات گوارشی از یک طرف و ایجاد سیری کاذب در کودکان و چاقی در بزرگسالان می­شود. یک مشت آجیل در عین حال که از نظر تغذیه ای ارزشمند است ، حدود 700 کیلوکالری چاق کنندگی دارد. توجه داشته باشیم که کم کردن وزن بسیار مشکل­تر از افزایش آنست.

13- در طول مسافرت مادران شیرده سعی در کاهش رساندن این غذای حیاتی و ایمنی بخش به نوزاد خود نکنند. زیرا شیر مادر هیچ جایگزین مشابهی ندارد.

14- اگر در طول سفر در بین همراهان شما، سالمند و یا بیمار وجوددارد. توصیه های ر‍‍ژیم درمانی خود را فراموش نکنند.

15- کاهش وزن راحت نیست. درسفر مراقب وزن خود باشید.